Tirana Today
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing
No Result
View All Result
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing
No Result
View All Result
Tirana Today
No Result
View All Result
Home Të Gjitha

Ç’duhet të dini mbi Kolegjin Zgjedhor, që zgjedh presidentin e SHBA-së

5 vjet ago
in Të Gjitha, TT, W-Instant
Ç’duhet të dini mbi Kolegjin Zgjedhor, që zgjedh presidentin e SHBA-së

Deri më tani, shumica e kandidatëve presidencialë që kanë fituar votën e Kolegjit Zgjedhor, kanë fituar dhe presidencën. Por pse u vendos një sistem i tillë, shpesh jo dhe aq i kuptueshëm nga të tjerët jashtë SHBA-së. Ja faktet kryesore që duhet të dini:

Kolegji Zgjedhor u bazua në një ide të Platonit

Etërit Themelues të Shteteve të Bashkuara, promovuan idealet e Iluminizmit si bazë të qeverisë së vendit të tyre të ri. Megjithatë,shumë prej ideologjive të saj vinin nga grekët e lashtë. Filozofi grek Platoni argumentoi në veprën “Republika” se një shoqëri funksionon më së miri nën sundimin e një filozofi-mbret, pra një koncept elitist.

Dhe Etërit Themelues të SHBA, u ndikuan shumë nga ideja e Platonit, se disa individë janë më të aftë për të marrë vendime të arsyeshme sesa të tjerët. Vendosja e Kolegjit Zgjedhor në Kushtetutë, bazohej në këtë filozofi. Natyrisht, vështirësia ka të bëjë me faktin se përcaktimi se çfarë e bën një person të kualifikuar për të qenë president, është një proces shumë subjektiv.

U krijua për të mbrojtur një elektorat të painformuar dhe të paarsimuar

Në vitet 1800, nuk kishte asnjë formë të shpejtë dhe të besueshme të medias, që mund të transmetonte lajme për një popullsi të përhapur në një sipërfaqe të madhe. Banorët e zonave rurale ishin shumë më të izoluar fizikisht dhe nga ana sociale se banorët e qyteteve.

Dhe në atë kohë, vetëm 1 në 4 amerikanë ishin të shkolluar. Pjesa tjetër e popullsisë ishin analfabetë. Kolegji Zgjedhor ishte një organ i përbërë nga njerëz të mirë-arsimuar. Pozita e tyre u jepte mundësi të gjenin lehtësisht informacionin e vlefshëm për çdo kandidat në garë.

Zgjedhësit zgjidhen nga dy partitë kryesore politike të vendit

Që nga viti 1800, zgjedhësit e Kolegjit janë zgjedhur nga partitë politike. Shtetet kanë rregulla të ndryshme lidhur me faktin nëse një zgjedhësi i kërkohet apo jo të votojë një parti politike të caktuar. Por funksionimi i Kolegjit Zgjedhor, përcaktohet gjithashtu nga mënyra se si popullata e një shteti mund të ndikojë në përfaqësimin e tij.

Kështu një votë elektorale nga një shtet pak i populluar si Montana, vlen më shumë sesa një votë elektorale nga një shtet shumë i populluar si Nju Jorku. Prandaj është e mundur që një kandidat presidencial të humbasë votën e popullit ndërsa fiton votën e Kolegjit Zgjedhor, dhe për pasojë presidencën. Kjo ka ndodhur 4 herë në historinë e vendit, në zgjedhjet presidenciale të viteve 1876, 1888, 2000 dhe 2016.

SHBA nuk është i vetmi vend që ka një Kolegj Zgjedhor

Sipas CIA World Factbook, zona të tjera me Kolegje Zgjedhore përfshijnë Birmaninë, Estoninë, Indinë, Madagaskarin, Nepalin, Pakistanin, Trinidad Tobagon, Vanuatu dhe Vatikanin. Gjithsesi, asnjë nga Kolegjet Zgjedhore në këto zona nuk merr një vendim përfundimtar për të zgjedhur një kryetar shteti. Praktika e lejimit të një Kolegji Zgjedhor që të zgjedhë në fund një kryetar shteti është unike vetëm për Shtetet e Bashkuara.

Në SHBA po debatohet prej kohësh zëvendësimi i këtij organi, me votën direkte popullore

Nga të gjithë kandidatët presidencialë demokratë të këtij viti, 3 prej tyre Berni Sanders, Elizabet Uorreen dhe Pit Batigig argumentuan që Kolegji të shfuqizohet. Dy të tjerë, Endrju Jang dhe Tulsi Gabard, sugjeruan që ai të reformohet, ndërsa Xho Bajden dhe miliarderi Majk Blumberg e mbështetën atë.

Sipas një sondazhi të Qendrës Kërkimore Pew në mars të këtij viti, 58 për qind e amerikanëve janë dakord me zëvendësimin e Kolegjit Zgjedhor, me një sistem ku kandidati presidencial që fiton shumicën e votave të popullit të bëhet president.

