Shqipëria vijon të mos përballet me krimet e komunizmit. Shumë autorë të atyre krimeve enden të lirë. Ndërsa përgjatë 28 viteve të sistemit demokratik nuk është bërë asgjë për të hapur dosjet dhe ku viktimat të njiheshin me xhelatët e tyre. Apo këta të fundit të përballeshin me drejtësinë.
Autorët e persekutimit komunist kanë pasur role të ndryshme. Ndërsa një rol të spikatur kanë pasur edhe spiunët e thjeshtë apo që ishin pjesë e strukturës së Sigurimit të Shtetit.Në një Vox-pop të realizuar nga Tirana Today, disa të moshuar rrëfejnë hapur krimet e tyre në rolin e spiunit.
“Ka pasur raste që edhe kemi spiunuar. Normal kur kishim inat një person, diçka do t’i bënim atij. Duke e spiunuar ti fitoje një prioritet nga X person. Në këtë mënyrë edhe unë kam qenë i mbrojtur gjatë komunizmit”, shprehet një i moshuar që e tregon me aq zellin krimin e tij.
Një tjetër thekson për më tej se duke qenë sekretar partie, ai e “kishte popullin në dorë” dhe kush shante partinë shkonte në burg.
“Unë kam qenë sekretar partie në Dibër dhe popullin e kam pasur në dorë krejt. Ata të cilët kanë qenë të internuar apo në burg e kanë merituar dënimin. Edhe nëse thoshe që nuk më pëlqen partia, dënoheshe me 8-15 vite burg. Dhe kjo ishte shumë e drejtë, nuk ke pse e shkel ligjin.”