Gjatë ditëve të fundit ka patur një debat intensiv si në Shqipëri ashtu edhe në Kosovë për “Ballkanin e Hapur”, ku një pjesë janë pro kësaj nisme e disa të tjerë kundër. Sali Berisha, Ramush Haradinaj, Albin Kurti kanë qenë kundër. Iniciativa “Ballkani i Hapur” është vazhdimësi e “mini-Shengenit” ballkanik, që Kosova e ka kundërshtuar edhe më parë. Iniciativën për “Open Balkan” e përkrahin Shqipëria, Serbia dhe Maqedonia e Veriut.
Kryeministri i Kosovës ka hedhur në kosh paktin e arritur në Uashington mes SHBA-së dhe Kosovës, ku Kosova binte dakord që të ishte pjesë e Shengenit Ballkanik. Një ndër pikat e marrëveshjes së firmosur nga Avdullah Hoti dhe Donald Trump ishte pikërisht kjo, por duket se Kurti tani nuk e pranon këtë pakt.
Një prej zëdhënësve të Departamentit ka deklaruar se Shtetet e Bashkuara e mbështesin fuqimisht vijimin e përpjekjeve në Ballkanin Perëndimor, për të thelluar dhe forcuar integrimin gjithëpërfshirës rajonal, në bazë të rregullave dhe standardeve të BE-së. Sa i përket faktit se vende si Kosova, Mali i Zi dhe Bosnja Hercegovina janë kundër kësaj nisme, DASH shprehet se duhen reduktuar barrierat dhe duhet bërë ajo çka është më e mirë për qytetarët.
Sipas DASH, ndërtimi i një tregu të përbashkët rajonal, përveçse lëvizjes së lirë të mallrave, njerëzve e shërbimeve në të njëjtën kohë do të tërhiqte edhe më shumë investime apo energji për një rritje ekonomike. “Ne inkurajojmë udhëheqësit rajonal të kërkojnë mundësitë e reduktimit të barrierave tregtare, rritjen e konkurrueshmërisë ekonomike dhe të ndërtojnë në mënyrë të integruar rajonale dhe estetike ekonomitë që u shërbejnë qytetarëve të tyre. Duke krijuar “Common Regional Market”, një treg të përbashkët Rajonal të atillë që siguron lëvizjen e lirë të njerëzve, të mallrave, kapitaleve dhe shërbimeve, kjo është esenciale për të tërhequr investime dhe energji për rritje ekonomike”, thuhet në deklaratën e zëdhënësit të DASH.
Albin Kurti kundër nismës “Ballkani i Hapur”!
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, konsideron që problemi kryesor në Ballkanin Perëndimor është mos-ballafaqimi i kreut të Serbisë Aleksandar Vuçiç, me të kaluarën kriminale të Serbisë. Albin Kurti ka deklaruar më herët se nisma “Ballkani i Hapur” më shumë i ngjan një “Ballkani të hapur për ndikimet nga lindja”, se sa një nismë për treg të përbashkët për vendet e rajonit. Sipas Kurtit, kjo nismë ku bëjnë pjesë Shqipëria, Maqedonia e Veriut dhe Serbia, duhet të shoqërohet edhe me ballafaqimin me të kaluarën te Serbisë, dhe të presidentit Vuçiç.
“Nuk mund të them se jam i entuziazmuar me emërtimin “Ballkani i Hapur”, pasi që duke qenë aty kreu i Serbisë që nuk ballafaqohet me të kaluarën e shtetit të tij dhe të vetes së tij, “Ballkani i Hapur” ngjan më shumë si Ballkan i hapur për ndikimet nga Lindja, sidomos nga Federata Ruse, por edhe nga Kina si dhe Ballkan i hapur për autokracinë, për korrupsionin, për kriminelët e luftës të cilët, siç e dimë të gjithë ne, vazhdojnë të jenë masivisht, jo vetëm të lirë në Serbi, por edhe jo pak prej tyre edhe në pushtet”, tha Kurti për mediat në Prishtinë.
Më 29 korrik, në Shkup u takuan kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç dhe kryeministri i Maqedonisë së Veriut, Zoran Zaev. Të tre liderët ftuan vendet e rajonit që t’i bashkohen nismës së “mini-Shengenit”, që mori emërtimin e ri “Ballkani i Hapur”, ndërsa në takim nuk mori pjesë kryeministri i Kosovës, Albin Kurti.
BE mbështet “Ballkanin e Hapur”
Pas mbështetjes nga SHBA-ja, edhe BE-ja i ka dalë në krah nismës së Ballkanit të Hapur. Zëdhënësja e Komisionit Evropian për Fqinjësi dhe Zgjerim, Ana Pisonero, u shpreh se Bashkimi Evropian mbështet nismën “Ballkani i Hapur” dhe shpresojnë arritjen e dakordësisë edhe me tre vendet e tjera, të cilat ende nuk i janë bashkuar nismës, për të respektuar parimisht atë çfarë ishte rënë dakord në Samitin e Sofjes, për një treg të përbashkët rajonal. Pisonero u shpreh se në këtë mënyrë vendet e rajonit do të jenë më afër BE-së, dhe se procesi i anëtarësimit do të lehtësohet ndjeshëm.
“Bashkëpunimi rajonal përbën një aspekt tejet të rëndësishëm në perspektivën evropiane të Ballkanit Perëndimor, dhe është një pjesë integrale e procesit të stabilizim-asocimit. Ne e mirëpresim iniciativën për më shumë bashkëpunim rajonal, por për atë arritur përfitime maksimale duhet që ajo të jetë gjithëpërfshirëse, ashtu siç liderët ranë dakord në Samitin e Sofjes për krijimin e tregut të përbashkët rajonal”, është shprehur ajo.
TIRANA TODAY
