Panorama në tregun e valutës tregon se monedha evropiane euro ka marrë “arratinë” drejt zhvlerësimit total. Situata është shumë e rëndë, ndërsa ka vijuar që kursimet e depozituara në euro të shfaqin frikë të familjet shqiptare.
Kjo situatë rënieje vjen menjëherë pas politikave të Bankës së Shqipërisë, e cila deklaroi kohë më parë përmes guvernatorit Gent Sejko, se për shkak të prezencës së shtuar të euros, duhen riparë forma për vendosjen e një frenimi të përdorimit të saj.
Sipas kursit zyrtar të Bankës së Shqipërisë, një euro u këmbye sot me 129.05 lekë, me një rënie ditore prej 0.88 lekësh. Së bashku me nënçmimin e djeshëm prej 0.93 lekë, kjo është rënia më e madhe dy ditorë të paktën vitet e fundit. Ky është niveli më i ulët që nga 21 korriku i vitit 2009.
Një vit më parë, në të njëjtën datë, një euro këmbehej me 135.88 lekë. Në rënia ka qenë dhe gjithë shporta e monedhave të tjera, ku sërish përjashtim ka bërë forinta hungareze. Dollari ka zbritur në 105.5 lekë, niveli më i ulët që nga . në krahasim me të njëjtën periudhë të një viti më parë, kur ishte 127.5, rënia e dollarit është më e fortë. Monedha e gjelbër ka zbritur në nivelin më të ulët që nga gushti 2014.
Aktorët e tregut pohojnë se arsyet mbeten të njëjta, oferta e lartë në valutë dhe kërkesa e dobët për monedhën vendase. Rritja e shitjeve të banesave, që bëhen kryesisht me euro ka rritur ofertën në treg, pasi ndërtuesit këto euro i konvertojnë më pas në lekë për të bërë pagesa të ndryshme apo punonjësit. Nga ana tjetër, rënia e vazhdueshme e euros ka krijuar panik në treg dhe po nxit ata që kanë euro që t’i nxitojnë ti kthejnë ne lekë.
“Ekspertët pohojnë se me këtë që po ndodh është e vështirë që të bëhen parashikime për të ardhmen. Edhe bankierët kanë pohuar ditën e djeshme për Monitor se arsyeja kryesore e kësaj situate lidhet me ofertën e lartë të euros në tregun vendas. Edhe pse Banka e Shqipërisë ka blerë euro së fundmi për nevojat e saj të rezervave valutore, kjo nuk ka ndikuar në frenimin e euros”-shkruan Monitor
Ata kanë pohuar se nuk ka tendencë të dukshme te konvertimit të depozitave nga euro në lekë. Sipas tyre, leku pritet vetëm të vlerësohet, përveçse ndodh ndonjë gjë e jashtëzakonshme. Disa transaksione të mëdha këmbimi nga euro në lekë pritet të ndikojnë kursin në vijim. Nga ana tjetër, me afrimin e verës oferta për valutë pritet të rritet, nga prurjet e emigrantëve dhe turistëve, që këtë vit pritet të jenë më të shumtë në numër.
