Një projekt-marrëveshje e re në samitin e klimës COP26 në Glasgow, ka rritur thirrjet ndaj qeverive për të trajtuar urgjentisht ndryshimin e klimës. Ai u kërkon vendeve të zbulojnë planet e tyre për të reduktuar masivisht emetimet e gazeve serrë, me një shpejtësi shumë më të madhe se më parë.
Por ai zbut angazhimet për të reduktuar përdorimin e qymyrit dhe lëndëve djegëse të tjera fosile. Ai gjithashtu u kërkon vendeve të forcojnë mbështetjen e tyre për vendet më të varfra, që luftojnë ndryshimet klimatike.
Marrëveshja duhet të dakordësohet nga të gjitha vendet në takim. Negociatat mund të shkojnë vonë deri të premten, ose më gjatë. Takimi i OKB-së shihet si vendimtar për të kufizuar efektet më të këqija të ngrohjes globale.
Të premten, shefi i OKB-së Antonio Guterres tha se COP26 ndoshta nuk do t’i arrijë qëllimet e tij, dhe qëllimi i kufizimit të ngrohjes globale në 1.5C është “mbështetja e jetës”.
Shkencëtarët thonë se kufizimi i ngrohjes në 1. 5C, në krahasim me nivelet para-industriale do të na mbrojë nga ndikimet më të rrezikshme të ndryshimeve klimatike – është një pjesë kyçe e marrëveshjes së Parisit që shumica e vendeve kanë nënshkruar.
Përmbushja e qëllimit kërkon që emetimet globale të reduktohen me 45% deri në vitin 2030, dhe në zero në përgjithësi deri në vitin 2050.
Një shembull i ndikimit të rritjes së temperaturës globale mbi 2 C është ‘vdekja’ e pothuajse të gjithë shkëmbinjve koralorë, thonë shkencëtarët.
Draft-marrëveshja e quajtur gjithashtu një “vendim mbulues” – është versioni i dytë i publikuar këtë javë. Qeveritë dhe përfaqësuesit kanë negociuar detajet e draftit të parë të publikuar të mërkurën.
Një pikë kyçe e pengesës ishte financimi i klimës – paratë e premtuara nga vendet më të pasura drejt vendeve më të varfra, për të luftuar ndryshimet klimatike. Është e diskutueshme sepse vendet e zhvilluara janë përgjegjëse për shumicën e emetimeve të gazrave serrë, por vendet në zhvillim shohin efektet më të këqija të ndryshimeve klimatike.
Pavarësisht premtimeve të bëra në COP26 deri më tani, planeti ende po shkon drejt ngrohjes 2.4C mbi nivelet para-industriale, sipas një raporti nga Climate Action Tracker.
Çfarë është rënë dakord në COP26?
Deri më tani janë shpallur një sërë marrëveshjesh midis grupeve të vendeve:
Në një njoftim të papritur, SHBA dhe Kina ranë dakord të punojnë së bashku këtë dekadë, për të kufizuar rritjen e temperaturës globale në 1.5C.
Më shumë se 100 liderë botërorë premtuan t’i japin fund dhe të ndryshojnë shpyllëzimin deri në vitin 2030, duke përfshirë Brazilin, shtëpia e pyjeve tropikale të Amazonës.
SHBA dhe BE njoftuan një partneritet global për të ulur emetimet e gazit serrë metan deri në vitin 2030 – duke reduktuar metanin në atmosferë që shihet si një nga mënyrat më të mira për të reduktuar shpejt ngrohjen globale.
Më shumë se 40 vende u angazhuan të largohen nga qymyri – por përdoruesit më të mëdhenj në botë si Kina dhe SHBA nuk u regjistruan.
Burimi i lajmit: BBC. Përshtatur nga Tirana Today
