Tirana Today
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing
No Result
View All Result
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing
No Result
View All Result
Tirana Today
No Result
View All Result
Home Bota

Çarls Ponci, kush ishte “babai” i skemave piramidale

5 vjet ago
in Bota, Kuriozitete, Stil, Të Gjitha, TT, W-Instant
Çarls Ponci, kush ishte “babai” i skemave piramidale

Në vitin 1920, Çarls Ponci u zhvati qytetarëve të Bostonit 15 milionë dollarë në vetëm 8 muaj. Skema e tij e pasurimit të shpejtë, premtonte një kthim prej 50 për qind të investimit brenda 45 ditëve. Por mashtrimi u zbulua shpejt. Ponci përfundoi në burg, duke e stampuar emrin e tij në analet e historisë së krimit.

Po kush ishte Çarles Ponci? Lindi në Parma të Italisë në vitin 1883. Dihet shumë pak mbi vitet e para të jetës së tij. Vetë ai pretendonte se kishte nisur studimet në Universitetin La Sapienza në Romë, por nuk ishte diplomuar dot. Kur iu mbaruan paratë, Ponci emigroi në SHBA në vitin 1903.

“Unë zbrita në këtë vend me 2.5 dollarë në xhep, dhe 1 milion dollarë shpresa. Dhe këto të fundit nuk më braktisën kurrë”, do të rrëfente më vonë Ponci për median amerikane. Në tokën e mundësive, ai do të merrej në fillim me punë nga më të ndryshme, shitës në treg, pjatalarës dhe kamerier.

Disa kohë më vonë shkoi në Montreal të Kanadasë, ku nisi punë në një bankë. Aty vuri në zbatim për herë të parë skemën e tij mashtruese, duke bindur 40.000 njerëz që të investonin paratë e tyre në skemën e tij. Banka Zarosi në Montreal, që punonte kryesisht me emigrantët italianë, u fut shpejt në rrugën e falimentimit.

Në vitin 1907, policia kanadeze e arrestoi me akuzën e falsifikimit. Ai i kaloi 3 vitet e ardhshme në një burg të Kebekut. Manipuluesi karizmatik, arriti ta gënjejë të ëmën, duke mos i treguar se ishte në burg, por se po “punonte” në burg. Pasi u lirua, Ponci provoi një skemë tjetër për të bërë para.

Këtë herë, trafikoi 5 emigrantë italianë nga Kanadaja në SHBA. Por u kap sërish nga policia që e dënoi me 2 vjet në një burg në Atlanta. Në vitin 1919, Poncit i lindi një ide e re:do të hapte një gazetë që merrej me tregtinë ndërkombëtare, dhe që do të reklamonte bizneset.

Por kur Ponci aplikoi për një kredi, presidenti i bankës e refuzoi kërkesën e tij. Në gusht të po atij viti, Ponci u frymëzua nga një ide e re. Ai po lexonte letrën e një miku të tij spanjoll, që merrej me çështjet e tregtisë. Brenda, gjeti kuponin e një pulle postare.

Ai ishte lëshuar nga një zyrë postare spanjolle, dhe mund të kompensohej me një pullë postare në SHBA. Për shkak të një ndryshimi në monedhën spanjolle, vula e SHBA-së vlente 10 përqind më shumë sesa kishte paguar kolegu i Poncit. Ky i fundit, vendosi që ta shfrytëzonte këtë sistem. Ai do të blinte sasi të mëdha kuponash postarë në vendet me ekonomi të dobët, dhe do t’i konvertonte ato në vendet me ekonomi të forta.

Për shkak se kjo përcaktohej në traktatet ndërkombëtare, plani i Poncit nuk dukej se shkelte asnjë ligj. Ai e emërtoi skemën e tij, Shoqëria e Shkëmbimit të Letrave me Vlerë. Ponci vendosi të ftojë në të investitorë. Në fillim, trajnoi një skuadër agjentësh të shitjeve, që ia prezantuan skemën investitorëve të mundshëm.

