Tirana Today
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing
No Result
View All Result
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing
No Result
View All Result
Tirana Today
No Result
View All Result
Home Stil Kuriozitete

Pa asnjë teknologji dhe shumë striktë, njihuni me sektin fetar Amish!

6 vjet ago
in Kuriozitete, Stil, Të Gjitha, TT, Video Galeri, W-Instant
Pa asnjë teknologji dhe shumë striktë, njihuni me sektin fetar Amish!

Amish, është një nga besimet fetare më interesante të kohëve moderne. Ky komunitet është i famshëm për jetesën e tij të thjeshtë, distancimin nga teknologjia e sotme, sidomos ato që lidhen me mjetet e komunikimit masiv dhe automjetet. Pjesëtarët e këtij sekti kristian nuk ndjekin modën, por vazhdojnë të vishen si paraardhësit e tyre qindra 400 vjet më parë.

Rrënjët e këtij besimi fetar, gjenden në lëvizjen Anabaptiste, një grupim që u krijua gjatë Reformimit Protestant në vitin 1525. Anabaptistët janë shumë pacifistë, dhe besojnë shumë në ndarjen e kishës nga shteti. Ndryshimi më i madh midis Anabaptistëve dhe sekteve të tjera të krishtera, është se besimtarët pagëzohet të rritur.

Në fillim, pagëzimi i të rriturve ishte kundër ligjeve të katolicizmit, dhe dënohej me vdekje. Kësisoj, anabaptistët u përballën me përndjekje të tmerrshme, dhe u detyruan ta praktikojnë pagëzimin në fshehtësi. Një nga grupet më të hershme të Anabaptistëve, drejtohej nga ish-prifti katolik, Meno Simon me origjinë nga Holanda.

Prandaj pasuesit e tij do të quheshin menonitë. Pas persekutimit në Evropë, në vitin 1737, 21 familje Amish u larguan nga Hollanda, dhe u vendosën në Pensilvani, përpara se të përhapeshin në pjesën tjetër të SHBA-së. Ata bëjnë një jetë shumë strikte në pikëpamja morale. Seksi para martesës është i ndaluar.

Megjithatë ata u japin të rinjve të rritur shansin që duke nisur nga mosha 16 vjeç, të përjetojnë ndjesitë e botës së jashtme, në një periudhë të njohur si “Rumspringa”. Ajo çfarë bëjnë gjatë kësaj kohe të rinjtë Amish, mund të ndryshojë nga zona në zonë. Disa veshin rroba moderne, të tjerët shkojnë në kinema dhe ngasin makina.

Sidoqoftë, në disa raste, të rinjtë e këtij komuniteti festojnë, konsumojnë drogë dhe alkool, ose kryejnë marrëdhënie seksuale. Pasi provojnë botën e jashtme, të rinjtë duhet të zgjedhin nëse duan të pagëzohen. Nëse zgjedhin të bëjnë këtë, janë të detyruar të rrëfejnë mëkatet e tyre dhe pas pagëzimit mund të martohen.

Nëse dikush zgjedh të mos pagëzohet, ai duhet të largohet nga komunitetit, por mund të qëndrojnë në kontakt me miqtë dhe familjen e tij Amish. Njerëzit e këtij komuniteti nuk lejohen të luajnë instrumente muzikore apo të dëgjojnë muzikë, përveç atyre që vijnë nga libri i këngëve të tyre i quajtur “Ausbund”. Arsyeja pse nuk lejohen të luajnë në instrumente, është sepse kjo cilësohet një formë vetë-shprehje, dhe mund të çojë në ndjenja të krenarisë dhe epërsisë.

Fëmijët e këtij komuniteti përdorin kukullat Amish, që janë tejet të veçanta, pasi nuk kanë fytyrë. Ndërsa nuk ka ndonjë shpjegim zyrtar për këtë, mendohet se pa një identitet, kukulla përforcon idenë se të gjithë jemi njëlloj para Zotit.

Nëse do të ftoheshit për një vizitë në shtëpinë e një familje Amish, përveç faktit që ata nuk kanë televizor apo pajisje elektronike, do të vëreni se nëpër mure apo në tavolinë, nuk ka asnjë fotografi personale, si foto dasme ose foto të fëmijëve. Fotografitë janë të ndaluara, pasi shkelin disa parime të besimit të tyre.

