Ndotja nga trafiku mund të ushqejë delikuencën adoleshente. Ky është zbulimi më i fundit i disa shkencëtarëve amerikane, të cilët gjetën një lidhje mes ekspozimit ndaj niveleve më të larta të grimcave të zeza nga shkarkimet e automjeteve dhe kriminalitetit, duke përfshirë vjedhjet, vandalizmin, zjarrvënien dhe abuzimin me drogën.
Studimi përfshiu 682 fëmijë në Los Anxhelos, nga mosha nëntë deri në moshën 18 vjeçare, ndërsa prindërit e tyre plotësuan një listë me “rregulla të thyera” nga fëmijët e tyre.
Në të njëjtën kohë, 25 vëzhgues të cilësisë së ajrit u përdorën për të vlerësuar përqendrimin e grimcave të vogla toksike, të quajtura PM2.5s jashtë shtëpisë së secilit pjesëmarrës.
Tre të katërtat e fëmijëve u zbulua se merrnin frymë në nivelet e grimcave që tejkaluan kufirin e sigurisë të vënë nga qeveria amerikane, prej 12 mikrogramë për metër kub të ajrit.
PM2.5s janë 30 herë më të vogla se gjerësia e flokëve të njeriut dhe janë aq të vogla sa hyjnë në qarkullimin e gjakut përmes mushkërive, raporton The Telegraph.
“Studimet tregojnë se ekspozimi ndaj ndotësve të ndryshëm të ajrit gjithashtu shkakton inflamacion në tru.
PM2.5 është veçanërisht e dëmshme për zhvillimin e trurit, sepse mund të dëmtojë strukturën e trurit dhe rrjetet nervore dhe, siç sugjeron studimi ynë, të ndikojë në sjelljet adoleshente”, thuhet në studim.
Deri në katër vlerësime u regjistruan për secilin fëmijë. Lista e sjelljeve kriminale në listën e kontrollit përfshinte gënjeshtra dhe mashtrime, mungesë mosmarrëveshjeje, vjedhje, vandalizëm, zjarrvënie dhe abuzimin me lëndët narkotike.
Studimi, i publikuar në Journal of Abnormal Psychology, identifikoi nivelet më të larta të ndotjes së PM2.5 pranë rrugëve kryesore dhe në lagjet me hapësirë të kufizuar të gjelbërimit dhe pemëve.
Më shumë sjellje kriminale u panë tek djemtë, afrikano-amerikanët dhe adoleshentët nga zona më të varfra socio-ekonomike, të cilët kishin më pak akses në parqet e qytetit.
Nivelet e sjelljes së keqe u zmadhuan kur fëmijët nuk kishin marrëdhënie të mira me prindërit, jetonin me nënat në depresion ose vinin nga shtëpi ku familjarët ishin të stresuar.
Studiuesit vunë në dukje faktin se anëtarët më të varfër të komunitetit kishin më shumë gjasa të ishin të ekspozuar ndaj ndotjes së dëmshme të ajrit.
“Njerëzit e varfër, për fat të keq, kanë më shumë gjasa të jetojnë në zonat urbane në lagjet më pak se ideale.
Shumë banesa janë ndërtuar pranë autostradave. Të jetosh kaq afër rrugës së autostradave shkakton probleme shëndetësore të tilla si astma dhe ndoshta, ndryshon strukturat e trurit të adoleshentëve në mënyrë që ata të kenë më shumë gjasa të angazhohen në sjellje kriminale”, tha Dr Younan. TIRANA TODAY