Këta shitës, merrnin një komision prej 10 përqind për çdo investitor që arrinin të futnin në skemë, dhe punësuan “nën-agjentë” për të tërhequr akoma më shumë investitorë për një komision prej 5 për qind. Skema e Poncit, mbështetej në premisën e gabuar, se në vend se t’u kërkonte agjentëve të tij apo investitorëve pulla postare, ai thjesht do të merrte paratë e tyre për të paguar investitorët e mëparshëm.

Shumë investitorë, i investuan sërish fitimet e tyre në skemën e Poncit. Nuk kaloi shumë kohë, dhe italiani mblodhi 15 klientët e parë që investuan gjithsej 870 dollarë, dhe brenda 6 muajsh bindi rreth 20.000 investitorë t’i jepnin rreth 10 milionë dollarë.

Ai hapi zyra edhe në Nju Xhersi dhe Mein. Duke mashtruar mbi 40.000 investitorë, Ponci e bëri veten milioner në më pak se gjysmë viti. Në një artikull të datës 24 korrik 1920 të gazetës “Boston Post”, ai e portretizoi veten si një njeri të pasur por bujar.

“Unë nuk kam kënaqësi që të shpenzoj para për veten time. Pasi fitova milionin e parë, do të shpenzoj gjithandej për t’i bërë mirë njerëzve në botë”, shprehej ai. Në artikull thuhej se Ponci kishte një pasuri prej mbi 8.5 milionë dollarësh. Dy ditë më vonë, jashtë zyrës së tij u shfaqën dhjetëra investitorë të rinj.

Ai e përshkroi veten si një “magjistar” që mund ta shndërronte cilindo në një milioner brenda natës. Ndërkohë hetuesit federalë, nisën të auditojnë bilancet e kompanisë së Poncit, duke dyshuar se skema e tij shkelte ligjin. Në fund ishte vetë botuesi i tij ai që e tradhtoi.

Ponci e kishte punësuar Uilliam Mekmasterin për të promovuar kompaninë e letrave me vlerë. Ai zbuloi një ditë mashtrimin e Poncit. Pasi shqyrtoi të dhënat financiare, Mekmaster zbuloi se “të vetmet para që ai kishte në duar, ishin ato të marra nga investitorët, dhe fitimet e mëdha për të cilat ai fliste ishin mitike dhe joekzistente”.

Mekmaster shkoi në redaksinë e gazetës “Boston Post”, për të ekspozuar mashtrimet e Poncit. Më 2 gusht 1920, gazeta publikoi artikullin e Mekmaster më titull “Demaskimi i historisë fantastike të Poncit”. Pas disa ditësh agjentët federalë bastisën zyrën e Poncit.

Për habinë e tyre, ata nuk gjetën numrin e madh kuponave të pullave postare, që kërkoheshin për të paguar investitorët në mënyrë të ligjshme. Përkundrazi, ata zbuluan prova të një mashtrimi të madh. Ponci u arrestua dhe u akuzua për mashtrim, dhe qëndroi 3 vjet e gjysmë në burg.

Pasi u lirua nga një amnisti në vitin 1925, u dënua edhe 9 vjet burg për akuza të tjera të mashtrimit. Kur u lirua me kusht, Ponci u largua për në Florida nën një emër të rremë.

Në vitin 1934, u dëbua në Itali. Në moshën 42-vjeçare, Çarls Ponci ishte në një situatë të mjerë. Bashkëshortja e la, dhe pas një goditjeje në tru në fillim të vitit 1948, vdiq në një spital në Rio de Zhaneiro në Brazil me vetëm 75 dollarë në xhep. Që në atë kohë, emri i tij është shndërruar në një sinonim të mashtrimit.

 TIRANA TODAY

Tags: babaiÇarls PonciIshtekushpiramidaleskemave

TË LIDHURA

49 aksidente ajrore këtë vit – ja pse po rritet rreziku
Bota

49 aksidente ajrore këtë vit – ja pse po rritet rreziku

09:34 | 14/06/2025
Mediat: Si ndihma e ushtrisë amerikane bllokoi raketat iraniane drejt Izraelit!
Bota

Mediat: Si ndihma e ushtrisë amerikane bllokoi raketat iraniane drejt Izraelit!

