Kemi shpresë që një vaksinë të jetë gati në vitin 2021. Dhe kjo është diçka e kuptueshme, pasi shkencëtarët nisën të punojnë për një vaksinë kundër Covid-19 që ditën kur u sekuencua gjenoma virale.
Ne kemi vendosur të bëjmë një shpjegim të thjeshtë për ju, me ndihmën e disa figurave të përgatitura nga miqtë tanë të “Bio Digital”. Koronavirusi i ri, është një pako e vogël me informacione gjenetike, e mbuluar nga një shtresë yndyrore, në të cilën ekzistojnë këto proteina në formë thumbash.
Kur virusi prek një njeri, ai zbret në mushkëri, ku bashkohet me receptorë specialë. Ai pushton qelizat e rrugëve të frymëmarrjes dhe shumohet. Sistemi imunitar, arrin zakonisht që ta dëbojë virusin.
Por nganjëherë mund t’i shkaktojë një dëm të madh, dhe madje edhe fatal trupit tonë. Në përgjithësi, vaksinat synojnë mesin e këtij procesi. Pasi virusi futet në trup, ato përpiqen të ndërpresin lidhjen e virusit me qelizat, dhe shumimin e tyre.
Në përgjithësi, vaksinat e trajnojnë sistemin tuaj imunitar të reagojë, dhe ju përgatit ju që ta luftoni virusin, përpara se ai të hyjë dhe infektojë qelizat e trupit tuaj.
Dhe ja çfarë shpresojnë të arrijnë shkencëtarët me një vaksinë të suksesshme. Nëse jeni vaksinuar ndonjëherë, ju e dini që zotëroni miliarda antitrupa dhe qeliza imune të gatshme të luftojnë virusin, nëse ekspozoheni ndaj tij.
Këto përfaqësohen me ngjyrën e gjelbër. Antitrupat shërbejnë për shumë qëllime në sistemin tonë imunitar. Por për ta thjeshtëzuar shpjegimin, ato luajnë dy role kryesore. E para është bllokimi i lidhjes së virusit në qelizat tuaja në mushkëri, duke goditur proteinat në pjesën e jashtme të virusit. Funksioni i dytë, është si një sinjal. Antitrupat i tregojnë pjesës tjetër të sistemit tuaj imunitar, që të dërgojë qeliza përforcuese, të shënjestrojë dhe vrasë viruset që kanë depërtuar.
Ajo çka duhet të mbani mend, është që vaksinat e stërvisin sistemin tuaj imunitar për të prodhuar ato antitrupa, dhe ato antitrupa parandalojnë dëmtimin nga virusi. Le të themi se kemi zhvilluar një vaksinë. Çfarë na pengon të nisim ta përdorim atë?
Vaksinat funksionojnë, pasi shkencëtarët kërkojnë kohën e nevojshme për të siguruar që ato jenë të sigurta, dhe që ato janë efektive në parandalimin e infektimit. Për të arritur në këtë pikë, ekzistojnë zakonisht 3 faza të provave klinike.
Faza e parë është një provë e sigurisë. A mund t’i jap këtij personi të shëndetshëm një vaksinë, dhe jo ta sëmur, apo mos e dhëntë Zoti, t’i marr jetën? Faza e dytë është efikasiteti. A prodhon vaksina antitrupa ndaj virusit? Dhe faza e tretë është prova e efektivitetit. A ju mbron realisht vaksina nga koronavirusi?
Pasi t’u jepet përgjigje këtyre pyetjeve, atëherë FDA i jep dritën jeshile prodhimit të saj në masë, dhe shpërndan dozat për qindra miliona njerëz që kanë nevojë për të.
Çdonjëri nga hapat përfshin pacientë, vullnetarë dhe shkencëtarë. Dhe nuk ka asnjë hap të madh, por shumë hapa të vegjël. Kjo bën që procesi të zgjasë shumë muaj, deri në vite me radhë, përpara se të mund të kemi një vaksinë. Dhe nëse kjo gjë arrihet brenda 1 viti e gjysmë, do të përbënte një rekord.
TIRANA TODAY
