Ish-drejtori i CIA-s, për Ballkanin, Stiven Meyer, në një intervistë për telegrafin serb, ka thënë se nuk ka asgjë kundër Shqipërisë së Madhe e as kundër Serbisë së Madhe, e cila do ta përfshinte pjesën veriore të Maqedonisë së Veriut. Në këtë intervistë Meyer, ka paraqitur vizionin e tij për Ballkanin modern, Evropën dhe botën.
Duke u bazuar në përvojën e tij, Meyer, ka thënë se politikanët amerikanë dhe Qeveria e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, nuk i kuptojnë problemet e vërteta të Ballkanit.
“Kjo ishte veçanërisht e qartë gjatë luftërave të viteve 1990, kur Qeveria amerikane, Departamenti i Shtetit dhe administrata e Clintonit vendosën se çfarë do të ishte e ardhmja politike e Ballkanit. Gjëja më e rëndësishme që administrata ka humbur, dhe shumë prej nesh në CIA e kanë ndjerë këtë, është thellësia dhe rëndësia e dimensioneve etnike. Sa e rëndësishme është origjina etnike, sa e rëndësishme është lidhja me njerëzit. Gjatë 20 viteve të fundit, kam thënë vazhdimisht dhe kam shkruar se nuk është e mundur në këtë kohë në kohë për të ndërtuar shtete ndëretnike dhe multietnike. Kjo do të vijë në të ardhmen, por tani shtetet që ekzistojnë në këtë rajon duhet të jenë monoetnike – komunitetet e vetëm një kombi. Për shkak të kësaj, Bosnja nuk punon, prandaj Kosova është në kaos dhe vështirësi, kështu që Maqedonia ka probleme të mëdha”, u shpreh Meyer në këtë intervistë, transmeton lajmi.net.
I pyetur në lidhje me Kosovën dhe dialogun, i cili tash e ca muaj është bllokuar, Meyer ka thënë se vetë Kosova e Serbia duhet t’i zgjidhin problemet e tyre e jo t’ia lënë Amerikës apo Brukselit. Sipas tij, që të dyja shtetet duhet ta dinë se çfarë duan e jo t’i lënë të tjerët të bëjnë një zgjedhje për ta. Sipas Meyer, edhe vendimi i Gjykatës Ndërkombëtare për Pavarësinë e Kosovës, nuk ishte një konfirmim i pavarësisë së Kosovës, por që ishte një opinion këshillues.
“Vendimi i gjykatës ishte këshillëdhënës, nuk u transponua në ligj. Ajo që ata thanë ishte se ata nuk gjetën ndonjë arsye, asnjë arsye ligjore përse Kosova nuk mund të deklarojë pavarësinë. Nuk ishte një konfirmim i pavarësisë së Kosovës, por ishte një opinion këshillues. Ju përmendët OKB-në dhe Rezolutën 1244, të gjithë e injorojnë Rezolutën 1244, dhe në atë rezolutë ka udhëzime shumë specifike. Sidomos ato që i japin Serbisë të drejta të caktuara në Kosovë. Të ketë atje policinë dhe të ketë një ushtri atje në bashkëpunim me KFOR-in. Ndiqeshin shumë masa të këqija kalimtare. Siç thashë, 1244 dhe gjithë koncepti i së drejtës ndërkombëtare do të thotë që, në rast se e merrni provincën dhe kur ajo është e ndarë nga shteti, kjo është në kundërshtim me të drejtën ndërkombëtare. Prandaj mendoj se duhet të kthehemi në një numër të këtyre dokumenteve dhe marrëveshjeve që njerëzit i kanë harruar, sidomos në Uashington”, u shpreh Meyer.
Sa i përket dialogut, ish-drejtori i CIA-s ka thënë se zgjidhja për Kosovën nuk do të jetë në Uashington, Moskë apo Bruksel, por do të jetë në Prishtinë e Beograd dhe në këtë mënyrë, politikanët e Kosovës se Serbisë, sipas Meyer-it, duhet të jenë të fort dhe të guximshëm për t’u takuar.
Ai po ashtu ka kritikuar kryeministrin e Kosovës, Ramush Haradinajn, për vendosjen e taksës, pasi që siç u shpreh Meyer, taksa po e bllokon tërë procesin.
