Ndotja e bregdetit shqiptar është një problematikë, e cila ka një zanafillë të hershme. Kjo nuk mbaron këtu, pasi reshjet e fundit të shiut kanë marrë më vete të gjithë mbetjet dhe për pasojë janë dërguar në ujërat e detit-shkruan Tirana Today.
Bregdeti i Adriatikut është thellësisht i kërcënuar nga agjentët ndotës, pasi në të janë grumbulluar shishe plastike, kosi, plastmase dhe shumë mbetje të tjera. Sikur të mos mjaftonte kjo, janë edhe mbetjet spitalore që ndotin mjedisin ujor duke rrezikuar edhe jetën e njerëzve-shkruan Tirana Today.
Mbeturinat në bregdetin a Adriatikut, vijnë kryesisht nga Shqipëria, Mali I zi, Greqia dhe nga vetë Kroacia. Autoritetet kroate kanë ngritur shqetësimin, ndërsa ekspertët kërkojnë ndërhyrje emergjente.
Si ndotet bregdeti i Adriatikut
Me më shumë ose më pak jehonë në publik, herë pas here në mediat kroate shfaqen fotografi me grumbuj mbeturinash që lundrojnë në plazheve, bregut të detit dhe kryesisht në pjesën e jugut.Këto janë mbeturinat që vijnë kryesisht nga Shqipëria, të cilat sillen nga rrymat e detit, por një pjesë e konsiderueshme e mbeturinave vijnë edhe nga Greqia, Mali i Zi dhe Kroacia.
Dikush që nuk jeton afër detit, lajme të tilla janë thjeshtë një pamje të shëmtuara, por që harrohen shpejt. Kjo situatë është shumë e rrezikshme për banorët që jetojnë afër, ndërsa shprehen se jeta është bërë shumë hidhur për shkak të ndotjes masive. Shembulli i fundit i ndotjes së gjerë të detit të Adriatikut ka ndodhur në ditët e fundit. Shfaqja është aq intensive saqë këtë herë plehrat nuk prekin vetëm pjesët e Dalmacisë, por po i afrohet me shpejtësi pjesës së Kvarnerit. Tonelata me plastikë, mbetjet mjekësore, ndotin ishujt kroatë, bregdetin dhe ujërat e detit. E gjithë kjo po ndodh para sezonit të ri turistik që është shpallur nga qeveria kroate më i suksesshmi deri më tani.-shkruan Tirana Today.
Pjesa më e hidhur e kësaj historie, është fakti se çfarë do të thonë turistët kur të shikojnë “Mesdheun se nuk është si dikur”. Situata dha panorama është krejt tjetër, pasi bukuritë e dikurshme i kanë pushtuar mbeturinat.Jeta e banorëve rrezikohet çdo ditë pasi mbetjet e rrezikshme po minojnë mjedisin duke e bërë atë të pabanueshëm. Prania e mbeturinave dhe lundrimi i tyre në ujërat e detit ndikon negativisht edhe në jetën e gjallesave nënujore, por më pas kjo transmetohet tek njerëzit pas konsumit të frutave të detit, peshqve etj.
Paralajmërimet e ekspertëve
Ekspertë në Kroaci kanë dhënë alarmin se situata është shumë e rëndë, ndërsa bëjnë apel për ndërhyrje të shpejtë.
“ Kam qarë kur shikoja mbeturina në det dhe në plazhet tona të bukura. Kjo situatë duket se nuk ka fund, kjo është shumë e rëndë, por nëse vazhdon kështu pritet një katastrofë mjedisore”-thotë ambientalisti Antun Poljanić.
Gjendja është shumë e paqëndrueshme
Prurjet e fundit mbërritën dje dhe u intensifikua këtë mëngjes kur jugo solli mbeturinatë reja. Vitin e kaluar gjendja ishte më e mirë, por kjo ndoshta ishte për shkak të thatësirës në rajon.
Këtë vit reshjet e shiut janë shtuar, lumenjtë janë fryrë, ndërsa kanë sjellë sasira të madha me mbeturina, kryesisht nga Shqipëria, e cila është “mbuluar” në mbeturina.Mendoj se ne duhet ta ndihmojmë Shqipërinë, sepse kjo nuk lidhet me një vend, por ky është një problem ndërkombëtar. Ne nuk jemi një vend i pasur, por disa gjëra duhet të merren urgjentisht. Gjendja është e paqëndrueshme! Nëse kjo nuk bëhet së shpejti, ne do të ” mbulohemi nga mbeturinat”.
Shumica e mbeturinave janë shishe plastike, paketime plastike me margarinë, shishe gjalpi dhe kosi. Përveç mbeturinave shqiptare, ka mbeturina që vijnë nga grekët, malazezët dhe kroatët.
