Nga: Ervis Iljazaj
Beteja politike që po zhvillohet kohët e fundit për ndërtimin e organeve të reja të drejtësisë, sidomos ajo për Gjykatën Kushtetuese midis presidencës dhe mazhorancës, është ndoshta beteja e fundit, e cila me të gjitha gjasat do ta çojë konfliktin politik në pikën e tij fundore. Si të thuash, shpresa që organet e reja të drejtësisë do ti jepnin zgjidhje krizës politike është duke u vanitur dhe thellimi i krizës ose faza tjetër e saj është shumë afër.
Kjo është beteja e fundit politike për faktin se shumica e çështjeve të mbetura peng nga konfliktet që u nuk u zgjidhën dot politikisht si zgjedhjet e 30 qershorit apo shkarkimi i Presidentit, pritet të zgjidhen pikërisht nga organet e reja të drejtësisë. E në këtë kuptim, beteja po zhvillohet në një nivel tjetër dhë në mundësinë e saj të fundit për palët politike.
Sepse, kësaj here kriza politike shqiptare ka një vecanti. Politika në Shqipëri na ka mësuar me kriza ciklike të cilat merrnin zgjidhje kryesisht nga ndërmjetësimi i aleatëve ndërkombëtar të Shqipërisë. Kjo e vitit të fundit ka zgjatur më shumë se cdo herë tjetër për arsye se ndërkombëtarët nuk vendosën të ndërmjetësonin këtë krizë. Kështu që, palët në Shqipëri nuk kishin asnjë mundësi të mereshin vesh midis tyre. Tashmë midis palëve nuk ndodhen më ndërkombëtarët, por Reforma në Drejtësi dhe organet e reja të saj.
Ndërkombëtarët në Shqipëri kësaj herë kanë vendosur që mos ndërmjetësojnë krizat politike si një ves i politikësh tonë, por janë investuar të ngrejnë organe dhe instucione të pvarura që të zgjidhin këto kriza, sic ndodh normalisht në vëndet demoraktike… Të paktën, nga ajo që deklarojnë, ky është qëllimi.
Në çdo vend demokratik ka kriza politike, madje të thella, por krizave politike në këto vënde i japin zgjidhje institucionet e pavarura. Ndërsa në Shqipëri, jo vetëm që krizave politike nuk i japin zgjidhje instucionet e pavarura, por si pasojë e kësaj krizë kalojnë dhe vetë ato në krizë, si shenja e qartë e uzurpimit politik pothuajse 25 vjeçar të organeve kushtetuese nga politika. Pikërisht ky ka qenë një nga problemet më të mëdha të tranzicionit shqiptar.
Kësaj herë, sidomos nga aleatët ndërkombëtar të Shqipërisë po mundohet që të ndryshohet ky zakon, me shpresën se do të kemi organe të pavaruara dhe një arbitër të besueshëm si pushteti gjyqsor për të zgjidhur të gjitha mosmarrëveshjet politike.
Mirëpo, ashtu sikurse po duken gjasat, organet e reja të drejtësisë, jo vetëm që nuk do ta zgjidhin krizën , por ka rrezik që do ta thellojnë edhe më shumë. Për arsye se ndërtimi i tyre po kontestohet fort nga opozita dhe presidenca. Dhe në këtë mënyrë, vendimet që ato do të japin për ngërcet politike shqiptare do të kontestohen dhe nuk do të njihen nga palët.
Në fakt, kjo është një alibi që vetë Reforma në Drejtësi ja ka dhënë palëve dhe institucioneve shqiptare. Duke qenë se zbatimi i saj ka krijuar shumë boshllëqe për shkak se nuk ka parashikuar një fazë tranzitore, intepretimet për mënyrën se si po ngrihen organet e reja të drejtësisë janë të shumta. Praktikisht, procedutar që janë parashikuar në Kushtetutë për ngritjen e organeve të reja të drejtësisë nuk mund të ndiqen pasi është e pamundur. Prandaj, ka kontestime dhe mospranim të palëve për mënyrën se si ato po ngrihen. Dhe kur ka hapësira për interpretime dyshimet se si po ngrihen ato organe janë të arsyeshme. Drejtësia e Reformës në Drejtësi është për tu provuar në këtë aspekt.
Ajo që vlen për tu theksuar është fakti se një mundësi për zgjidhjen e krizës që është marrëveshja politike u tejkalua. Mundësia e vetme që ka ngelur janë pikërisht vendimet e organeve të drejtësisë. Mirëpo, duke parë klimën në të cilën ato po ngrihen, me shumë gjasa do të krijojnë një betejë tjetër politike, që ndoshta do të jetë beteja e fundit./Gazeta Liberale