Sot nuk është dhe aq e vështirë të biesh në kontakt me një person që është pozitiv ndaj koronavirusit të ri, apo me njerëzit që nga ana e tyre kanë kontakte me një person të infektuar. Por kur duhet ta bëni tamponin?
Për ata që kanë dyshime, Ministria e Shëndetësisë dhe Instituti i Lartë i Shëndetësisë (ISA) kanë sqaruar në një dokument të titulluar “Testet Laboratorike për Sars-Cov-2 dhe përdorimin e tyre në shëndetin publik”, kur dhe si duhet të përdoret tamponi, testi i njohur diagnostifikues për të zbuluar nëse keni Covid-19.
Duhet t’i nënshtrohen tamponit vetëm njerëzit që kanë pasur një kontakt të ngushtë – që duke nisur nga tani e në vazhdim do të quhen kontakte të ngushta – me individë që kanë rezultuar pozitiv me koronavirusin Sars-Cov-2.
Ndërkohë testimi nuk u rekomandohet kontakteve të kontakteve të ngushta. Dokumenti shërben për të sqaruar se kur është i rekomandueshëm që të bëhet tamponi, siç shkruhet në tekst, gjithashtu edhe në kuadër të numrit në rritje të të prekurve, dhe menaxhimit më të mirë të burimeve. Ja cilat janë rregullat e të bërit tamponin, dhe çfarë është një kontakt i ngushtë.
Kur bëhet fjalë për kontakte të ngushta
Përkufizimi i kontaktit të ngushtë, është shumë i saktë. Flitet për një takim në një distancë më pak se 2 metra, dhe për të paktën 15 minuta me një person pozitiv me Covid-19. Kur jemi brenda dhe pa maskë, flasim për kontakt të ngushtë edhe nëse kanë kaluar më pak se 15 minuta.
Kontakti i ngushtë gjithashtu ndodh kur jetoni në të njëjtën shtëpi ose kur shtrëngoni duart (një shtrëngim duarsh duhet të shmanget gjithsesi gjatë kësaj periudhe), dhe kur i jepni ndihmë një personi të infektuar.
Edhe udhëtimet në mjetet e transportit lokal, trenat dhe avionët, bëhet fjalë për kontakt të afërt kur jeni brenda 2 karrigeve larg nga një person i prekur (dhe madje edhe për ata që janë në bord). Aktualisht CDC (Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve) të Shteteve të Bashkuara, e kanë ndryshuar paksa përkufizimin e kontaktit të ngushtë, duke shtuar se 15 minutat e kontaktit mund të mos jenë radhazi, por rezultati i shumës së kohës së kaluar së bashku.
Kontaktet e ngushta dhe prania e simptomave
Nëse në fakt keni pasur një kontakt të ngushtë me një pozitiv, rekomandohet tamponi – dhe mjeku duhet ta rekomandojë atë nëse shfaqen simptomat- dhe për të kontrolluar përhapjen e mundshme, dhe për të marrë trajtimin e duhur sa më shpejt të jetë e mundur.
Gjithsesi ekzaminimi rekomandohet në çdo rast, kur ka prani të simptomave që i atribuohen Covid-19, edhe nëse nuk ka informacion për pasjen e një kontakti të ngushtë. Zgjedhja e parë është tamponi molekular, i cili vonon më shumë në dhënien e përgjigjes, por është edhe më i saktë, dhe së dyti është tamponi i shpejtë antigjenik.
Tamponi molekular rekomandohet gjithashtu për njerëzit asimptomatikë, dhe që nuk kanë pasur kontakte të ngushta me pozitivët, dhe që duhet të shtrohen në spital apo në azile (tamponi është i detyrueshëm para pranimit).
Kontakte të ngushta, por pa simptoma
Tamponi mund të rekomandohet, siç shkruhet në dokumentin e ministrisë italiane dhe ISS, edhe në rastin e një kontakti të ngushtë dhe mungesës së simptomave. Në një situatë të tillë, institucionet udhëzojnë përdorimin e tamponit të shpejtë si zgjedhjen e parë dhe atë molekular vetëm si dytësore.
Sidoqoftë, nëse jeni asimptomatik, bërja e tamponit nuk është e detyrueshme: edhe në tekst nuk ka ndonjë rekomandim specifik. Kjo sepse nëse jeni simptomatik, mund të qëndroni në karantinë për 14 ditë – dhe pastaj të jeni të lirë, në mungesë të simptomave – ose për 10 ditë, por në ditën e dhjetë duhet të bëni tamponin (dhe nëse jeni negativ, jeni të lirë të dilni).
Në këtë rast, zgjedhja e parë është tamponi molekular dhe së dyti ai i shpejtë antigjenik. Në Milano për shembull, numri i njerëzve me simptoma është aq i lartë sa ATS (agjencia e qytetit për mbrojtjen e shëndetit), ka njoftuar se tamponët nuk do të kryhen më në raste të dyshimta, që kanë pasur kontakte të ngushta me persona pozitiv, por asimptomatik.
Jo tamponit për kontaktet e kontakteve të ngushta
Autoritetet specifikojnë se përkundrazi “nuk rekomandohet të përshkruhet bërja e tamponit për kontaktet e kontakteve të ngushta të rasteve të konfirmuara”, siç thuhet në tekstin e dokumentit. “Nëse kjo kërkohet në mënyrë të pavarur, individët nuk duhet të konsiderohen si të dyshimtë, dhe të mos u nënshtrohen ndonjë mase karantinimi, apo të raportohen në polici, me përjashtim të rasteve pozitive që duhet të komunikohen gjithmonë”. Rekomandimi nuk është i vlefshëm nëse personi fillon të ketë simptoma, situatë në të cilën rekomandohet tamponi, pavarësisht nëse keni takuar apo jo një person me Covid-19.
Burimi i lajmit: https://www.wired.it/scienza/medicina/2020/11/06/covid-19-tampone-solo-contatti-stretti/
Përshtatur nga TIRANA TODAY