E kush nuk dëshiron të jetojë përgjithmonë? Por të gjithë e dimë se kjo nuk është e pamundur. Megjithatë, jeta jonë mund të zgjatet. Ja cilat janë këshillat kryesore që japin ekspertët:
- Këndoni: Studiuesit në Suedi, zbuluan se këndimi e përmirëson shëndetin e zemrës.
- Për burrat, qëndroni të martuar: Sipas Projektit të Jetëgjatësisë, burrat që martohen dhe qëndrojnë të martuar, kanë të ngjarë të jetojnë përtej moshës 70 vjeç. Ndërkohë më pak se një e treta e burrave të divorcuar, e arritën atë moshë.
- Punoni shumë dhe tregohuni të ndërgjegjshëm: Një studim zbuloi se njerëzit e sinqertë dhe të palodhur në punë, jetonin mesatarisht 2-3 vite më shumë nga të tjerët.
- Hani manaferra: Për shkak të përfitimeve të shumta shëndetësore, ato quhen shpesh “superfruti i mrekullueshëm”.
- Qëndroni të lidhur me njerëzit: Njerëzit që kanë një rrjet shoqëror të gjerë, kanë prirje të jetojnë më gjatë.
- Vishni atletet, dhe vraponi. Studiuesit kanë zbuluar, se vrapuesit jetojnë mesatarisht 3 vjet më gjatë sesa bashkëmoshatarët e tyre që nuk vraponin.
- Mos hiqni tërësisht dorë nga kafeja dhe alkooli: Një studim 13-vjeçar i bërë midis burrave dhe grave që pinin kafe, doli në përfundimin se konsumimi në nivele të moderuara i kafesë, ul ndjeshëm vdekjet e hershme. E njëjta gjë vlen edhe për konsumin e alkoolit.
- Jetoni si Zhanë Kalmen: Francezja mban ende rekordin e jetëgjatësisë më të madhe në botë 122 vjet e 164 ditë. Cila ishte “magjia” e saj? Ajo kishte një diete ushqimore të pasur në vaj ulliri, verë dhe 2 kg çokollatë çdo javë.
- Mos qëndroni kaq shumë ulur! Një studim, zbuloi se ulja mund të jetë përgjegjëse për rreth 173.000 raste të sëmundjeve tumorale çdo vit. Një studim në SHBA, arriti në përfundimin se nëse njerëzit qëndronin ulur më pak se 3 orë në ditë, jetëgjatësia e tyre do të rritej me 2 vjet.
- Ndihmoni kauzat e duhura: Njerëzit që dalin vullnetarë për kauza në dobi të shoqërisë, jetojnë më gjatë, se sa ata që nuk bëjnë asnjë lloj pune bamirësie ose vullnetare.
- Mos e vrit mendjen, ji i lumtur: Një studim i Universitetit të Bostonit, e lidh optimizmin me jetën e gjatë. Shkencëtarët mendojnë se një pikëpamje pozitive, mund të ndikojë tek shëndeti ynë, duke e ndryshuar ekuilibrin kimik të trupit.
- Zgjidhi një dietë mesdhetare: Një studim, arriti në përfundimin se rreth 30 për qind e sulmeve në zemër, mund të parandalohen nëse njerëzit me probleme kardiovaskulare, ndryshojnë dietën e tyre, duke u bazuar te një dietë mesdhetare me bazë arrat, vajin e ullirit, verën, frutat dhe perimet e freskëta, bishtajoret dhe peshkun.
- Shëtisni çdo ditë, por shpejt ama: Kjo ul ndjeshëm rrezikun për zhvillimin diabetit të tipit, 2, goditjeve në tru dhe demencës. Por është e rëndësishme që shëtitja të jetë e shpejtë. Një studim zbuloi se një burrë 70-vjeçar, që shëtit me një shpejtësi prej 4 km në orë, pritet të jetojë 8 vjet më shumë, se sa një bashkëmoshatar që ecën me një shpejtësi prej vetëm 1.6 km në orë. Tek gratë ky ndryshim është plot 10 vjet!
- Hani më pak: Reduktimi i kalorive me 30 për qind, do të ulë ndjeshëm rrezikun e prekjes nga diabetit, tumoret, sëmundjet e zemrës dhe trurit.
- Ledhatohuni sa më shpesh me partnerin: Studimet tregojnë se ledhatimet e ëmbla me njeriun e zemrës, çlirojnë në gjak oksitocinën, një hormon që redukton stresin, dhe ndihmon në uljen e presionit të gjakut. Një presion i ulët i gjakut, nënkupton një shëndet më të mirë të zemrës.
- Qeshni sa më shpesh që të jetë e mundur: E qeshura zgjeron me 22 për qind enët e gjakut, duke rritur qarkullimin e gjakut dhe ulur presionin e tij.
- Mbani një kafshë shtëpiake: Studimet kanë zbuluar se njerëzit që mbajnë kafshë në shtëpi, kanë tendencë të kenë një presion më të ulët të gjakut, sesa ata që nuk mbajnë.
- Ngopuni me gjumë: Gjumi i mangët gjatë natës, mund të çojë potencialisht në një presion më të lartë të gjakut, depresion, shtim në peshë dhe tumor. Megjithatë kujdes:nuk duhet të flini më shumë se 9 orë në natë, pasi do të rrezikoheni nga sëmundjet e zemrës, probleme me të menduarit, dhe vdekja e parakohshme.
- Kujdes me tifozllëkun e madh për skuadrën tuaj të zemrës: Kur “New York Giants” mundi “Patriots” në finalen e Super Boël të futbollit amerikan në vitin 2008, numri i vdekjeve nga sulmet në zemër në Masaçusets u rrit me 20 për qind gjatë 8 ditëve që pasuan.
- Jini të lumtur: Nga të dhënat e mbledhura nga mbi 68.000 të rritur përgjatë 10 viteve, u arrit në përfundimin se sa më i madh është niveli i depresionit apo ankthit, aq më të mëdha ishin shanset e vdekjes së këtyre njerëzve gjatë asaj periudhe./ TIRANA TODAY
