Kur vajza e saj ishte parashkollore, Rebecca Spencer përjetoi diçka të njohur për shumë prindër dhe fëmijë: fuqia e një ‘sy’ gjumi. Pa të, vajza e saj do të ishte e çuditshme, e pështirë, ose të dyja.
Spencer, një neuroshkencëtare që përqendrohej te procesi i gjumit në Universitetin e Massachusetts Amherst, donte të hetonte shkencën që qëndronte pas kësaj përvoje anekdotike.
‘Vëzhgimi i shumë njerëzve është se një fëmijë pa gjumë, është i çrregulluar emocionalisht’, thotë ajo. ‘Kështu që kjo na shtyn të shtrojmë këtë pyetje: A bën gjumi në të vërtetë diçka për të përpunuar emocionet?’
Hulumtimet kanë treguar tashmë se, në përgjithësi, gjumi na ndihmon të kuptojmë ndjenjën e emocioneve. Gjumi luan një rol kyç në kodimin e informacionit bazuar në përvojat e ditës, duke e bërë gjumin kritik për ruajtjen e kujtimeve. Dhe kujtimet emocionale janë unike për shkak të mënyrës se si ata e aktivizojnë amigdalën, bërthamën emocionale të trurit.
‘Aktivizimi i Agmidalës është ajo që lejon ditën tuaj të dasmës apo funeralin e prindërve tuaj të bëhet një ditë që mbahet mend më mirë dhe më shumë se çdo ditë tjetër e punës suaj’, thotë Spencer.
Amigdala i shënon këto kujtime si të rëndësishme, kështu që gjatë gjumit ato përpunohen më gjatë dhe përsëriten më shumë se kujtimet më të parëndësishme. Përfundimi është se kujtimet me rëndësi emocionale bëhen më të lehta për t’u rikthyer në të ardhmen.
Por, duke ndikuar në mënyrën se si përpunohen kujtimet, gjumi gjithashtu mund të ndryshojë fuqinë e vetë kujtesës.
‘Gjumi është veçanërisht i mirë në transformimin e kujtesës emocionale’, thotë Elaina Bolinger, e cila specializohet në Universitetin e Tuebingen.
Në një studim të kohëve të fundit me 8-11-vjeçarë, Bolinger dhe kolegët e saj u treguan fëmijëve fotografi negative dhe neutrale. Fëmijët raportuan reagimin e tyre emocional duke përdorur figura që përputhen me atë se si ndjeheshin.
Pastaj disa nga fëmijët flinin. Të tjerët nuk flinin. Hulumtuesit monitoruan fiziologjinë e tyre të trurit nëpërmjet elektrodave nga dhoma tjetër. Të nesërmen, fëmijët panë të njëjtat fotografi, plus disa të reja. Dhe krahasuar me fëmijët që qëndruan zgjuar, fëmijët që flinin ishin më të aftë për të kontrolluar përgjigjet e tyre emocionale.
Shumë hulumtime po tregojnë se një natë e vetme e gjumit është e dobishme, thotë Bolinger. Është e dobishme për përpunimin e vetë kujtesës, dhe është gjithashtu e rëndësishme për rregullimin emocional në përgjithësi./ Përshtati TIRANA TODAY
