Çrregullimet e ereksionit janë çrregullime seksuale te karakterizuara nga pamundësia për të nisur dhe mbajtur ereksionin e penisit gjatë aktit seksual. Ereksioni vjen si rezultat i efektit hidarulik të gjakut që hyn dhe mbahet në trupat spongioz penil. Ky proces nis si rezultat i nxitjes seksuale kur sinjalet transmetohen nëpërmjet neuroneve nga truri në penis. Çrregullimet erectile mund të jenë pasojë e çrregullimeve organike si sëmundje të sistemit kardio- vaskular, diabeti i sheqeri, çrregullime neurologjike p.sh trauma pas ndërhyrjeve kirurgjikale në prostate) deficite hormonale (hipogonadizmi ) apo si efekt anësor i medikamenteve të ndryshme si dhe shkaqe qarkulluese nga ndryshimet elektrike të kanaleve të kalimit.
Impotenca psikologjike ndodh kur ereksioni apo penetrimi nuk realizohet si rezultat i arsyeve psikologjike (mendimeve apo ndjenjave ) më shume sesa atyre psikologjike. Kjo eshte me e rralle por e mundshme te kurohet. Natyrisht ne rastin e impotences psikologjke ka nje pergjigje te mire ndaj trajtimit placebo. Çrregullimet erektile mund te kene pasoja psikologjike te medha.
Pervec trajtimit te shkaqeve si p.sh në rastet e deficitet të kaliumit apo në helmimin e ujit me arsenik, trajtimi primar konsiston në përdorimin e frenuesve të PDE5 (si p.sh sildelafil apo Viagra). Në disa raste trajtimi përfshin Prostaglandinave në ureter, injeksione në penis, protez penile, pompë penile apo ndërhyrje kirurgjikale rekonstruktive vaskulare. Termi latin impotentia coeundi paraqet pamundësinë për të inseruar penisin në vaginë.
Shenjat dhe simptomat
Çrregullimet erektil karakterizohen nga një pamundësi e rregullt apo e përsëritur për të arritur apo për të mbajtur ereksionin.
Shkaqet
Përdorimi i medikamenteve të ndryshme (antideprenatet SSRIs dhe nikotina.
Çrregullime neurogjenike (dëmtime të shtyllës kurrizore dhe dëmtime të trurit, çrregullime nervore si p.sh Sëmundja Parkinson, Sem Alzheimer, skleroza multiple, dëmtime kardiake.
Çrregullime kavernoze (sëmundje Peyronie)
Çrregullime psikologjike: ankthi, stresi çrregullime mendore (depresion skizofrenia, abuzimi drogave, çrregullimet e panikut, çrregullime personaliteti.
Ndërhyrje kirurgjikale (ndërhyrje në zorrën e trashe, prostate, fshikëzën e urinës, që mund të dëmtojnë rrjetin vaskular dhe atë nervor, radioterapia.
Mosha (është 4 herë më shumë në burrat e moshën 60 sesa në 40 vjeç.
Insuficienca renale
Sëmundje të tilla si diabeti dhe skleroza multiple mendohen të ndikojnë indirekt nëpërmjet ndryshimeve në fluksin e gjakut dhe në sistemin nervor.
Mënyra e jetesës: duhani shkakton impotence pasi jep ngushtim të arterieve.
Me pak raste janë jatrogjenike (me shkaqe mjekësore).
Ndërhyrjet kirurgjikale si heqja e plote apo e pjesshme e prostates apo radioterapia me burim të jashtëm e gjëndrës për trajtimin e kancerit të saj janë shkak i shpeshtë i impotencës. Nuk ka të dhëna të sakta mbi ndikimin e rreth prerjes (synetit) mbi impotencën. Ndërsa është parë një lidhje me dhënien e biçikletës, kohëzgjatja e ngarjes së biçikletës ose presioni mbi penis nga shala lidhen direkt me çrregullimet erectile.
Është parë një lidhje epidemiologjike me periodontitis kronik sikur me sëmundjet koronare dhe cerebrovaskulare.
Shihet një lidhje me përdorimin e antiiflamatoreve jo steroid 3 herë në ditë për mbi 3 muaj në mosha të ndryshme, raca, duhanpirës, diabeti, hipertensionin, rritjes së kolesterolit, sëmundje koronare dhe probleme të tjera shëndetësore.
Ka dy mekanizma për shpjegimin e ereksionit penil:
Së pari është reflektiv nga prekja direkt e trupit penil (përfshin sistemin periferik dhe pjesën e poshtme të shtyllës kurrizore).
Së dyti është ereksioni psikogjenik që arrihet nga stimuj erotik apo emocional (përdor sistemin limbic në tru).
