Tirana Today
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing
No Result
View All Result
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing
No Result
View All Result
Tirana Today
No Result
View All Result
Home Bota

Kostoja e luftës së Erdoganit për “pavarësinë ekonomike” të Turqisë

3 vjet ago
in Bota, Të Gjitha, W-Instant
Kostoja e luftës së Erdoganit për “pavarësinë ekonomike” të Turqisë

Çmimet e konsumit në Turqi janë rritur në shkallën më të lartë që nga viti 2002, duke minuar më tej betejën jo të zakonshme të presidentit, Recep Tayyip Erdogan për “pavarësinë ekonomike” të vendit të tij në zhvillim.

Analistët ia atribuojnë rritjen e inflacionit në 36.1 përqind muajin e kaluar (sipas shifrave zyrtare), rritjes së kostos së importeve, të cilat variojnë nga energjia deri te shumë prej lëndëve të para që prodhuesit e Turqisë i kthejnë në eksporte.

Këto kosto u rritën për shkak të një kolapsi historik të lirës, e cila vitin e kaluar humbi 44 për qind të vlerës së saj ndaj dollarit.

Por, përfundimisht, analistët fajësojnë si për inflacionin, ashtu edhe për krizën e lirës, besimin e zjarrtë të Erdoganit se normat e larta të interesit shkaktojnë inflacion.

Teoria konvencionale thotë se e kundërta është e vërtetë, sepse normat e larta të interesit ngadalësojnë aktivitetin ekonomik duke e bërë huamarrjen më të shtrenjtë dhe duke ofruar stimuj për njerëzit që të mbajnë paratë e tyre në bankë.

Më poshtë është një përmbledhje e enigmës ekonomike të Turqisë:

Si nisën problemet?

Duke i quajtur normat e larta të interesit “nëna dhe babai i çdo të keqeje”, Erdogan orkestroi një seri uljesh të normave të interesit duke filluar nga shtatori, që minuan më tej besimin e ekonomistëve në pavarësinë e Bankës Qendrore.

Erdogan, i cili ka shkarkuar tre guvernatorë të Bankës Qendrore që nga korriku i vitit 2019, ka refuzuar të pranojë çdo përgjegjësi për rënien e lirës ose rritjen e mëvonshme të çmimeve.

“Unë hedh poshtë politikat që do ta dënojnë popullin tonë me papunësi, uri dhe varfëri”, tha ai vitin e kaluar, duke u bërë thirrje mbështetësve të tij të jenë të durueshëm.

Valuta turke u dobësua të hënën (3 janar), duke u tregtuar me 13.4 lira për çdo dollarë, pas publikimit të të dhënave të inflacionit.

Lira ra deri në 18.4 për dollarë në kulmin e krizës muajin e kaluar, pasi e nisi vitin rreth 7.4.

Sa e rëndë​ është kriza?

Objektivi zyrtar i inflacionit të Turqisë është pesë për qind, por ai ka mbetur dyshifror në dy vjetët e fundit.

Leximi mujor i inflacionit është kthyer në një çështje politike të kontestuar, me liderët e opozitës që pretendojnë se Qeveria po raporton më pak rritjet aktuale të çmimeve, një akuzë që Qeveria e mohon.

Institutet e pavarura ekonomike si Grupi i Kërkimeve të Inflacionit (ENAG) llogaritën normën vjetore të inflacionit të muajit të kaluar në 82.8 për qind.

“Edhe në shifrat që ata i shpikin, inflacioni i prodhuesve vendas është gati 80 për qind,” shkroi të hënën në Twitter kreu i partisë kryesore opozitare, Kemal Kilicdaroglu.

Opozita po kërkon zgjedhje të parakohshme për të adresuar krizën, por Erdogan këmbëngul se ato do mbahen siç është planifikuar në qershor të vitit 2023.

Kostoja e jetesës pritet të rritet më tej, veçanërisht pas rritjes së çmimit të faturave të energjisë elektrike dhe gazit të konsumatorëve prej rreth 50 dhe 25 për qind, respektivisht.

Çfarë pret Erdogani?

Presidenti po i jep përparësi rritjes, në ekonominë që pritet të zgjerohet për nëntë përqind në 2021 dhe 3.5 përqind në 2022.

Gjatë një krize tjetër valutore në vitin 2018, banka qendrore rriti në mënyrë agresive normën kryesore të interesit, por gjasat për një përsëritje nën një Erdogan më të vendosur, janë të ulëta.

Erdogan ka përmendur më parë rregullat islamike kundër fajdeve për të justifikuar mosrritje të normave, duke sugjeruar se ata që përpiqen të ruajnë kursimet e tyre duke i kthyer ato në valutë dhe ar, ishin tradhtarë.

Disa ekspertë besojnë se Erdogan mund të përpiqet ta bëjë Turqinë më tërheqëse si një qendër për prodhim të lirës, me paga lokale që vlejnë më pak në terma të dollarit.

Gjatë një fjalimi televiziv në Stamboll, Erdogan të hënën përshëndeti një rritje prej 32.9 për qind nga viti në vit në eksporte, që arriti në 225.3 miliardë dollarë më 2021.

Si është përgjigjur Erdogani?

