Departamenti Amerikan i Shtetit ka publikuar raportin vjetor për trafikimin e qenieve njerëzore.
Sipas raportit të DASH, Shqipëria është një nga vendet transit të trafikimit të qenieve njerëzore që më pas shfrytëzohen për prostitucion dhe për punë të detyruar.
Raporti vëren se ashtu siç është konstatuar përgjatë viteve të fundit, shumë gra, fëmijë dhe burra i nënshtrohen trafikimit seksual dhe punës së detyruar. Ndërsa thekson se gratë e fëmijët bien në kurthin e trafikantëve përgjatë sezonit turistik.
Një nga punët që janë detyruar të ushtrojnë fëmijët është edhe ajo në fushat e kanabisit të trafikantëve të drogës.
‘‘Siç është raportuar gjatë pesë viteve të fundit, Shqipëria është një burim transit dhe vend destinacioni për burrat, gratë dhe fëmijët që i nënshtrohen trafikimit seksual dhe punës së detyruar. Gratë dhe fëmijët shqiptarë i nënshtrohen trafikimit seksual dhe punës së detyruar brenda vendit, veçanërisht gjatë sezonit turistik. Trafikantët përdorin premtime të rreme siç janë martesa ose oferta e punësimit për të detyruar viktimat të bëhen pjesë e trafikut seksual. Trafikantët gjithnjë e më shumë përdorin rrjetet sociale për të rekrutuar viktimat. Kishte gjithashtu raste të fëmijëve të detyruar të punonin në fushat e kanabisit në Shqipëri dhe disa trafikantë mund të përfshihen në trafikun e drogës’’, shkruhet në raport.
PROFILI I TRAFIKIMIT
Siç është raportuar gjatë pesë viteve të fundit, Shqipëria është një burim transit dhe vend destinacioni për burrat, gratë dhe fëmijët që i nënshtrohen trafikimit seksual dhe punës së detyruar. Gratë dhe fëmijët shqiptarë i nënshtrohen trafikimit seksual dhe punës së detyruar brenda vendit, veçanërisht gjatë sezonit turistik. Trafikantët përdorin premtime të rreme siç janë martesa ose oferta e punësimit për të detyruar viktimat të bëhen pjesë e trafikut seksual. Trafikantët gjithnjë e më shumë përdorin rrjetet sociale për të rekrutuar viktimat. Fëmijët zakonisht detyrohen të lypin ose të kryejnë lloje të tjera të punës së detyruar, të tilla si shitja e artikujve të vegjël. Fëmijët shqiptarë, kryesisht nga komuniteti rom, janë shfrytëzuar në Turqi për punë sezonale. Kishte gjithashtu raste të fëmijëve të detyruar të punonin në fushat e kanabisit në Shqipëri dhe disa trafikantë mund të përfshihen në trafikun e drogës. Viktimat shqiptare i nënshtrohen trafikimit seksual në vende të Evropës, veçanërisht në Kosovë, Greqi, Itali dhe Mbretërinë e Bashkuar. OJQ-të raportojnë një rritje të numrit të fëmijëve shqiptarë të nënshtruar punës së detyruar në Kosovë dhe në Mbretërinë e Bashkuar. Viktimat e huaja nga vendet evropiane, Filipinet dhe Nigeria i janë nënshtruar trafikimit seksual dhe punës së detyruar në Shqipëri. Emigrantët e parregullt nga Azia janë gjithnjë e më shumë të punësuar si punëtorë shtëpiake nga familjet e pasura ku janë të prekshme ndaj robërimit në familje. Emigrantët e Lindjes së Mesme, Azisë Qendrore dhe Afrikane kalojnë Shqipërinë për të arritur në Evropën Perëndimore dhe janë të prekshëm nga trafikimi.
SHQIPËRIA: NIVELI I 2
Qeveria e Shqipërisë nuk ka përmbushur as minimumin e standardeve për eliminimin e trafikimit të qenieve njerëzore, edhe pse është përpjekur për t’i arritur këto standarde. Qeveria është përpjekur për të rritur standardet e sigurisë krahasuar me periudhën e vitit të kaluar, ndaj Shqipëria u rendit në nivelin e dytë. Gjithsesi, nuk është arritur as minimumi i standardeve. Policia mundi të zbulojë një numër të vogël rastesh të trafikimit të qenieve njerëzore. Ndërsa dështoi të identifikojë rastet e personave të trafikuar dhe që janë me dhunë në prostitucion. Qeveria investigoi dy viktima dhe ndëshkoi një viktimë të trafikimit, me arsyetimin e kryerjes së shkeljeve ligjore, edhe pse ligji nuk lejon dënimin e personave që kanë shkelur ligjin nën ndikimin e presionit të trafikimit.
NDJEKJA PENALE
Numri i trafikantëve që ndiqen penalisht në raport me vitin 2015 është 69 trafikantë të hetuar nga 69 të dyshuar, përballe 80 trafikantëve të hetuar në vitin 2015. Në vitin 2016, u trajnuan 75 gjyqtarë dhe 20 oficerë policie dhe në bashkëpunim me disa shtete të huaja u bë i mundur arrestimi i 8 shqiptarëve dhe ekstradimi i 3 prej tyre.