Vetë Kushtetuta e SHBA-së, nuk e përmban shprehjen “Kolegji Zgjedhor”

Një nga arsyet pse roli që luan Kolegjit Zgjedhor në zgjedhjet presidenciale, ka ndryshuar me kalimin e kohës, është se Etërit Themelues nuk ofruan udhëzime të hollësishme për brezat e ardhshëm. Kështu Kushtetuta nuk përmend askund frazën “Kolegji Zgjedhor”, megjithëse flitet shkurt për një trupë zgjedhësish shkurtimisht në Nenin II, pika I.

Aktualisht, Kolegji Zgjedhor zgjedh presidentin në zgjedhjet e kontestuara. Por autoriteti i zgjedhësve të këtij organi ka ndryshuar me kalimin e kohës. Por nuk ka asnjë precedent se si mund të ndryshojë ai në të ardhmen, gjithnjë nëse do të ndryshojë ndonjëherë.

Burimi i lajmit: https://www.toptenz.net/you-should-really-know-these-facts-about-the-electoral-college.php

Përshtatur nga TIRANA TODAY

Tags: Filozofi grek PlatoniKolegji ZgjedhorSHBA

TË LIDHURA

Balluku nën hetim nga SPAK për tenderin e Llogarasë, lidhje me biznesmenin turk në Stamboll
Politikë

Balluku nën hetim nga SPAK për tenderin e Llogarasë, lidhje me biznesmenin turk në Stamboll

10:47 | 30/06/2025
Dështon seanca për dëshminë e Erjon Alibej në GJKKO, munguan tre avokatë
Të Gjitha

Dështon seanca për dëshminë e Erjon Alibej në GJKKO, munguan tre avokatë

12:49 | 03/06/2025
Parlamenti u mbyll pas 15 minutash, Berisha: Bodrum i mafias! Seancë ndër më të turpshmet
Politikë

Parlamenti u mbyll pas 15 minutash, Berisha: Bodrum i mafias! Seancë ndër më të turpshmet

12:33 | 29/05/2025
Next Post
“Priten pasgoditje në 48 orët e ardhshme”, sizmiologu grek paralajmëron banorët

“Priten pasgoditje në 48 orët e ardhshme”, sizmiologu grek paralajmëron banorët

Tërmeti/ Ambasada shqiptare, qytetarëve: Transferohuni në një zonë të sigurt

Tërmeti/ Ambasada shqiptare, qytetarëve: Transferohuni në një zonë të sigurt

Tërmeti në Turqi, 4 viktima dhe 120 të plagosur

Tërmeti në Turqi, 4 viktima dhe 120 të plagosur

JU REKOMANDOJMË

Dy të mbytur në Shqipëri/ Ish-banorja e ‘BBVA’ paralajmëron: Mos u laheni në det më 29 qershor, ja pse

Dy të mbytur në Shqipëri/ Ish-banorja e ‘BBVA’ paralajmëron: Mos u laheni në det më 29 qershor, ja pse

12:18 | 30/06/2025
Paralajmërim për të nxehtë ekstrem: Vjen një valë tjetër më e fortë

Paralajmërim për të nxehtë ekstrem: Vjen një valë tjetër më e fortë

17:15 | 03/07/2025
Shqiptari dënohet me vdekje në Kinë për 1 ton drogë, diplomacia e shpëton

Shqiptari dënohet me vdekje në Kinë për 1 ton drogë, diplomacia e shpëton

15:48 | 30/06/2025
Horoskopi 19 Mars 2024

Sinjale të qarta për zemrën, mendjen dhe financat – ja çfarë parashikojnë yjet për shenjën tuaj sot.

08:09 | 30/06/2025




TË FUNDIT

Ronaldo mungon në funeralin e Diogo Jotës dhe vëllait të tij
Sport

Ronaldo mungon në funeralin e Diogo Jotës dhe vëllait të tij

by mirseda
22:56 | 05/07/2025
0

Në funeralin e Diogo Jotës dhe Andre Silvës, ishin qindra personalitete të futbollit. Mungesa që ra më...

A do ta çojë SPAK deri në fund luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar në Shqipëri?

A do ta çojë SPAK deri në fund luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar në Shqipëri?

22:35 | 05/07/2025
Dëmtim tronditës për Musialën, u përplas me Donnarummën: “Lutjet e mia për ty!”…

Dëmtim tronditës për Musialën, u përplas me Donnarummën: “Lutjet e mia për ty!”…

22:33 | 05/07/2025
Fiton ndaj Bayern, PSG gjysmëfinalistja e parë Kupës së Botës

Fiton ndaj Bayern, PSG gjysmëfinalistja e parë Kupës së Botës

22:19 | 05/07/2025
Vala e të nxehtit merr 18 jetë, ndalohet puna pas mesditës

Vala e të nxehtit merr 18 jetë, ndalohet puna pas mesditës

22:17 | 05/07/2025

Tirana Today


© 2024 TiranaToday Dev By: Techzero1.com


© TIrana Today. All rights reserved.

Kontakt

EMAIL : [email protected]

Cel: +355694040005

Follow Us

Tirana Today

© TIrana Today. All rights reserved.

EMAIL : [email protected]

Cel: +355694040005

© 2022 TiranaToday Dev By: wearedope.com

Follow Us

No Result
View All Result
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing

© 2024TiranaToday Dev by : Techzero1.com