Nga: Alfred Lela
Edi Rama i ka çuar një letër Lulzim Bashës. Teksti është korrekt, në përgjithësi, dhe u përmbahet, si rrallëherë në komunikimet publike të kryeministrit, një ‘protokolli’ dhe etike. Edhe pse, bash në fund, Rama e ruan një ‘këmbë lope’ për kusinë e qumështit, kur e mbyll me fjalët se, e ka ‘të vobektë shpresën’ se do të marrë një përgjigje pozitive nga kundërshtari politik.
Duam, s’duam, na duhet të konsumojmë dhe të interpretojmë gjestin (apo aktin) e ftesës, pa e gjykuar deri në fund; edhe pse mund të mos e besojmë, në fillim as në fund, thelbin e saj që, (s)mund të shohë nga e mira.
Ftesa e kryeministrit është një dritare e çelur në ditën kur Presidenti Meta mbylli një derë. Kreu i shtetit tha se nuk e negocion dot krizën, pasi Basha e Kryemadhi, as nuk duan të ulen me Ramën në bisedime. Për të mos thënë se, kryeministri, duke marrë mesazhin publik të Metës, po e përdor momentum-in për të thënë ‘unë e dua dialogun, por këta jo’. Dhe, se ka një marrëveshje, apo pajtim, mes krerëve të opozitës dhe kreut të shtetit. Atë që shpalli Presidenti, e konfirmon me mungesë vullneti shefi i opozitës.
Be that as it may, thonë amerikanët. Sidoqë të jetë (thonë shqiptarët), kryeministri ka një tjetër trokitje në derë, e cila vjen nga dora e zgjatur e Berlinit. Dy eksponentë të lartë të grupit Kristian-demokrat në Bundestag kanë thënë se janë gati të ndërmjetësojnë nëse palët duan të dialogojnë.
Kryeministri po thotë se është në kërkim të dialogut. Bashës, me gjasë, i duhet të përgatisë një përgjigje që, nëse nuk ka parasysh Ramën, e ‘zgjeron pamjen’ kah gjermanët; të vetmit që i kanë ‘zgjatur litar’ pas përpëlitjeve angështuese të opozitës, me një komunitet ndërkombëtar të instaluar në Tiranë që është, de profundis, aneks i qeverisë.
Mes dy palëve qëndron i patjetërsueshëm hendeku i marrëveshjes së 17 majit, të cilin Rama e përmend në trajta beninje në letrën e ftesës për Bashën. Ky i fundit e ka kompleksin e një pakti që, shpëtoi zgjedhjete radhës, por i vrau ato; që e ruajti PD-në nga një rrugë e panjohur, siç është në çdo rast mospjesëmarrja në zgjedhje, por e tkurri atë; që e ktheu një raport politik në idil të perceptuar si personal, e me radhë.
Zv/kryeministri i Kosovës, Fatmir Limaj, prodhoi në Real Story të Sokol Ballës, të hënën, një kënd interesant të pikëpamjeve të shumta për një pakt të mundshëm Beograd-Prishtinë. Ai tha se, që të nisë dialogu, të dy vendet duhet fillimisht ta njohin njëri-tjetrin, pra Serbia duhet të pranojë ekzistencën e Kosovës sovrane, dhe pastaj të flitet për kufijtë. Përndryshe, për cilët kufij do të ulemi në tryezë, nëse Kosova, në sytë e Beogradit, vazhdon të jetë e pandërprerë nga Serbia? pyeti retorikisht Limaj.
Ndoshta ky kënd duhet përvetësuar edhe nga lidershipi i opozitës. Nëse Rama merr vendin e Serbisë në shembullin e Limajt, duhet thënë se, duke i shtrirë ftesën Bashës, ai e ka njohur “Kosovën’ e tij. Pra, ia ka pranuar kauzën, edhe pse në letër përdor 100 marifete dhe 1000 vitrina për t’a bërë inekzistente, apo pjellë të dëshpërimit, përpjekjen opozitare.
Nëse Basha pranon ta shohë ‘botën’ nga ky kënd, ai duhet të kërkojë mandatin e forumeve të PD dhe të aleatëve opozitarë për t’i thënë ‘Po’ dialogut. Në tryezë, pasi palët e kanë ‘njohur’ njëra-tjetrën mund të flitet edhe për ‘kufijtë’.
Dialogu nuk ka pse të formatohet ‘mes mazhorancës dhe opozitës’, por ‘mes PS dhe PD’. Që do të thotë, Basha dhe Rama shkojnë si kryetarët respektivë të partive.
Ky është një themel i mirë barazlargësie dhe njohjeje. Kufijtë që mund të dalin nga një fillim i tillë janë të panjohur, por dialogu s’ka pse të jetë.
Dialogu mund të kthehet në mjet për të mundur Ramën. Sepse, në fund të fundit, çfarë janë zgjedhjet veçse dialog. 30 qershori që po përgatit Rama është monologu i tij dhe, ai mund të jetë ‘mërzitur’ duke folur me veten.
Nuk shkohet larg në pyll duke folur vetmevete, për të trembur frikën. Rruga për te 30 qershori është një pyll i tillë. Aspak frostian.