Në kantierin e gjerë Jiangnan të Shangait, punëtorët po vendosin katapultat që do të ndajnë aeroplanmbajtësen më të fundit dhe më të avancuar të Kinës, nga dy anijet e saj më të vjetra simotra.
Pasi të lëshohet, anija e teknologjisë së lartë do të jetë në gjendje të çojë aeroplanët në qiell me të njëjtën shpejtësi si homologët e saj amerikanë, një shembull tjetër i modernizimit të shpejtë ushtarak të Kinës.
Është një trend që po e vë në avantazh të gjithë rajonin. Në muajt e fundit, vëmendja globale është fiksuar në rritjen e tensioneve midis Taipeit dhe Pekinit – por kërcënimi i konfliktit në Azi shtrihet shumë përtej ngushticës së Tajvanit.
Në të gjithë rajonin, vendet janë të angazhuara në garën e tyre të qetë të armëve për të mos mbetur prapa. Por ekspertët paralajmërojnë se çdo llogaritje e gabuar, mund të çojë në konflikt në një rajon tashmë të copëtuar nga mosmarrëveshjet kufitare dhe rivalitetet e vjetra.
Në Azinë Lindore, Japonia dhe Koreja e Jugut po modernizojnë me shpejtësi ushtritë e tyre, në përgjigje të kërcënimeve nga Kina dhe Koreja e Veriut, udhëheqja e të cilave është veçanërisht e ndjeshme ndaj shenjave të përparimit ushtarak aty pranë. Muajin e kaluar, pasi Koreja e Jugut testoi një raketë të re, Pheniani paralajmëroi Seulin për “ambicien e tij të pamatur”.
Ndërkohë, rritja e investimeve ushtarake të Indisë pas përleshjeve me Kinën në kufirin e tyre të diskutueshëm Himalayan, rrezikon të ndezë tensionet me rivalin e saj të gjatë, Pakistanin.
Në mënyrë të ngjashme, vendet me pretendime territoriale të mbivendosura në Detin e Kinës Jugore mund të luftojnë, për të ruajtur një status quo diplomatike, ndërsa Pekini agresivisht vë në rrezik pretendimin e tij për korsi transporti me vlerë strategjike.
Rajoni është i bllokuar në një “dilemë sigurie” – një spirale gjeopolitike ku vendet përforcojnë në mënyrë të përsëritur ushtritë e tyre, në përgjigje të rritjes së forcave të fqinjëve të tyre, tha Malcolm Davis, analist i lartë në Institutin Australian të Politikave Strategjike.
“Potenciali për një luftë të madhe fuqish po rritet”, tha ai. “Ne po ndërtojmë një krizë të mundshme”.
Ushtria Çlirimtare Popullore e Kinës (PLA), tani ka në terren marinën më të madhe në botë, avionë luftarakë të avancuar teknologjikisht dhe një arsenal në rritje të armëve bërthamore – dhe modernizimi ushtarak sapo ka filluar.
Buxheti ushtarak i Kinës po rritet çdo vit, me gjasë mbi 200 miliardë dollarë në vitin 2021, dhe ndërsa është ende shumë nën buxhetin e parashikuar të mbrojtjes prej 740 miliardë dollarësh në vitin 2022, PLA po mbyll hendekun teknologjik me ushtrinë amerikane.
Presidenti i Tajvanit thotë se kërcënimi nga Kina po rritet çdo ditë, dhe konfirmon praninë e trajnerëve ushtarakë amerikanë në ishull.
Së bashku me aeroplanmbajtësen e tretë që po ndërtohet në Shangai, Pentagoni pretendoi se Kina kohët e fundit testoi një raketë hipersonike. “Ajo që ne pamë ishte një ngjarje shumë domethënëse e një testimi të një sistemi armësh hipersonike. Dhe është shumë shqetësuese”, tha kryetari i shefit të shtabit të përbashkët të SHBA, gjeneral Mark Milley. Kina tha se nuk ishte një raketë, por një “eksperiment rutinë i anijes kozmike”.
Dhe nuk është vetëm ndërtimi ushtarak i Kinës që po shqetëson rajonin, por edhe qëndrimi i saj.
Duke folur në një festë të 100-vjetorit të Partisë Komuniste Kineze në pushtet në korrik, Xi tha se Kina nuk do të “ngacmohet, shtypet apo nënshtrohet” dhe kushdo që do të përpiqet “do t’i gjejë kokat e tyre të përgjakur, kundër një muri të madh prej çeliku”.
Në një takim virtual me presidentin amerikan Joe Biden këtë javë, Xi tha se Kina do të merrte “masa të vendosura” nëse forcat separatiste në Tajvan kalonin një “vijë të kuqe”, sipas një leximi kinez të takimit. “Potenciali për një luftë të madhe fuqish po rritet… Ne po ndërtojmë një krizë të mundshme”.
“Lëvizje të tilla janë jashtëzakonisht të rrezikshme, njësoj si të luash me zjarrin. Kushdo që luan me zjarrin do të digjet”, citonte deklarata të thoshte Xi.
Gjatë viteve të fundit, një racë e re diplomatësh luftarakë kinezë, të mbiquajtur “luftëtarët e ujqërve”, janë kundërshtuar fort në konferencat për shtyp dhe në mediat sociale kundër çdo pakësimi të perceptuar ndaj Kinës.
Arzan Tarapore, studiues i Azisë Jugore në Universitetin e Stanfordit, tha se qëndrimi agresiv dhe diplomacia e Pekinit nën drejtimin e Xi po alarmonte fqinjët e tij. “Kjo nuk është thjesht pafytyrësia e “diplomacisë së “luftëtarit të ujkut”, por një gatishmëri e dukshme për të nxitur me forcë pretendimet e saj territoriale”, tha ai.
Që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore, SHBA ka qenë një garantues kryesor i paqes dhe stabilitetit në rajon, veçanërisht përmes aleancave të ngushta të sigurisë me Japoninë, Korenë e Jugut dhe Filipinet.
Burimi i lajmit: CNN. Përshtatur nga Tirana Today
