Intervistoi: Marsela Sinani
Studimet e publikuara nga Kina tregojnë se koronavirusi prek mësë shumti të sëmurët dhe moshat e vjetra. Rreziku më i madh paraqitet te mosha 80 vjeç e sipër, për të cilët vdekshmëria është 14,8 për qind. Për nga gjinia, burrat janë më të predispozuar për të zhvilluar komplikacione të rënda, ndërsa pacientët më në rrezik janë ata që vuajnë nga zemra, diabeti, sëmundjet e mushkërive dhe hipertensioni. “Tirana Today” ka kontaktuar sociologen Marsida Simo, se si mund ta menaxhojmë situatën. Kjo me theks të veçantë tek fëmijët e vegjël, nënat shtatzëna e mosha e tretë.
A janë fëmijët më pak të ekspozuar? Çfarë i mbron më shumë të rinjtë? Trupi i fëmijëve mund të jetë në gjendje që t’i përgjigjet më mirë infeksionit, pasi ka një sistem imunitar më reagues. Gjatë epidemisë së SARS 2002-2003 që preku 8 mijë persona duke vrarë 774, ishin vetëm 80 rastet e prekjes që u dëshmuan te fëmijët dhe 55 rastet e dyshuara. Asnjë fëmijë apo adoleshent nuk humbi jetën nga SARS. Gjatë epidemisë së MERS, një tjetër infeksion nga koronavirusi, në Arabinë Saudite në 2012 dhe në Korenë e Jugut në 2015, pjesa më e madhe e fëmijëve të prekur nuk zhvilluan asnjëherë simptoma.
Sociologia Marsida Simo këshillon nënat si të sillen me fëmijët, teksa çdo ditë përballen me frikën nga koronavirusi.
“Të gjendur tashmë përballë faktit që çdo edicion qëndror i lajmeve ka në thelb termin koronavirus, është e pashmangshme që fëmijët mos të pyesin se çfarë është, dhe përse po ndihet ky shqetësim ndryshe nga lajmet e tjera.
Ndër shumë misione që ka prindi, është të japë siguri dhe me fjalë të thjeshta afër të vërtetës, të japë shpjegime fëmijëve në lidhje me këtë që po ndodh aktualisht. Tashmë informacioni po qarkullon me shpejtësi, dhe fatmirësisht ka fakte ku mund të bazohen për t`i shpjeguar fëmijës si një përrallë, se si ky virus i vogël si shumë të tjera që qarkullojnë rreth nesh, mund të parandalohet, duke u ushqyer sa më mirë, duke marrë vitaminat e nevojshme, si dhe duke mbajtur higjenën e përditshme.
Madje sipas ekspertëve, fëmijët janë aq të fortë, sa këtë virus e luftojnë më me lehtësi. Prindërit duhet të kuptojnë se rritja e emergjencës brenda mendjes, nuk ndihmon apo largon këtë virus. Kjo është një tjetër sprove që duhet ta kalojnë”, shprehet ajo.
Po me gratë shtatzëna si duhet të veprohet?
“Një tjetër grup personash tepër të shqetësuar këtë përiudhë janë nënat shtatzëna, të cilat për shkak edhe të gjendjes së tyre emocionale, e kanë edhe më të vështirë të vetë qetësohen. Kërkohet një mbështetje nga ana e partnerëve si dhe të njerëzve të tjerë që janë ekspertë të fushës. Fokusi i këtyre nënave duhet të përqendrohet tek aktivitete të tjera, për tu shpërqendruar në mënyrë që të lihet sa më pak kohë drejt mendimeve negative. Po ashtu e këshillueshme është të qendrojnë sa më larg lajmeve negative. Ka shumë nëna shtatzëna të cilat kanë lindur në vendet e emergjencës, dhe fatmirësisht janë shumë mirë dhe fëmijët po ashtu. Sipas të dhënave, femrat kanë përqindjen më të ulët të të prekurve”.
Mosha e tretë, me rëndësi komunikimi dhe kujdesi i vazhdueshëm.
“Pavarësisht se dhamë lajme të mira për fëmijët dhe gratë, nuk duhet të harrojmë edhe moshën e tretë e cila është e friksuar. Do të ishte jo njerëzore të lehtësohemi kur të prekur janë kryesisht mosha e vjetër, a thua ata nuk janë pjesë e rëndësishme e shoqërisë apo familjes tonë.
Mbani sa më afër gjyshet dhe gjyshërit dhe kujdesuni më shumë për ta. Edhe pse pak të vështirë për ta menaxhuar ndonjëherë këtë moshë, për shkak edhe të mentalitetit që ata vetë krijojnë prej viteve që kanë mbi supe, duhet të gjejmë një urë komunikimi për t`i shpjeguar mënyrat e parandalimit dhe kujdesit të mëtejshëm. Monitorimi i vazhdueshëm, nuk do të ishte i tepërt në këtë periudhë”, deklaron sociologia Marsida Simo.
TIRANA TODAY
