Revista e njohur “Science Advances”, e udhëhequr nga Brandi MacDonald nga Universiteti i Misurit, ka publikuar një artikull mjaft interesant!
Bëhet fjalë për një zhytës kanadez i cili aksidentalisht zbuloi në Meksikë minierën më të hershme nëntokësore.
Kjo e fundit cilësohet në shkrim si një “kompleks i gjerë industrial parahistorik”, 12 mijëvjeçarë i vjetër, ku njerëzit e parë kërkonin një lloj minerali të pasur me hekur të kuq.
Studimi paraqet prova të ruajtura në mënyrë unike që tregojnë se njerëzit asokohe po eksploronin sistemet e shpellave nëntokësore për të zbuluar pigmentin mineral oksid hekuri të përzier me argjilën dhe rërën, i ashtuquajtur “Ochre”.
Por si e zbuloi zhytësi kanadez minierën më të hershme nëntokësore?
Gjithçka filloi në vitin 2017-të, kur zhytësi Fred Devos në mënyrë aksidentale u fut në një dhomë të panjohur në kompleksin e shpellave në Quintana Roo, në gadishullin lindor të Jukatanit, në brigjet e Karaibeve të Meksikës.
Devos notoi në errësirë nëpër një ngushticë, dhe kështu ai u bë personi i parë në kohët moderne që zbuloi një minierë kaq të hershme.
“Është pothuajse sikur të kemi kaluar nëpër një portal”, tha Meacham, një zhytës i cili bashkë me Devos, drejton një organizatë në Meksikë për të studiuar dhe konservuar sistemet lokale të ujit nëntokësor.
Thuhet se shpellat e tjera aty pranë kishin edhe mbetje njerëzore, siç është Naia, skeleti 13000 vjeçar i raportuar më parë i një vajze adoleshente.
Vlen të theksohet fakti se në minierë, e cila u përmbyt para shumë vitesh, janë gjetur “gjurmë” të njerëzve prehistorikë.
“Kishte gropa, vegla prej guri, grumbuj mbeturinash, vatër për qymyr, njolla në tavan”, pohuan zhytësit. /TIRANA TODAY