I vetëdijshëm për rëndësinë që i jepet vlerës së lirës kundrejt dollarit dhe euros nga konsumatorët dhe bizneset, Erdogan zbuloi muajin e kaluar një politikë të re për të mbrojtur monedhën vendase kundër luhatjeve në kursin e këmbimit.

Derisa lira është rritur që atëherë, ekspertët vënë në dyshim nëse ajo është e qëndrueshme dhe do të jetë e mjaftueshme për të shmangur dobësimin e mëtejshëm të monedhës.

Rezervat neto të valutës së huaj të Turqisë ranë në 8.6 miliardë dollarë javën e kaluar – nga 21.2 miliardë dollarë dy javë më parë – duke mbështetur më tej pretendimet e opozitës se Qeverisë po i mbaronin paratë ndërsa indirekt përpiqej të mbështeste kursin e këmbimit.

Qeveria ka raportuar vetëm ndërhyrje të kufizuara në valutë.

Erdogan ka rritur gjithashtu pagën minimale mujore në 4,253.40 lira (rreth 315 dollarë), që është ende më e ulët në terma të dollarit sesa vlente paga minimale në janar të vitit 2021. /evropaelire

Tags: inflacioniRecep Tayyip Erdoganturqi

TË LIDHURA

Netanyahu intervistë në media: Izraeli ka shkatërruar më shumë se gjysmën e raketave të Iranit
Bota

Netanyahu intervistë në media: Izraeli ka shkatërruar më shumë se gjysmën e raketave të Iranit

19:38 | 19/06/2025
Netanyahu: Djali im u detyrua ta anulonte dasmën dy herë për shkak të sulmeve
Bota

Netanyahu: Djali im u detyrua ta anulonte dasmën dy herë për shkak të sulmeve

17:24 | 19/06/2025
Zelenskyy bën thirrje për rritjen e pr*sionit ndaj Rusisë
Bota

Zelenskyy bën thirrje për rritjen e pr*sionit ndaj Rusisë

14:15 | 19/06/2025
Next Post
Buzët, lëkura dhe thonjtë gri shenjë paralajmëruese e Covid-19

Buzët, lëkura dhe thonjtë gri shenjë paralajmëruese e Covid-19

Tensionet me Rusinë/Kryediplomati i BE-së i jep mbështetje Ukrainës

Tensionet me Rusinë/Kryediplomati i BE-së i jep mbështetje Ukrainës

Pesë teoritë e reja konspirative, të cilat shkenca provoi se ishin të gabuara

Pesë teoritë e reja konspirative, të cilat shkenca provoi se ishin të gabuara

JU REKOMANDOJMË

Rezart Veleshnja e thotë troç: Kapa dy aktorë të Portokallisë duke bërë s*ks…

Rezart Veleshnja e thotë troç: Kapa dy aktorë të Portokallisë duke bërë s*ks…

10:34 | 16/06/2025
Irani lëshon valën e 10-të të raketave drejt Izraelit, forcat izraelite: Sulmi është zbuluar

Irani lëshon valën e 10-të të raketave drejt Izraelit, forcat izraelite: Sulmi është zbuluar

19:02 | 17/06/2025
Zysha e “Petro Ninit” në apel: Pas bashkëshortit, rrezikoj të humbas edhe dy djemtë

Zysha e “Petro Ninit” në apel: Pas bashkëshortit, rrezikoj të humbas edhe dy djemtë

19:15 | 13/06/2025
Valeri i Big Brother vjen plot surpriza, firmos kontratë me spektaklin e njohur

Valeri i Big Brother vjen plot surpriza, firmos kontratë me spektaklin e njohur

15:27 | 21/06/2019




TË FUNDIT

Shqipëria merr ftesën për të pritur Samitin e NATO-s, Holanda jep dritën jeshile
Aktualitet

Shqipëria merr ftesën për të pritur Samitin e NATO-s, Holanda jep dritën jeshile

by mirseda
22:47 | 19/06/2025
0

Shqipëria pritet të konfirmohet si mikpritëse e Samitit të Organizatës së Traktatit të Atlantikut Verior (NATO) në...

‘Izraeli nuk është i vetëm’, Spahiu: Lufta me Iranin mund të çojë në anarki

‘Izraeli nuk është i vetëm’, Spahiu: Lufta me Iranin mund të çojë në anarki

22:37 | 19/06/2025
Krizë mes çiftit? DJ PM feston ditëlindjen, mungon urimi i Sarës

Krizë mes çiftit? DJ PM feston ditëlindjen, mungon urimi i Sarës

22:33 | 19/06/2025
Temperatura të nxehta deri në 40 gradë për sot

‘Çmendet’ moti në këtë vend, temperaturat arrijnë në 32.2 gradë

22:30 | 19/06/2025
34 vjet Partia Socialiste, por jo të gjithë festuan, ja kush mungoi

34 vjet Partia Socialiste, por jo të gjithë festuan, ja kush mungoi

21:51 | 19/06/2025

Tirana Today


© 2024 TiranaToday Dev By: Techzero1.com


© TIrana Today. All rights reserved.

Kontakt

EMAIL : [email protected]

Cel: +355694040005

Follow Us

Tirana Today

© TIrana Today. All rights reserved.

EMAIL : [email protected]

Cel: +355694040005

© 2022 TiranaToday Dev By: wearedope.com

Follow Us

No Result
View All Result
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing

© 2024TiranaToday Dev by : Techzero1.com