Nga Preç Zogaj
Për shumë e shumë arsye që lidhen me historinë e saj, me një lloj kujdestarie dhe trashëgimie të dorës së parë ndaj ëndrrës perëndimore të Shqipërisë dhe për identifikimin e veçantë që ka një parti e qendrës së djathtë me vlerat e nderit, kombit dhe atdheut, Partisë Demokratike dhe aleatëve të saj u ka shkuar dhe u shkon të sillen me çështjet e integrimit si të ishin në qeveri. Domethënë të mos kufizohen t’i shohin ato në optikën e ndarjeve dhe interesave partiake brenda vendit, por në optikën e një interesi shumë me të gjerë popullor e kombëtar.
Kundërshtimi i Francës për t’i hapur negociatat Shqipërisë dhe Maqedonisë së Veriut në datë 18 tetor ishte dhe është një rast i përshtatshëm që opozita jonë të merrej me argumentet që përdori publikisht Presidenti Macron dhe, më tej, me pasojat gjeopolitike që do të kishte për Shqipërinë dhe rajonin ngadalësimi me lloj-lloj arsyesh e alibish apo ndalimi de fakto i zgjerimit të BE-së me vendet e Ballkanit Perëndimor. Në këtë pikë opozita mund të jetë e duhet te jetë më e avancuar se qeveria.
Kësisoj do bëhej zëdhënëse e një shumice dërmuese europianiste në Shqipëri, shumicë e cila nuk i sheh sukseset apo dështimet në procesin e integrimit si bonuse të palëve dhe di të dallojë pak a shumë qartë kur dështojmë për fajin e qeverive tona dhe kur na refuzojnë për arsye të tjera. Ndaj e ka përjetuar keq, me zhgënjim dhe hidhërim, veton e Francës.
Duke mbajtur këtë qëndrim opozita bën figurë të mirë dhe rrit reputacionin e saj në Uashington, në Berlin, në kryeqytetet e tjerë të Europës dhe në Bruksel, ku refuzimi i Shqipërisë nga Franca dhe dy vende të tjera prapa saj (konkretisht Holanda dhe Danimarka, sipas citimit të bërë në rezolutën e Parlamentit Europian), është konsideruar gabim strategjik që duhet korrigjuar.
PD ka përvojë të madhe në çështjet e integrimit. Ajo e ka artikuluar e shërbyer e para ëndrrën euroatlantike. Ajo ka vulën e saj në të gjitha arritjet e deritanishme në këtë proces. Ajo e di mirë se marrja e lejekalimit nga një stacion në tjetrin në këtë rrugë të gjatë ngërthen ndërthurjen e kritereve që vendos BE për periudhën e dhënë me konjukturat politike brenda familjes europiane e me gjerë.
Opozita për vetë gjendjen ku ndodhet pas djegies se mandateve dhe mospjesëmarrjet në zgjedhjet vendore e ka të domosdoshme të dalë nga rutina dhe shabllonizmi që janë shumë të dëmshme për çdo kauzë politike, të befasojë, të jetë krijuese, të ketë si kriter të çdo qëndrimi rritjen e dakordësisë, simpatisë dhe mbështetjes popullore e ndërkombëtare. Duke mbajtur refrenin e dorëheqjes së Ramës, opozita mund të përshtatë për çështjen e negociatave një miksim të qëndrimit amerikan, gjerman dhe të Parlamentit Europian.
Çfarë thotë qëndrimi amerikan? Thotë “jemi të zhgënjyer që Këshilli Evropian nuk njohu përpjekjet për reformat e forta të secilit vend me anë të një vendimi për të hapur tani negociatat për anëtarësim”. Ajo që shton është akoma më e fortë: “ Një vendim pozitiv…do t’i ishte kundërvënë vendosmërisht aktorëve të huaj dashakeqës, të cilët kërkojnë të minojnë vlerat perëndimore dhe komunitetin euro-atlantik”. SHBA kanë vëne re ndërkaq një gjë tjetër që nuk ka dalë në pah aq sa duhet në diskutimet e debatet që po zhvillohen në Shqipëri. “Këshilli Europian nuk i tha “jo” as Shqipërisë dhe as Maqedonisë së Veriut, dhe as nuk përcaktoi kushte të reja për hapjen e negociatave për anëtarësim. Shpresojmë që Këshilli Evropian do të arrijë konsensus për një vendim pozitiv për të dy vendet përpara Samitit BE-Ballkani Perëndimor majin e vitit të ardhshëm”, nënvizon deklarata e Departamentit të Shtetit, duke lënë hapur e duke nxitur një vendim pozitiv për dy vendet.