“Zgjidhja për çështjen e Kosovës nuk do të jetë në Uashington, nuk do të jetë në Moskë apo në Bruksel. Kjo do të ndodhë në Prishtinë dhe Beograd. Udhëheqja e këtyre shteteve duhet të jetë e arsyeshme, por e fortë, e guximshme dhe për t’u takuar. Haradinaj ka kërkesa që janë të paarsyeshme, me ndalimin e lirimit të diplomatëve serbë dhe zyrtarëve serbë në Kosovë dhe me taksën 100 për qind. Ai duhet të kuptojë se kjo po bllokon marrëveshjen nëpërmjet negociatave. Ata duhet të jenë shumë serioze në bisedat e tyre të ndërsjella. Si Beogradi dhe Prishtina duan të thonë “le të shohim se çfarë dëshiron Uashingtoni” ose “le të shohim se çfarë dëshiron Brukseli”. Injoroni të gjithë këtë dhe vendosni se çfarë doni dhe filloni të flisni”, deklaroi Meyer, transmeton më tutje lajmi.net.
Sa i përket demarkacionit apo ndryshimit të kufijve, se Lugina e Preshevës duhet të merret në konsideratë dhe se “Republika Srbska” të merrej parasysh. “Unë nuk e di se sa ideja e demarkacionit do të jetë në qeverinë amerikane, por kur unë i këshilloj qeveritë këtu, do të thosha se po rrëmbehet, po merr dhe punon me të. Përdoreni këtë për të shkuar përpara. Po, mendoj se do të ishte shumë inteligjente, për shembull për serbët, se në fund, pas dy vitesh negociata, ata thonë – ne marrim çdo gjë në veri të Ibrit, ju merrni të gjithë në jug. Ne kemi marrëveshje të veçantë për komunitetet dhe monumentet historike dhe vendet e shenjta në Kosovë. Por, gjithashtu, Lugina e Preshevës duhet të merret në konsideratë dhe duhet të merret parasysh “Republika Srpska”. Mendoj se një nga arsyet pse Beogradi nuk kërkon përfshirjen e Republika Srpska në Serbi është se Uashingtoni nuk do ta pëlqente këtë. Vuçiç dhe të tjerë thonë se Uashingtoni nuk do ta pëlqente këtë. Nuk ka rëndësi për Uashingtonin, bini dakord për atë që dëshironi dhe cili është interesi juaj”, deklaroi Meyer. Sa i përket idesë për një “Dayton 2”, Meyer ka thënë se ideja e një konference do të ishte e mirë, por jo edhe “Dayton 2”.
Kjo sipas tij, do të thotë se nëse ka “Dayton 2”, Amerika përsëri do të jetë prezent në Kosovë e Serbi dhe për këtë duhet vet Kosova e Serbia ta zgjidhin çështjen e tyre. “Ideja e konferencës është e mirë, por jo “Dayton 2”. Sepse, Dayton 2 do të thotë se Amerika është atje. Siç thashë më parë, duhet të jetë pa Moskën, Brukselin dhe Uashingtonin. Në veçanti Prishtinën dhe Beogradin, por edhe Shkupin dhe Zagrebin nëse dëshirojnë të marrin pjesë. Ata duhet t’i tregojnë Uashingtonit, Moskës dhe Brukselit që të mos ndërhyjnë. Ky është problemi ynë dhe ne do ta rregullojmë atë. Nuk duhet të jetë në Dayton, sepse tingëllon sikur Amerika po shtyn. Duhet të jetë në një vend neutral, si për shembull Algjeria 1 ose Bukureshti 1, apo diçka e tillë”, u shpreh Meyer transmeton më tutje lajmi.net.
Në lidhje me çështjen e “Shqipërisë së Madhe”, Meyer ka thënë se Serbia nuk duhet të shqetësohet, pasi që nëse do të bëhej “Shqipëria e Madhe”, do të bëhet edhe “Serbia e Madhe”. “Pozicioni im për këtë ka qenë gjithmonë: Pse Shqipëria shqetësohet për Serbinë? Si mund të dëmtojë Serbinë? Serbia është shumë më e fortë, shumë më e fuqishme, më e rëndësishme, ka një ekonomi më të mirë. Nuk e dëmton fare Serbinë. Mund të jetë edhe një avantazh nëse Serbia thotë: “OK, ne mbështesim një Shqipëri të madhe, por gjithashtu duhet të përkrahni një Serbi të madhe”. Në vend që të thoni se keni frikë nga Shqipëria e madhe. Edhe çfarë? Si është e rëndësishme? Nuk ka të bëjë fare me Serbinë. Mund të ndihmojë edhe Serbinë”, ka thënë Meyer.
Kujtojmë se Meyer ishte ndihmës drejtor i Agjencisë Qendrore të Inteligjencës të SHBA-së (CIA), për Ballkanin gjatë luftës në Bosnje, një njeri që punoi si menaxher i lartë dhe analist i specializuar në politikën evropiane dhe ruse. Meyer është i njohur për publikun serb për qëndrime të pazakonta për një çështje me rëndësi kombëtare, veçanërisht nëse konsiderohet se kulmin e karrierës së tij ishte në kohën e konflikteve të forta midis Serbisë dhe Perëndimit, të kryesuar nga Shtetet e Bashkuara.