Autoritetet tona takohen pa dyshim me përfaqësuesit e vendeve përgjegjëse për ndotjen e Adriatikut, por është e dobët dhe e pamjaftueshme. Ata takohen dhe pastaj thonë “mos e bëni më”, kështu që kjo është metodë e vjetër. Nuk ka asgjë të re! Shqipëria duhet të rimbursojë shpenzimet e të gjitha veprimeve të pastrimit që po ndërmerren. Shqipëria ndot vendin e vet, është e vështirë të mendoj për Kroacinë në një situatë të tillë – tha ai.
Të jemi të qartë, nuk bëhet fjalë vetëm për mbeturinat shqiptare ka edhe kroate. Ne tashmë kemi shumë mbeturina në bregun e detit. Duhen rreth 50 vite për ta pastruar bregdetin. Kjo është shumë kancerogjene, po vret njerëzit çdo ditë. Shishet plastike mbulojnë sipërfaqet e detit. Sipas ekspertë ve, kjo mund të minimizohet duke zëvendësuar shishet plastike me një material më pak ndotës.-percjellë dalmacijadanas.
Për këtë ka folur edhe avokati dhe ekologu shqiptar, i cili ka denon cuar vazhdimisht problemin e mbeturinave, por pak kush ka dëgjuar thirrjet e tij. Mbeturinat të ndihmuara edhe nga reshjet e shiut dhe prurjet e larta të lumenjve po mbysin bregdetin e Adriatikut.
Ekologu shqiptar, Adriatik Lepaj është shoqruar në policia për shkak të protestës, me pretendimin se ai nuk ka të drejtë të organizojë protesta kundër kësaj ndotjeje, por edhe komentete e qytetarëve janë të një natyre “sulmuese”.-shkruan Tirana Today.
Lepaj jep nje kronologji të shkurtër të çështjes së depozitimit të mbeturinave në Shqipëri.
Në vitin 2011, parlamenti shqiptar miratoi Ligjin për Menaxhimin e Mbeturinave. Deri në ditët e sotme autoritetet nuk kanë filluar zbatimin e këtij ligji. Pikërisht pse plehrat tona hedhin së pari në lumenj dhe pastaj shkojnë në det dhe vijnë në Kroaci. Pa ndonjë transparencë, këtë vit, qeveria shqiptare me privateers nënshkroi një marrëveshje që paratë publike do të fillojnë të ndërtojnë deponitë e mëdha të plehrave.
Ne si shoqëri civile e kundërshtojmë këtë! Teknologjia që po përdoret në këto fushë nuk është teknologjia e sotme që respekton standardet më të fundit, por është e vjetëruar dhe e rrezikshme! Është planifikuar të bëhet një kremetor kapaciteti i të cilit është 10 herë më i lartë se nevojat e një vendi si Shqipëria. Kjo është arsyeja pse ne kemi arsye të besojmë se një marrëveshje e tillë është nënshkruar për importimin e mbeturinave nga vendet e Bashkimit Evropian, veçanërisht nga Italia fqinje.
Ne, përfaqësuesit e shoqërisë civile, nuk e shohin zgjidhjen në këto incineratorë të rëndë dhe të rrezikshëm për mbeturinat shqiptare dhe evropiane, por për të sjellë një plan për riciklimin dhe ndarjen e mbeturinave. Duhet të marrim shembullin e vendeve të BE-së që sot pothuajse janë ricikluar të gjithë mbeturinat e tyre, për të zhvilluar të gjithë industrinë. Pastaj do të zgjidhim problemin e ndotjes së lumenjve tanë, ndotjen e Adriatikut, brigjeve kroate dhe ishujve
Për fat të keq, ne jemi të vetëdijshëm se plani ynë nuk i përgjigjet shumë njerëzve. Kjo do të thotë se disa mbetën pa “para ” për të marrë importin e mbeturinave evropiane. Unë jam arrestuar sepse kam folur kundër planit të tyre, ata e dinë se idetë që unë përfaqësoj janë në kundërshtim me planet e tyre që nuk janë plane për njerëzit, por për të mirën e një grusht njerëzish. Shqipëria nuk ka të drejtë të ndot Kroacinë, mua më vjen keq për populli kroat, për shkak të situatës shëmtuar dhe e papranueshme që po ndodh!
Ne shpresojmë se publikimi i këtij neni do të frymëzojë të gjithë ata që janë përgjegjës në Kroaci, dhe veçanërisht deputetëve tanë. Ky nuk është një problem vetëm në Dubrovnik, Peljesaçit, Korcula, Hvar, Dugi Otok, Malin e Zi dhe Shqipërinë, kjo është një çështje që kërkon ndërhyrje urgjente edhe të Bashkimit Evropian. TIRANA TODAY