22:50 | 13/06/2025
Këto ushqime do të ndryshojnë verën tuaj – ja çfarë të konsumoni!
Editorial - Opinione

Këto ushqime do të ndryshojnë verën tuaj – ja çfarë të konsumoni!

22:08 | 13/06/2025
Next Post
Meta takim me Komisionin e Venecias për Gjykatën Kushtetuese, kujton vitin 1998

Meta takim me Komisionin e Venecias për Gjykatën Kushtetuese, kujton vitin 1998

Rasti i Jan Prengës/ Zbulohen prova të reja në afërsi të resortit “Golden”

Rasti i Jan Prengës/ Zbulohen prova të reja në afërsi të resortit "Golden"

Pasojat e koronavirusit, në Wuhan dyshohet për djegie masive të të vdekurve

Pasojat e koronavirusit, në Wuhan dyshohet për djegie masive të të vdekurve

JU REKOMANDOJMË

Tragjedi: Foshnje dhe grua të pajeta, trupa të braktisur në shkurre!

Tragjedi: Foshnje dhe grua të pajeta, trupa të braktisur në shkurre!

22:29 | 07/06/2025
Radari kapi rrugën e avionit para tragjedisë, piloti arriti të thoshte vetëm një gjë

Radari kapi rrugën e avionit para tragjedisë, piloti arriti të thoshte vetëm një gjë

13:54 | 12/06/2025
Përbërësi që largon gjarpërinjtë më shpejt se çdo gjë tjetër

Përbërësi që largon gjarpërinjtë më shpejt se çdo gjë tjetër

15:02 | 11/06/2025
FOTO/ I mbijetuari i vetëm: “Dëgjova zhurma të mëdha, trupa rreth meje”

FOTO/ I mbijetuari i vetëm: “Dëgjova zhurma të mëdha, trupa rreth meje”

18:31 | 12/06/2025




TË FUNDIT

GJKKO lë në fuqi sekuestrot për 3 pasuritë e Arben Ahmetajt
Politikë

GJKKO lë në fuqi sekuestrot për 3 pasuritë e Arben Ahmetajt

by mirseda
13:49 | 14/06/2025
0

Apeli i GJKKO le ne fuqi sekuestrot per 3 pasurite e ish-zv kryeministrit Arben Ahmetaj per te...

Aksident në Rrugën e Arbrit, lëndohen dy turistë, përfundojnë në spital

Aksident në Rrugën e Arbrit, lëndohen dy turistë, përfundojnë në spital

13:45 | 14/06/2025
Seanca në Parlamentin Europian, Berisha: Europa është e vendosur që Shqipëria të bëjë zgjedhje të lira

Farsa elektorale/ Berisha liston të gjitha arsyet: Ja pse vota e shqiptarëve vdiq pa rënë në kuti

13:19 | 14/06/2025
Vjedhje, mashtrim dhe shpërdorim detyre/ Në 24 orë arrestohen pesë persona të shpallur në kërkim

Vjedhje, mashtrim dhe shpërdorim detyre/ Në 24 orë arrestohen pesë persona të shpallur në kërkim

12:55 | 14/06/2025
Pesë të arrestuar për vjedhje, mashtrim dhe shpërdorim detyre

Aksident në Levan/ Shoferi humb kontrollin e mjetit, kamioni përfundon në kanalin anës rrugës

12:50 | 14/06/2025

Tirana Today


© 2024 TiranaToday Dev By: Techzero1.com


© TIrana Today. All rights reserved.

Kontakt

EMAIL : [email protected]

Cel: +355694040005

Follow Us

Tirana Today

© TIrana Today. All rights reserved.

EMAIL : [email protected]

Cel: +355694040005

© 2022 TiranaToday Dev By: wearedope.com

Follow Us

No Result
View All Result
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing

© 2024TiranaToday Dev by : Techzero1.com