Shukrullah solli katër qilima për t’u shitur në lagjen Chaman-e Hozori të Kabulit. Zona është plot me frigoriferë, jastëkë, batanije, sende argjendi, perde, shtretër, dyshekë, enë gatimi dhe rafte që qindra të tjerë mbanin për të shitur.
Mallrat rreshtojnë blloqet që rrethojnë fushën dikur me bar, që është kthyer në pluhur, rezultat i dekadave të pavëmendjes dhe thatësirës. Çdo artikull përbën një pjesë të jetës së familjeve të ndërtuara gjatë 20 viteve të fundit në kryeqytetin afgan. Tani, të gjithë ato po shiten me çmim të ulët për të ushqyer ato familje.
“Ne i kemi blerë këto qilima për 556 dollarë, por tani nuk mund të marr më shumë se 58 dollarë për të gjithë”, thotë Shukrullah, ndërsa njerëzit gërmojnë nëpër mallrat e ekspozuara.
Afganët janë përballur me një krizë të parave që kur talebanët morën kontrollin e kryeqytetit më 15 gusht. Banka Botërore, Fondi Monetar Ndërkombëtar dhe banka qendrore amerikane ndërprenë aksesin e Afganistanit në fondet ndërkombëtare javët e fundit. Bankat në të gjithë Afganistanin u mbyllën, dhe shumë bankomate nuk po shpërndanin para.
Ndërsa shumë banka janë rihapur, u vendos një kufi javor i tërheqjes prej 232 dollarësh. Qindra burra dhe gra kanë kaluar ditët e tyre, duke qëndruar në radhë jashtë bankave të vendit, duke pritur mundësinë për të tërhequr fonde. Për familjet si ajo e Shukrullahut, pritja jashtë institucioneve financiare të mbipopulluara nuk është një opsion.
“Unë duhet të bëj aq sa për të blerë të paktën miell, oriz dhe vaj”, thotë ai për 33 njerëzit në familjen e tij që të gjithë janë zhvendosur në një shtëpi gjatë vitit të fundit.
OKB -ja ka paralajmëruar se varfëria në Afganistan mund të rritet me 25 për qind me shumë banorë që nxitojnë të shesin pronat e tyre, nën vlerë.
Edhe para se ish-Presidenti Ashraf Ghani të largohej nga vendi dhe talebanët të merrnin kontrollin, Afganistani po përballej tashmë me një ekonomi të ngadalësuar që u përkeqësua nga pandemia globale COVID-19 dhe një thatësirë e zgjatur që ka shkatërruar më tej një ekonomi shumë të varur nga bujqësia.
Në një raport të lëshuar javën e kaluar, Kombet e Bashkuara paralajmëruan se më shumë se 97 përqind e popullsisë mund të zhyten nën kufirin e varfërisë deri në mesin e vitit 2022.
Të hënën, shefi i OKB-së Antonio Guterres mblodhi një konferencë të nivelit të lartë të ndihmës humanitare për Afganistanin në Gjenevë, në një përpjekje për të mbledhur 600 milion dollarë, rreth një e treta e të cilave do të shkojnë drejt ndihmës ushqimore.
Organizmi global ka shprehur më parë shqetësim të thellë për krizën ekonomike dhe kërcënimin e “një prishjeje totale” në Afganistan.
Sipas Bankës Botërore, një komb konsiderohet i varur nga ndihma kur të paktën 10 përqind e prodhimit të tij bruto të brendshëm (PBB) vjen nga ndihma e huaj. Gjatë 20 viteve të fundit, 40 përqind e PBB -së së Afganistanit erdhi nga ndihma ndërkombëtare dhe tani, me shumë vende që refuzojnë të njohin qeverinë e talebanëve, ekspertët kanë paralajmëruar se vendi po shkon drejt katastrofës ekonomike.
“Unë i shërbeva vendit tim”
Duke folur në Këshillin Atlantik në fillim të kësaj jave, Ajmal Ahmady, ish-guvernatori i përgjithshëm i bankës qendrore të Afganistanit, tha se kombi mund të shohë që PBB-ja e tij të tkurret me 10-20 përqind nëse sanksionet globale nuk hiqen.
Zabihullah Mujahid, zëdhënësi i talebanëve, tha se qeveria e tij shpreson që Kina dhe Rusia të kompensojnë mungesën e ndihmës ekonomike perëndimore. Por deri më tani, as Pekini dhe as Moska nuk kanë qenë në gjendje të kompensojnë mungesën.
Kriza e afërt dhe kriza aktuale e likuiditetit është tashmë e dukshme në disa lagje në të gjithë qytetin, ku njerëzit po shesin gjithçka që munden për të blerë ushqim dhe produkte të tjera bazë.
Abdullah, një ish -ushtar në të 40 -tat, është një shembull tjetër i katastrofës së afërt ekonomike të kombit. “Kam bërë rreth 200 dollarë në muaj si anëtar i shërbimit”. Edhe pse talebanët u kanë kërkuar forcave të sigurisë të kombit që të kthehen në detyrë, Abdullahu ende nuk ka marrë një telefonatë.
Burimi i lajmit: aljazeera. Përshtatitur nga Tirana Today
