Ambasada amerikane në Tiranë, ka reaguar pas publikimit të raportit final nga ana e OSBE-ODIHR, lidhur me zgjedhjet parlamentare të 25 prillit.
Përmes një postimi në rrjetet sociale, ambasada shprehet se nxit të gjitha institucionet përkatëse që të shqyrtojnë raportin përfundimtar dhe rekomandimet e tij për të përmirësuar më tej zgjedhjet në Shqipëri.
”Ne kemi mbajtur shënim Raportin Përfundimtar të ODIHR mbi zgjedhjet parlamentare të 25 prillit, i cili ndërtohet mbi bazën e raportit paraprak të 26 prillit. Nxisim të gjitha institucionet përkatëse që të shqyrtojnë raportin përfundimtar dhe rekomandimet e tij për të përmirësuar më tej zgjedhjet në Shqipëri.’’, shkruan ambasada amerikane në rrjetin social, Facebook.
Pjesë nga raporti i OSBE-ODIHR për zgjedhjet e 25 prillit
Në zgjedhjet e 25 Prillit, votuesit mund të zgjidhnin mes kandidatëve, të cilët ishin në gjendje të bënin fushatë të lirë, në një kornizë ligjore e cila respekton liritë themelore. Partia në pushtet nxori avantazh të rëndësishëm, duke përfshirë përmes kontrollit të administratave lokale, dhe nga keqpërdorimi i burimeve administrative. Pretendimet për blerjen e votave nga partitë politike u përhapën gjatë fushatës dhe një numër i lartë hetimesh u hapën në këtë drejtim. Në një numër të kufizuar të qendrave të votimit dhe numërimeve të vëzhguara, procesi ishte kryesisht transparent dhe i qetë. Zgjedhjet parlamentare u mbajtën pas një marrëveshje politike përparimi të arritur në qershor 2020, e cila u pasua nga reforma zgjedhore.
Zgjedhjet u zhvilluan në sfondin e vazhdimit të bisedimeve për hapjen e negociatave me BE. Ndryshimet në korrik 2020 në Kodin Zgjedhor u bazuan në një konsensus të gjerë politik dhe dolën nga një proces konsultativ gjithëpërfshirës, ndryshime të mëtejshme kushtetuese dhe zgjedhore të miratuara në Tetor 2020. 140 anëtarët e parlamentit u zgjodhën për një mandat katër-vjeçar përmes një sistemi të modifikuar së fundmi proporcional. Sistemi lejonte kandidatë të pavarur, por nuk u garanton barazi në proces, mundësi krahasuar me kandidatët e partive, në kundërshtim me standardet ndërkombëtare dhe OSBE-në. Praktikat e përhapura të blerjes së votave, siç pretendohet nga shumë bashkëbisedues të IEOM, mbetën një problem. Rrjedhja e ndjeshme personale, ishin të dhëna të rreth 900,000 shtetasve shqiptarë para zgjedhjeve, përfshirë preferencat e tyre politike, një shqetësim serioz dhe i bëri votuesit të prekshëm nga presioni.