MBROJTJA
Qeveria i dha mbrojtje disa viktimave të identifikuara, numri i të cilave në raport me vitin 2015 ka pasur ulje, 95 viktima në vitin 2017 përballë 109 viktimave në vitin 2015. Vetëm 62 prej tyre u konstatuan viktima potenciale, por ligji kërkon trajtim të njëjtë për të gjitha viktimat, pavarësisht potencialit të dëmtimeve të tyre. Tre streha të specializuara të OJQ-ve ofruan ndihmë për viktimat e trafikut të qenieve njerëzore, duke përfshirë ushqimin, këshillimin, ndihmën juridike, kujdesin mjekësor, shërbimet arsimore, shërbimet e punësimit, ndihmën për fëmijët e viktimave, mbështetjen financiare, strehimin afatgjatë, aktivitetet, trajnimet profesionale dhe ndjekja pas riintegrimit. Qendrat e organizuara nga OJQ-të kanë mbështetur 75 viktima të trafikimit strehimorja shtetërore ka mbështetur 30 prej tyre, nga të cilat 10 janë të vitit 2015. Megjithatë, pas ndihmës ekonomike në një interval të caktuar kohor, mbështetja e ushqimit për strehimoret e OJQ-ve u ul në 1.8 milion lekë ($ 14,035) nga 3 milionë lekë (23,392 dollarë) në vitin 2015. Strehimet e organizuara nga OJQ-të vazhduan të operonin nën kufizimet financiare dhe u mbështetën në burimet e jashtme për kostot operative. Mekanizmat financiarë që u përdorën për të financuar këto strehimore mbetën të ndërlikuara dhe të hapura për manipulime nga qeveritë lokale. Financimi i qeverisë për tre strehimore të OJQ-ve u vonua për dy muaj dhe një strehë nuk mori fonde për ushqim. Strehimet e organizuara nga OJQ-të u lejuan viktimave të rritur të largoheshin vullnetarisht nga strehimi, por streha e drejtuar nga shteti u kërkoi miratimin nga drejtori i strehës.
Në fillim është ndjekur një procedurë standarde për identifikimin dhe referimin e viktimave tek shërbimet; Megjithatë, qeveria deaktivizoi njësitë e identifikimit me celular sepse donatorët ndërkombëtarë nuk ofruan më mbështetje dhe qeverisë i mungonin fondet për të vazhduar. OJQ-të raportuan për burgosjen e viktimave të akuzuara për veprime të paligjshme të kryera si rezultat i drejtpërdrejtë i nënshtrimit të trafikimit.
OJQ-të raportuan se policia shpesh transferonte viktimat e trafikimit duke ulur mundësitë e identifikimit të viktimave të rekrutuara dhe të shfrytëzuara në të njëjtin rajon të vendit. Vëzhguesit raportuan raste të rojeve kufitare dhe zyrtarëve të emigracionit që nuk kryejnë procedurat standarde të shqyrtimit të rasteve. Qeveria, në bashkëpunim me një organizatë ndërkombëtare, ka trajnuar 388 zyrtarë në 12 rajone për identifikimin, referimin dhe ndihmën e viktimave.
Ligji u dha viktimave të huaja një periudhë tre mujore reflektimi me status të përkohshëm të qëndrimit dhe autorizim për të punuar deri në dy vjet, edhe pse qeveria ende nuk e kishte dhënë statusin konkret të viktimës. Edhe pse sipas rregullit viktimat mund të marrin kompensim nga qeveria ose të paraqesin padi civile kundër trafikantëve, tre viktima që u paraqitën për kompensim janë ende në pritje.
Vëzhguesit raportuan se viktimave dhe familjeve të tyre iu bënë kërcënime gjatë procedurave gjyqësore. Gjykatat i lejuan të dëshmonin nëpërmjet video konferencave dhe edhe pse viktimat që dëshmonin kundër trafikantëve kishin qasje në programin e mbrojtjes së dëshmitarëve, asnjë viktimë nuk mori pjesë në program.
PARANDALIMI
Qeveria shtoi përpjekjet për të parandaluar trafikimin, shtoi fondet për ONAC dhe miratoi një plan veprimi kombëtar të rishikuar. ZNKA ka vazhduar të publikojë raporte të rregullta të aktiviteteve në faqen e saj të internetit dhe bashkoi palët e përfshira në mekanizmin referues kombëtar. Dymbëdhjetë komitete rajonale antitrafik (RATC) të përbërë nga zyrtarë lokalë dhe OJQ punuan për parandalimin dhe asistencën e viktimave. Qeveria gjithashtu sponsorizoi fushatat e ndërgjegjësimit për praktikat shfrytëzuese të punës; Një organizatë ndërkombëtare raportoi se vetëm 28 prej 47 agjencive private të punësimit kanë funksionuar ligjërisht. ZNKA ka trajnuar mbi 1.000 punëtorë qeveritarë, gjyqtarë, prokurorë dhe partnerë të shoqërisë civile për çështjet e trafikimit. Por ndërkohë, qeveria nuk bëri përpjekje për të reduktuar kërkesën për seks komercial.
REKOMANDIMET PËR SHQIPËRINË
Zbatimi i ligjit që përjashton viktimën nga dënimi dhe ndëshkimi i shkeljeve që kanë kryer në momentin që kanë qenë nën efektin e drejtpërdrejtë të trafikantit, si për shembull, ushtrimi i prostitucionit.
Trajnimi i policëve, inspektorëve dhe hetuesve për të identifikuar viktimat e trafikimit të qenieve njerëzore!
Vazhdimi i hetimeve për të zbuluar, ndaluar dhe dënuar trafikantët!
Krijimi i mekanizmave të qëndrueshëm financiarë për të rritur rolin e organizatave ligjore dhe shoqërisë civile!
Mbrojtja e viktimave nga kërcënimet dhe presioni gjatë procesit të gjykimit!
Mbrojtja e fëmijëve të rrugës nga rreziku në të cilin janë predispozuar!
(Këtu mund të lexoni raportin e plotë të DASH)
TIRANA TODAY