Së pari, ata besojnë se fotografitë e njerëzve e theksojnë më tepër individualitetin, në një kohë që Amishët besojnë se të gjithë janë të barabartë në sytë e Zotit. Së dyti, një rregull i rëndësishëm është mos bërja e imazheve të gdhendura, dhe ata besojnë se fotografitë e shkelin këtë rregull. Së fundmi, Amishët duan të kujtohen më shumë për kontributin dhe mënyrën e tyre të jetesës, se sa për pamjen e tyre fizike.

Arsyeja pse nuk e përdorin teknologjinë moderne, është sepse mendojnë se ajo është e keqe. Ata druhen se ajo do të çonte në asimilimin e tyre me pjesën tjetër të shoqërisë, në një kohë që të qenit një komunitet i veçantë dhe i pavarur është parimi kryesor i besimit Amish. Kjo është arsyeja pse ata nuk përqafojnë asnjë lloj mjeti të komunikimit masiv, si televizioni, muzika pop dhe interneti.

Edhe kur e përdorin energjinë elektrike, ajo vjen nga bateritë apo energjia diellore, dhe jo nga linjat e shërbimit publike. Megjithatë edhe mes tyre ka disa nëngrupe, që sillen ndryshe nga të tjerët, duke qenë më miqësorë ndaj teknologjisë moderne. Ndonëse ky sekt nuk pranon shumë anëtarë të rinj, popullsia e këtij komuniteti dyfishohet çdo brez.

Në fillim të viteve 1900, kishte rreth 5.000 anëtarë që jetonin në Amerikën e Veriut. Sot ka mbi 250.000. Kjo rritje e madhe, ndodhi për shkak se çiftet kanë mesatarisht nga 6-7 fëmijë. Por problemi është se martesat brendapërbrenda komunitetit, krijojnë një “rezervuar të cekët gjenesh”.

Kur kjo ndodh, defektet gjenetike kanë më shumë shanse të kalojnë tek brezi tjetër. Ndërsa sëmundjet më të zakonshme në mesin e këtij janë Imunodefiçenca e Rëndë e Kombinuar, që njihet edhe si “sëmundja e djemve me flluska”. Sindroma Kohen, një sëmundje që prek aftësitë e muskujve dhe zhvillimin mendor, si dhe nanizmi (xhuxhëve).

Nga ana tjetër mënyra e jetesës, u sjell disa përfitime shëndetësore, teksa ata kanë shkallë më të ulët të prekjes nga tumoret, diabeti dhe sëmundjet kardiovaskulare. Në lidhje me këtë ekzistojnë disa shpjegime. Por studiuesit besojnë se arsyeja kryesore është mënyra e tyre jetesës, ku duhani dhe alkooli janë të ndaluara, si dhe nga moskonsumimi i ushqimeve të përpunuara.

Ndërkohë Amishët janë shumë aktivë fizikisht, ndaj obeziteti mes tyre është i rrallë. Për më tepër, ata jetojnë thuajse të gjithë në zona rurale, ndaj janë larg ndotësve të mëdhenj. Së fundmi, edhe pse jeta në këtë komunitet nuk është tërësisht pa strese, njerëzit jetojnë dhe punojnë në një komunitet që është shumë mbështetës ndaj njëri-tjetrit./ TIRANA TODAY

 

Tags: Amishjetonsekti fetarshekullin XVIteknologji moderne

TË LIDHURA

Debatet në lidhje? Gratë zakonisht dalin në të drejtë
Kuriozitete

Debatet në lidhje? Gratë zakonisht dalin në të drejtë

18:45 | 14/07/2025
Pesë ushqimet që mund të hani gjatë gjithë kohës pa u shëndoshur
Kuriozitete

Pesë ushqimet që mund të hani gjatë gjithë kohës pa u shëndoshur

21:57 | 12/07/2025
“Kafeja në verë, gabimi që ul cilësinë”
Kuriozitete

“Kafeja në verë, gabimi që ul cilësinë”

