Arkivi Kombëtar i Shteteve të Bashkuara, të mërkurën publikoi rreth 1.500 dokumente në lidhje me hetimet qeveritar rreth vrasjes së Presidentit John F. Kennedy më 1963.
Shumica dërrmuese e gati 1. 500 dokumenteve të publikuara nga Arkivi Kombëtar si të reja, duket se janë dublikatë të dokumenteve të lëshuara më parë me vetëm disa fjalë të redaktuara të zbuluara tani, shpesh emri i një oficeri të çështjes së CIA-s ose vendndodhja e një stacioni agjencie jashtë shtetit që hetuesit tashmë ishin bashkuar. Disa nuk kanë asnjë ndryshim.
Publikimi ende lë më shumë se 10.000 dokumente ose pjesërisht të redaktuara ose të fshehura tërësisht, të cilat nuk do të shihen më së shpejti deri në dhjetor 2022, sipas një urdhri të lëshuar nga Presidenti Joe Biden në tetor. Kjo ka zgjatur debatin e ashpër midis qeverisë federale dhe studiuesve të JFK-së, të cilët argumentojnë se CIA, FBI dhe agjenci të tjera të sigurisë kombëtare kanë penguar vazhdimisht një lirim të mandatuar nga Kongresi.
“Është gjithmonë “hera tjetër”, tha Larry Sabato i Universitetit të Virxhinias, një studiues kryesor i atentatit. Ai i quajti redaktimet që u hoqën në publikimin e së mërkurës “minimale dhe të pavlera”.
Sabato dhe studiues të tjerë paralajmëruan se ka të ngjarë të duhen ditë për të kaluar të gjitha 1500 dokumentet, për t’u siguruar që nuk ka të dhëna të reja rreth vrasjes ose informacione të reja historike rreth operacioneve të CIA-s dhe FBI-së në vitet ’60.
Por për shumë ligjvënës dhe avokatë të transparencës, nxjerrja e të gjitha dokumenteve të mbetura, siç u mandatua nga Kongresi në 1992, ka të bëjë me rikthimin e besimit në funksionimin e qeverisë. Sondazhet publike kanë treguar prej kohësh se shumica e amerikanëve nuk e besojnë gjetjen zyrtare të Komisionit Warren se Kennedy u vra nga një njeri i vetëm, Lee Harvey Oswald, duke vepruar i vetëm.
“Për shkak se i është dashur [qeverisë] kaq shumë kohë për t’i nxjerrë këto të dhëna, pavarësisht se çfarë do të dalin, askush nuk do të besojë”, tha një zyrtar i njohur.
Agjencitë që dëshirojnë të vazhdojnë të mbajnë dokumente të veçanta pas dhjetorit 2022, janë planifikuar t’i ofrojnë Shtëpisë së Bardhë “një indeks të paklasifikuar që identifikon për secilin regjistrim të tillë; arsyet për të cilat agjencia po propozon shtyrje të vazhdueshme të informacionit në një regjistrim të tillë”. “Memorandumi i Presidentit Biden përforcon standardet strikte të vendosura nga Kongresi, dhe i mban agjencitë në një afat kohor të rreptë dhe një proces të mirëstrukturuar”, tha Ezra Cohen, kryetar i Bordit të Deklasifikimit të Interesit Publik, një panel këshillimor dypartiak, anëtarët e të cilit emërohen nga presidenti dhe Kongresi, thuhet në një deklaratë.
Studiuesit janë të frustruar me qasjen e administratës Biden
Por edhe para lirimit të së mërkurës, studiuesit e vjetër të vrasjeve shprehën zhgënjimin me qasjen e pjesshme të administratës Biden. Larry Schnapf, një avokat dhe studiues i atentateve, njoftoi të martën mbrëma synimin e tij për të paditur Biden për dështimin në publikimin e të dhënave të plota.
Schnapf ka paditur më parë për komunikime të brendshme të qeverisë që mbështesin vendimin pas shtyrjeve të njëpasnjëshme nga ish-presidenti Donald Trump dhe Biden.
“Ne do të kërkojmë një urdhër gjykate që udhëzon Presidentin të publikojë të dhënat e mbetura ose të zbulojë dëmin specifik të identifikueshëm të shkaktuar nga secili dokument që kërkohet të shtyhet dhe se si një dëm i tillë, i supozuar tejkalon interesin e fortë publik në publikimin e këtyre të dhënave, të cilat supozohej se do të ishin lëshuar deri më 26 tetor 2017,” shkroi Schnapf në një email drejtuar gazetarëve të martën.
Meqenëse shumë nga dokumentet në fjalë përfshijnë aktivitete të fshehta të inteligjencës të Luftës së Ftohtë, ka arsye teorikisht legjitime pse informacionet e klasifikuara që datojnë në vitet 1960 duhet të fshihen, tha ish-oficeri i CIA-s, David Priess, autor i “Librit të sekreteve të Presidentit”.
Është “gjithnjë e më shumë e pamundur” por edhe “e mundur” që një burim i CIA-s nga ajo epokë mund të jetë ende gjallë dhe në rrezik nga zbulimi, tha Priess.
Në vitin 1992, Kongresi miratoi Aktin e Mbledhjes së Dokumenteve të vrasjes së John F. Kennedy, pjesërisht i nxitur nga zemërimi i shkaktuar nga filmi konspirativ i Oliver Stone “JFK”.
Akti diktonte që të gjitha të dhënat e atentateve duhet të zbuloheshin publikisht deri në tetor 2017, por Trump dhe tani Biden kanë lejuar shtyrje të shumta me këshillën e FBI-së, CIA-s dhe agjencive të tjera të sigurisë kombëtare. Trump publikoi përfundimisht dhjetëra mijëra dokumente, shumica e të cilave përfshijnë të paktën disa redaktime.
Burimi i lajmit: CNN. Përshtatur nga Tirana Today
