Digat e hidrocentraleve janë jetike për një vend, pasi prodhojnë energji elektrike. Por ndonjëherë HEC mund të shndërrohen në “mina me sahat”, dhe mund të shkaktojnë tragjedi të mëdha. E tilla është ngjarja e 9 tetorit 1963 në Digën Vajont në Italinë e Veriut. Në orën 22.39 të mbrëmjes, një masiv mali u shkëput dhe ra mbi ujëmbledhës.
Rreth 260 milionë metra kub pyll, tokë dhe shkëmb mbushi plotësisht rezervuarin e ngushtë pas digës. Për pasojë ajo zhvendosi me shpejtësi një masë ujore prej 50 milionë metra kub, që kapërceu digën duke krijuar një dallgë 250 metra. Ajo u nis me shpejtësi tatëpjetë, duke shkatërruar gjithçka ndeshi përpara. Përmbytja apokaliptike shkatërroi disa fshatra malorë, dhe vrau mbi 2.000 njerëz. Rreth 350 familje humbën që të gjithë anëtarët.
Pavarësisht kërkimeve disa javore, qindra viktima nuk u gjetën kurrë. Tragjedia u shoqërua me një betejë të ashpër politike. Autoritetet ndërmorën një hetim të gjerë. Në fund, gjykata dha dënime simbolike për disa inxhinierë të ENEL, kompanisë shtetërore energjetike italiane. Njëri prej tyre u vetëvra disa vite më vonë.
Akuza kryesore ishte neglizhenca. Faqja e malit që u shemb, kishte dhënë shenja të vogla rrëshqitje 4 vitet e fundit, duke shkaktuar disa incidente të vogla. Për shkak të rëndësisë së tyre strategjike, por edhe rrezikut që bartin, digat e hidrocentraleve i nënshtrohen në çdo vend të botës masave speciale të sigurisë./ TIRANA TODAY