Në të dy rastet duhet një sistem nervor i pa dëmtuar që të arrihet dhe përfundoj ereksionin. Stimulimi penil nga sistemi nervoz çon në çlirim të oksideve nitrite që sjellin relaksim të muskulaturës së lëmuar të trupave kavernoz. Gjithashtu për të pasur një sistem erektil të shëndetshëm nevojiten vlera normale të testosteronit (të prodhuara nga teste) dhe gjëndrat hipofizare funksionante.
Duke parë mekanizmat normal të ereksionit, impotenca mund të vij si rezultat i deficiteve hormonale, çrregullimeve të sistemit nervor, dëmtime të furnizimit me gjak apo probleme psikologjike. Ulja e fluksit të gjakut mund të vij si rezultat i dëmtimit të funksionit endothelial të shoqëruar me sëmundje të arterieve korinare, por mund të shkaktohet nga ekspozimi për një kohe të zgjatur ndaj dritës.
Diagnoza
Nuk ka teste formale qe te vene diagnozën e disfunksionit erektil.
Së pari përjashtohen sëmundje si hipogonadizmi, prolaktinoma nëpërmjet ekzaminimeve të gjakut. Kërkohen gjendje shëndetësore të tilla si diabeti, dieta e varfër ushqimore, obeziteti, sëmundje kardiovaskulare si sëmundja e artereve koronare dhe sëmundja vaskulare periferike.
Mënyra më e lehtë për të dalluar midis formës fiziologjike dhe psikologjike është të përcaktohet nëse pacienti ka pasur ndonjëherë ereksion në jetë.
Nëse referon se nuk ka pasur kurrë atëherë shkaku është fiziologjik, nëse ka pasur ndonjëherë është me natyre fiziologjike dhe psikologjike.
Ekografia Duplex përdoret për të vlerësuar fluksin e gjakut, rrjedhjen venoze, shenja të aterosklerozes, kalçifikime të indeve erektile.
Duke injektuar prostaglandin, shihet dilatimin vascular dhe matet presioni i gjakut penil.
Penile nerves function: teste te reflekset bulbokavernoz përdoren për të përcaktuar ndjeshmërinë nervore të penisit. Mjeku shtyp glans (kokën) e penisit, çka jep kontraktim të menjëhershëm të anusit nëse funksioni nervor është normal. Mjeku mat vonesën midis shtypjes dhe kontraktimit duke observuar sfinketerin anal apo duke e ndjerë këtë nëpërmjet gishtit të vendosur në anus.
Nocturnal penile tumescence (NPT)
Normalisht një burrë mund të ketë 5 deri 6 ereksione gjatë gjumit, sidomos gjatë periudhës REM (lëvizja e shpejte e syve). Mungesa e këtyre ereksioneve nokturne tregon për probleme në funksionin nervor apo në furnizimin me gjak të penisit.Ka dy metoda për të matur ndryshimet në rigiditetin penile dhe circumerencen gjatë ereksionit nokturn.
Penile biothesiometri
Nëpërmjet vibracioneve elektromagnetike matet ndjeshmëria dhe funksioni nervor i glans dhe shaft penis.
Dynamic infusion cavernosometry (DICC)
Pompohet likid në penis në një presion dhe sasi të njohur për të matur presionin vaskular në trupat kavernoz gjatë ereksionit.
Corpus cavernosometry
Cavernosography : mat presioni vaskular ne trupin kavernoz. Nëpërmjet një age flutur injektohet likid me presion në trupat kavernoz, dhe sasia e luksit të nevojshme për të mbajtur ereksionin përcakton rrjedhjen venoze. Venat rrjedhëse nisin të bëhen të dukshme duket injektuar solucion fiziologjik me lëndë kontrastri duke realizuar kovernozogram.
Magnetic resonance angiography (MRA)
Magnetic resonance angiography përdor fusha magnetike për të marrë pamje të detajuara të vazave të gjakut. Ose mund të injektohet lëndë kontrasti në gjak çka bën të dukshëm indet vaskular mbi indet e tjera duke dhënë informacion mbi rrjetin vaskulare dhe anomalitë vaskulare.
Trajtimi (varet nga shkaku)
Ushtrimi, sidomos aerobik është trajtim efektiv në çrregullimin efektiv.
Kur trajtimi farmakologjik dështon mund të përdoret pompa vakumi për të arritur ereksionin, me një unaza komprimuese të vendosur në penis për të mbajtur atë.
Mund të përdoret dhe pompe penisi që nuk ka unaze komprimuese, përdoren për trajtim të përkohshëm për rritje të gjatësisë penile apo si vibruese për të ndihmuar për masturbim.
Mund të përdoren implantet rigide apo fryrëse.
Inhibitoret e PDE 5 në formën e sildelafil (Viagra) Verdanafil (levitra ) apo tadalafil (cialis ) Ky grup medikamentesh bllokojnë veprimin efosfodesterzase çka jep degradim te GMPc.
