Shpërthimet në dy tubacionet kryesore kombëtare të gazit që lidhin Rusinë me Bashkimin Evropian, kanë bërë që politikëbërësit perëndimorë të pyesin: çfarë do të synohet më pas?
Askush nuk ka marrë ende përgjegjësinë për sulmet kundër tubacioneve të energjisë Nord Stream. Por zyrtarët amerikanë dhe evropianë kanë nxituar të drejtojnë gishtin nga Kremlini, mes paralajmërimeve se rrjeti labirint i kabllove nënujore që fuqizojnë internetin global, mund të jetë një objektiv tërheqës.
Deri më tani, pak, nëse ka, nga këto kabllo interneti – të cilat lidhin të gjitha kontinentet e botës dhe përfaqësojnë autostradën dixhitale për gjithçka, nga videot e YouTube deri tek transaksionet e tregut financiar – janë sabotuar ndonjëherë nga agjencitë e huaja të inteligjencës ose aktorë joqeveritar.
Por kërcënimi është real. Pjesërisht, kjo është për shkak të sigurisë së dobët rreth këtyre kabllove dhe gatishmërisë së regjimeve autoritare si Rusia për të ndjekur objektivat joushtarake, dhe për të përdorur të ashtuquajturat taktika hibride të luftës.
“Ka qenë një objektiv në konflikte për më shumë se një dekadë tani”, tha Keir Giles, një ekspert në luftën ruse të informacionit në Chatham House, një institut kërkimi. “Nëse nuk ka vëmendje të madhe për sigurimin e këtyre aseteve jetike, vendet perëndimore kanë vetëm veten për të fajësuar”.
Çfarë është një kabllo nënujore?
Pothuajse i gjithë trafiku i internetit në botë kryhet përmes një rrjeti global prej më shumë se 400 tubash fiberoptikë që, së bashku, shtrihen në 1.3 milion kilometra. Ato operohen pothuajse ekskluzivisht nga kompani private si Google dhe Microsoft, si dhe nga Franca Alcatel Submarine Networks dhe gjithnjë e më shumë, Huawei Marine Networks të Kinës.
Ka dhjetëra kabllo të tilla që lidhin BE-në me Shtetet e Bashkuara. Ndoshta marrëdhënia dixhitale më e rëndësishme në botë, megjithëse rrjete të ngjashme lidhin Amerikën Latine me Azinë dhe Afrikën me Evropën, respektivisht.
Një pjesë e cenueshmërisë varet nga vendndodhja e këtyre kabllove. Ato shtrihen në të gjithë globin dhe shpesh ndodhen në zona jashtëzakonisht të largëta, të cilat janë lehtësisht të aksesueshme nga nëndetëset ose mjetet nënujore pa pilot.
Mungesa e mbikëqyrjes rregullatore mbi funksionimin e këtyre rrjeteve gjithashtu e bën të vështirë për kompanitë dhe qeveritë t’i mbrojnë ato. Shumica e këtyre tubacioneve janë të vendosura në ujërat ndërkombëtare.
Ekzistojnë gjithashtu të ashtuquajturat pika mbytjeje, ose zona kryesore ku kryqëzohen kabllot kryesore nënujore, të cilat përfaqësojnë disa nga objektivat potencialë me rrezikun më të lartë. Për Evropën, këto përfshijnë Gjibraltarin dhe Maltën, ku shumë nga lidhjet e BE-së me Azinë arrijnë në tokë pasi kanë kaluar përmes Kanalit të Suezit të Egjiptit.
Për SHBA-në, vija bregdetare e Nju Jorkut është pika kryesore e lidhjes me Evropën. Brigjet perëndimore të Mbretërisë së Bashkuar përfaqësojnë një qendër lidhjeje midis SHBA-së dhe pjesës tjetër të Evropës.
Burimi i lajmit: POLITICO. Përshtatur nga Tirana Today
