Nga Kerry Boyd Anderson “Arab News”
Austria shtrëngoi ndjeshëm të martën masat kufizuese për shkak të koronavirusit të ri, duke mbyllur bizneset jo të domosdoshme dhe shumicën e shkollave, si dhe duke u kërkuar njerëzve që kur është e mundur të qëndrojnë në shtëpi.
Në mbarë Evropën, shumë vende kanë vendosur një varg kufizimesh, përfshirë disa bllokime të pjesshme, si dhe disa masa më të rrepta, në përpjekje për të ndalur një valë të dytë shkatërruese të pandemisë. Rastet me Covid-19 janë duke u rritur në të gjithë botën, dhe Amerika e Veriut dhe Evropa po përjetojnë rritjen më të mprehtë të shkallës së infeksioneve.
SHBA-ja nuk i uli dot asnjëherë rastet shumë poshtë valës fillestare, me gjithë njëfarë përmirësimi të situatës në verë. Tashmë ajo po përjeton një rritje të rëndë dramatike të rasteve, e cila është shumë më e keqe sesa më parë.
Kanadaja e uli me sukses numrin e rasteve të reja gjatë verës, pas valës së saj të parë në pranverë. Por tani edhe ajo po vuan një valë të dytë shumë më të keqe se e para. Edhe Evropa pati një sukses të dukshëm në luftën kundër koronavirusit në fillim të verës, por vala e saj e dytë është shumë më e lartë se e para.
Javën e shkuar ka pasur disa shenja pozitive në disa vende evropiane, me ngadalësimin e rritjes së rasteve, dhe ajo ka të ngjarë të jetë pasojë e bllokimeve dhe masave të tjera lehtësuese. Megjithatë situata në të gjithë Evropën mbetet shqetësuese, me gati të gjitha vendet që e kanë shumë të vështirë ta frenojnë përhapjen e shpejtë të virusit.
Vala e dytë e Covid-19 është përhapur në të gjithë Evropën, nga Britania e Madhe në Rusi, nga Suedia në Spanjë. Edhe Evropa Qendrore, e cila i shpëtoi kryesisht valës së parë, tani po përjeton norma shumë të lartë të infeksionit me Covid-19.
Reagimet në të gjithë Evropën kanë ndryshuar. Suedia vazhdon të udhëheqë në mesin e atyre vendeve që mendojnë, se mënyra më e mirë është t’i sugjerosh, në vend se t’i urdhërosh qytetarët të zbatojnë disa masa paraprake të thjeshta, duke e mbajtur gjithçka të hapur.
Ky vend ka pasur dukshëm më shumë infeksione dhe vdekje sesa fqinjët e vet nordikë, por më pak se disa vende të tjera evropiane. Shumë vende kanë vendosur një sërë kufizimesh dhe disa – si Gjermania – kanë vendosur bllokime të pjesshme.
Një numër më i vogël vendesh, si Franca dhe Austria, kanë forcuar bllokimet e tyre të pjesshme të vendosura më herët. Zyrtarët kanë paralajmëruar evropianët se mund të ketë kufizime në udhëtime gjatë muajit të ardhshëm, kur është edhe festa e Krishtlindjes.
Është e vështirë të përcaktohet një arsye e vetme, për intensitetin më të madh të valës së dytë të pandemisë në Evropë. Një nga faktorët, ishte heqja e kufizimeve gjatë verës. Ngjashëm me Kanadanë, shumë vende evropiane vendosën bllokime dhe masa të tjera gjatë valës së parë, duke arritur të ulnin me sukses normat e infeksionit në fillim të verës.
Por më pas shumë prej masave më të rrepta u hoqën. Jeta u rikthye kryesisht në normalitet në shumë vende. Mjerisht, është bërë e qartë se një rikthim në normalitet lejon përhapjen e virusit. Një faktor tjetër është lodhja nga pandemia.
Bllokimet janë të dëmshme ekonomikisht dhe në aspektin social. Ndaj është e pamundur që ato të zbatohen për një kohë të pacaktuar. Përtej kësaj, shumë njerëz janë të lodhur nga kufizimet e tjera, duke zgjedhur të mos e mbajnë vazhdimisht maskën në fytyrë, duke u mbledhur në grupime më të mëdha njerëzish, dhe duke udhëtuar.
Kur filloi vala e dytë në muaj gusht, shumë krerë qeverish ngurruan që të rivendosnin kufizimet ndaj një publiku të lodhur, dhe t’i shkaktonin vendit dëme të mëtejshme ekonomike. Një faktor tjetër madhor, që është më specifik për Evropën, ishte sezoni i udhëtimeve turistike në gusht.
Tradita evropiane ka veçanërisht gushtin si muajin e preferuar kur evropianët shkojnë me pushime, dhe ku turistët përqendrohen shpesh në zona të veçanta, siç janë ato përgjatë detit Mesdhe. Deri në gusht, kufijtë e brendshëm evropianë ishin të hapur.
Ndërsa numri i turistëve ishte më i ulët se vitet e kaluar, pjesërisht falë kufizimeve të vazhdueshme ndaj turistëve amerikanë, Evropa pati gjithsesi një sezon relativisht të mirë turistik. Nuk është rastësi që rastet me Covid-19, nisën të rriten në gusht.
Ndërsa pushuesit relaksoheshin dhe shoqëroheshin shumë me njëri-tjetrin – nganjëherë në grupe të mëdha dhe pa maska – shpërthime epidemike nisën të shfaqen në destinacione të njohura turistike, përfshirë ato si Greqi, vend që nuk kishte provuar më parë një shkallë veçanërisht të lartë infeksionesh.
Në Evropë, ashtu si në SHBA, të rinjtë kanë luajtur një rol të rëndësishëm në shkaktimin e valës së dytë. Ata shkojnë me pushime, ndjekin universitetin në disa raste dhe shoqërohen në turma të mëdha, dhe më pas e përhapin virusin në familjet dhe komunitetet e tyre.
Përvoja e Evropës, ofron disa leksione për pjesën tjetër të botës. Njëri prej tyre, është që masat kufizuese, do të mbeten mjete të rëndësishme kundër koronaviusit, derisa të krijohet imuniteti i tufës, ose derisa të nisë një vaksinim në shkallë të gjerë.
Bllokimet nuk janë të qëndrueshme për një kohë të pacaktuar, por masat më pak kufizuese, mund të luajnë një rol kryesor për të ndihmuar në parandalimin e valëve të reja të pandemisë. Një mësim tjetër, është se duhet të jemi shumë të kujdesshëm në lidhje me grupet e mëdha të njerëzve që udhëtojnë në një numër të kufizuar destinacionesh, brenda një periudhe të kufizuar kohore.
Ky lloj udhëtimi, mund të përhapë shpejt virusin nëpër vende të caktuara. Së fundmi, asnjë grup i popullatës – përfshirë të rinjtë apo të moshuarit – nuk jeton i izoluar. Në një shoqëri, bashkëveprojnë midis tyre njerëzit e shumë brezave dhe shtresave sociale. Sjellja e tyre ndikon shumë tek njëri-tjetri, sidomos në një pandemi.
Burimi i lajmit: https://www.arabnews.com/node/1764491
Përshtatur nga TIRANA TODAY
