Shkencëtarët kanë zbuluar një bimë mishngrënëse që rrit nëntokë kontrapta që kapin gjahun, duke u ushqyer me krijesa nëntokësore si krimbat, larvat dhe brumbujt. Lloji i sapo gjetur i bimës së shtambës u zbulua në provincën indoneziane të Kalimantanit të Veriut, në ishullin Borneo. Ashtu si bimët e tjera të shtambës, Nepenthes pudica ka gjethe të modifikuara, të njohura si kurthe ku prea e tij bie para se të konsumohet. (Një specie është aq e madhe sa mund të kapë minjtë.)
Asnjë specie tjetër e bimës së shtambës e njohur për shkencën nuk e kap prenë e saj nën tokë. Bima formon filiza të specializuara nëntokësore me gjethe të vogla, të bardha, pa klorofil, thanë studiuesit. Shtapat janë shumë më të mëdha se gjethet, dhe kanë një ngjyrë të kuqërremtë.
“Kjo specie vendos shtambat e saj të gjata deri në 11 cm nën tokë, ku ato formohen në zgavra ose direkt në tokë dhe bllokojnë kafshët që jetojnë nën tokë, zakonisht milingonat, marimangat dhe brumbujt”, tha autori kryesor i studimit Martin Dančák nga Universiteti Palacký Olomouc, Republika Çeke, në një njoftim për shtyp.
Vetëm tre grupe të tjera të bimëve mishngrënëse janë të njohura për të kapur prenë nëntokësore, por të gjitha përdorin mekanizma shumë të ndryshëm të kurthit dhe, ndryshe nga Nepenthes pudica, mund të kapin vetëm organizma të vegjël, thanë studiuesit.
“Është interesante, ne gjetëm organizma të shumtë që jetonin brenda shtambave, duke përfshirë larvat e mushkonjave, nematodat dhe një lloj krimbi, i cili gjithashtu u përshkrua si një specie e re”, tha Václav Čermák nga Universiteti Mendel në Brno, Republika Çeke, i cili ishte gjithashtu pjesë e ekipit hulumtues.
Fati luajti një rol në zbulimin e tij. Shkencëtarët vunë re bimë në malin që po eksploronin, të cilat i ngjanin shumë Nepenthesit, por nuk prodhonin shtambë. Një kërkim fillestar tregoi një shtambë të deformuar që dilte nga dheu.
“Në fillim menduam se ishte një shtambë e groposur aksidentalisht, dhe se kushtet lokale mjedisore kishin shkaktuar mungesën e shtambave të tjera”, tha Ľuboš Majeský nga Universiteti Palacký Olomouc, i cili ishte pjesë e ekipit hulumtues.
“Megjithatë, ndërsa ne vazhduam të gjenim bimë të tjera pa shtambë përgjatë ngjitjes në majë, ne pyetëm veten nëse një specie e bimëve të shtambës mund të kishte evoluar drejt humbjes së mishngrënësit, siç shihet në disa bimë të tjera mishngrënëse”.
Por më pas, kur bënte foto, Majeský tha se grisi një jastëk myshk nga një bazë peme; duke zbuluar një tufë shtambash me një nuancë të pasur ngjyrë gështenjë.
Ky zbulim është i rëndësishëm për ruajtjen e natyrës në Borneon indonezian, i cili është një pikë e nxehtë biodiversiteti.
“Ne shpresojmë që zbulimi i kësaj bime unike mishngrënëse mund të ndihmojë në mbrojtjen e pyjeve tropikale të Borneanit, veçanërisht të parandalojë ose të paktën të ngadalësojë shndërrimin e pyjeve të pacenuara në plantacione palmash vaji,” tha Wewin Tjiasmanto nga grupi indonezian i ruajtjes Yayasan Konservasi Biota Lahan Basah në Surabaya, i cili ndihmoi në zbulimin e specieve të reja.
Burimi i lajmit: CNN. Përshtatur nga Tirana Today