Gjermania ka folur shumë me “po”-në e saj me kushte dhe me lobimin e saj evident. Po flet me qëndrimet e saj pas asaj që ndodhi. Kryetari i Komitetit të Punëve të Jashtme të Parlamentit Evropian, i mirënjohuri, David McAllister, e ka quajtur gabim historik vendosjen e vetos nga Franca duke bërë përgjegjës Presidentin Macron. Nuk duhet të harrojmë se “po”-ja gjermane me kushte u votua në Bundestang dhe Macron rrëzoi me veton e tij një vendim të parlamentit gjerman.
Parlamenti Europian u mblodh ndërkaq me urgjencë dhe miratoi të enjten një rezolutë për Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut, ku 412 euro deputetë nga 578 të pranishëm në seancë votuan për hapjen e negociatave për anëtarësimin e Shqipërisë dhe Maqedonisë së Veriut në Bashkimin Evropian. Deputetët e konsideruan një gabim strategjik mosmarrjen e një vendimi nga liderit e BE-së.
“Kjo dëmton besueshmërinë e unionit dhe dërgon mesazhe negative të shtetet e tjera kandidate të mundshme”, thanë ata duke shtuar njëlloj si partnerët amerikanë se kjo “do të lejojë aktorë të tjerë të huaj, aktiviteti i të cilëve nuk përputhet me vlerat dhe interesat e BE, që të angazhohen më shumë në Shqipëri dhe Maqedoninë e Veriut”. Më qartë se kaq!
Ne duhet të jemi në një zë me këto vende dhe institucione, pse jo para tyre, për të kërkuar hapjen e negociatave. Integrimi dhe problemet e brendshme nuk janë e njëjta gjë. Ne do të përballemi me probleme të shumta, me përplasje dhe kriza politike edhe kur të jemi në BE. Siç u ndodh sot shumë vendeve anëtare. Gjëja më e lehtë dhe më e lirë është konsiderimi i “jo”-se si dështim i Ramës duke e shtuar këtë “jo” në ngarkesën e kërkesës për largimin e tij nga drejtimi i qeverisë. Kjo kërkesë disavjeçare ka formuar aksionin dhe qëndrimet politike të opozitës, protestat , bojkotet, zhvillimet brenda saj, marrëdhëniet me ndërkombëtarët. Partitë e opozitës janë sot jashtë parlamentit dhe pushtetit vendor sepse e ngritën betejën në formën “ose i Rama jashtë qeverisë , ose ne jashtë institucioneve”. Nuk ke ku ti shtrish më shumë skajet e litarit. Të cilët, dy taborë ia hedhin njëri tjetrit, siç do të thoshte Migjeni.
Për shkak të bindjeve dhe sakrificave opozita nuk do të tërhiqej nga kërkesa për largimin e Ramës edhe sikur Shqipëria të kishte çelur negociatat, apo qeveria të kishte shënuar rezultate të prekshme në ekonomi dhe fusha të tjera. Aq me e pakuptueshme do të ishte tërheqja në kushtet e “jo”-së dhe përkeqësimit të gjendjes.
Por siç e cekëm më lart, për të shpresuar suksesin opozita, edhe për shkak të situatës ku ndodhet, duhet të jetë shumë elektorale dhe shumë profesionale në gjithë qëndrimet e saj. Popullzimi as ndez, as vlen për gjë posaqë edhe është konsumuar si i tillë. Amatorizmi i shfaqur si shabllonizëm vetëm dëmton dhe përqeshet.
Konstuktivizmi dhe profesionalizmi kanë shanse. Dhe kjo manifestohet me njësimin e qëndrimit me vendet mike për negociatat, me marrjen e flamurit për t’ia dalë me sukses në samitin e ardhshëm. Një sjellje që e befason pozitivisht publikun e gjerë, sidomos sot që “jo”-ja franceze bëri të valëviten gjithandej flamujt e melankolisë, i bën mirë opozitës dhe vendit. /Gazeta Liberale