18:33 | 10/07/2025
Next Post
Është ndarë apo jo me Mozzik? Loredana sqaron gjithçka

Është ndarë apo jo me Mozzik? Loredana sqaron gjithçka

Operacioni turk: Rritet numri i viktimave dhe të zhvendosurve

Operacioni turk: Rritet numri i viktimave dhe të zhvendosurve

Vrasja në Kavajë/ Prokuroria urdhëron ndalimin e Marsida Qatjas

Vrasja në Kavajë/ Prokuroria urdhëron ndalimin e Marsida Qatjas

JU REKOMANDOJMË

Çfarë po ndodh? Katër zyrtarë në pranga, kontrolle në Arkivin Shtetëror dhe Kadastrën

Çfarë po ndodh? Katër zyrtarë në pranga, kontrolle në Arkivin Shtetëror dhe Kadastrën

20:04 | 16/07/2025
“Gjalpi është margarinë, qumështi me ujë” – Kamera e fshehtë e Vetting zbulon skandalin me ushqimet në azile. Dhoma të mbipopulluara e dhunë

“Gjalpi është margarinë, qumështi me ujë” – Kamera e fshehtë e Vetting zbulon skandalin me ushqimet në azile. Dhoma të mbipopulluara e dhunë

20:32 | 17/07/2025
”Banorët duhej të ishin lajmëruar 15 ditë para”, Jorgo: Prishja e ndërtimeve në Theth, e jashtëligjshme

”Banorët duhej të ishin lajmëruar 15 ditë para”, Jorgo: Prishja e ndërtimeve në Theth, e jashtëligjshme

21:24 | 15/07/2025
Kryen parakalim të gabuar në aksin Librazhd-Qafë Thanë, policia gjobit me 100 mijë lek 2 drejtuesit

Kryen parakalim të gabuar në aksin Librazhd-Qafë Thanë, policia gjobit me 100 mijë lek 2 drejtuesit

15:49 | 18/07/2025




TË FUNDIT

Vdekja nga duart e policëve/ Apeli rikthen çështjen e Agon Zejnullahut në Gjykatën Themelore
Aktualitet

Vdekja nga duart e policëve/ Apeli rikthen çështjen e Agon Zejnullahut në Gjykatën Themelore

by mirseda
18:33 | 21/07/2025
0

Gjykata e Apelit ka anuluar aktvendimin e Gjykatës Themelore në Prishtinë- Dega në Lipjan, e cila më...

Veshja e Eglit në koncert duke kënduar ‘Mora Fjalë’ shkakton polemika, reagimi i Albinës ndez debatet (FOTO)

Veshja e Eglit në koncert duke kënduar ‘Mora Fjalë’ shkakton polemika, reagimi i Albinës ndez debatet (FOTO)

16:45 | 21/07/2025
Zjarr në Shkopet, digjen dy banesa pa njerëz brenda. Flakët dalin jashtë kontrollit

Zjarr në Shkopet, digjen dy banesa pa njerëz brenda. Flakët dalin jashtë kontrollit

20:43 | 19/07/2025
Zjarret nuk ndalen/ Situatë kritike në Parkun Kombëtar të Lurës, 11 vatra aktive në gjithë vendin

Zjarret nuk ndalen/ Situatë kritike në Parkun Kombëtar të Lurës, 11 vatra aktive në gjithë vendin

19:49 | 19/07/2025
Shëngjin, Shpërthen bombola e gazit në banesë, plagoset një 64-vjeçare

E rëndë në Shëngjin/ Ra në kontakt me rrymën elektrike dhe u rrëzua nga skela, humb jetën 32-vjeçari

18:44 | 19/07/2025

Tirana Today


© 2024 TiranaToday Dev By: Techzero1.com


© TIrana Today. All rights reserved.

Kontakt

EMAIL : [email protected]

Cel: +355694040005

Follow Us

Tirana Today

© TIrana Today. All rights reserved.

EMAIL : [email protected]

Cel: +355694040005

© 2022 TiranaToday Dev By: wearedope.com

Follow Us

No Result
View All Result
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing

© 2024TiranaToday Dev by : Techzero1.com