Siguria kibernetike në vend mbetet sot temë debati në kushtet kur analizimi i sistemeve kryesore të institucioneve shfaqin dobësi, janë në faza embrionale zhvillimi apo kanë mbrojte mesatare. Raporti që u publikua vitin e shkuar me ndihmën e Bankës Botërore nxori në pak pikërisht këto dobësi në një sërë sistemesh dhe fushash teksa u vlerësua se kompanitë private kanë sisteme më të sigurta sesa institucionet publike në disa raste. Së fundmi qeveria ka vendosur të rishikojë strategjinë kombëtare për sigurinë kibernetike duke përcaktuar qartë objektivat që do të ketë ajo për periudhën 2020-2025. Janë të paktën shtatë objektiva politikash që kanë edhe nënobjekiva të tjera që ndalen në çështje si Icloud, teknologjia 5 G, reagimi i institucioneve në raste krizash kibernetike kombëtare. Por cilat janë shtatë objektivat sipas dokumentit?
Objektivi i parë specifik është përmirësimi i kuadrit ligjor që normon dhe rregullon fushën e sigurisë kibernetike në vend, si dhe harmonizimi i tij me direktivat dhe rregulloret e Bashkimit Evropian. Në këtë kontekst strategjia parashikon përmirësimi i kuadrit rregullator për sigurinë kibernetike i harmonizuar me ligjet sektoriale, për të adresuar saktë çështjet dhe zgjidhur ato, duke përfshire, por pa u kufizuar: Cloud computing, IoT, teknologjine 5G, Inteligjencën Artificiale.
Objektivi Specifik 2: i strategjisë është ngritja dhe funksionimi i CSIRT-eve në të gjithë sektorët e industrisë në nivel kombëtar,
Objektivi Specifik 3 : Fuqizimi dhe implementimi i masave të sigurisë në infrastrukturat kritike dhe të rëndësishme të informacionit,
Objektivi Specifik 4: Përmirësimi i infrastrukturave të informacionit për të luftuar krimin kibernetik, radikalizmin dhe ekstremizmin e dhunshëm.
Në cilësinë e vendit anëtar të NATO, Shqipëria njeh hapësirën kibernetike si domainin e pestë të luftës, së bashku me tokën, detin, ajrin dhe hapësirën. Hapësira kibernetike paraqet sfida dhe siguria në këtë hapësirë arrihet vetëm, duke menduar në nivel global dhe duke punuar ngushtë në nivel ndërkombëtar.
Për këtë arsye parashikohet ngritja e një strukture fleksibël me ekspertët më të mirë të sigurisë kibernetike në vend, me qëllim mbështetje në raste krizash kibernetike, testimi dhe vlerësimi të nivelit të sigurisë kibernetike në nivel kombëtar.
Po kështu një politikë tjetër që raportohet në strategji është ndërtimi i një mjedisi të sigurt kibernetik duke edukuar dhe ndërgjegjësuar shoqërinë në ngritjen e kapaciteteve profesionale në fushën e sigurisë së informacionit dhe krijimi i mekanizmave të nevojshëm për sigurinë e fëmijëve në hapësirën kibernetike, duke përgatitur njëkohësisht brezin e ri të aftë për të përfituar nga përparësitë e teknologjisë së informacionit dhe për të përballuar sfidat e zhvillimit./Monitor