Nga William Moloney “The Hill”
Ashtu si noti në ujërat plot me peshkaqenë, kryeministri i ri i Britanisë së Madhe Boris Xhonson, po përballet me sfida të mëdha, teksa po synon të mbajë premtimin e tij të guximshëm për të nxjerrë vendin nga Bashkimi Evropian deri më 31 tetor.
Çuditërisht, “grabitqarët” më të rrezikshëm që e rrethojnë Xhonsonin nuk janë burokratët e Brukselit, por anëtarët e Partisë së tij Konservatore. Por nëse shumica e deputetëve konservatorë e cilësojnë Xhonsonin sot si një karagjoz të pa besueshëm, që kërkon vetëm të duket, pse votuan për ta bërë atë pasuesin e Tereza Mejit në postin e kryeministrit?
Përgjigja është e thjeshtë: Xhonson është shumë popullor në parti, dhe shihet në mënyrë universale si i vetmi person që mund ta shpëtojë partinë më të vjetër politike në botë, nga rrënimi i plotë në zgjedhjet e ardhshme, kurdo që ato të mbahen.
Që nga votimi i Brexit 3 vjet më parë, Britania është zhytur në një kaos politik, që e ka ndryshuar dramatikisht strukturën politike të asaj që më parë ishte demokracia më e qëndrueshme në botën perëndimore. Qeverisja katastrofike e Mejit e la Britaninë të poshtërohet nga burokratët e BE-së, si dhe e polarizoi jetën politike në vend, për shkak të dështimit të saj të plotë për të mbajtur premtimin elektoral sipas së cilës ”Brexit do të thotë Brexit”.
Polarizimi i debatit mbi Brexit – që është bërë çështja thuajse përcaktuese në politikën britanike – buron nga fakti se gati një e treta e votuesve konservatorë e urrejnë absolutisht Brexit-in, ndërsa një e treta e votuesve laburistë e duan atë. Kjo çoi në një “përplasje” mes Mej dhe udhëheqësit laburist Xheremi Korbin.
Si përfundim, disidentët e zemëruar në të dyja palët, arritën në përfundimin se udhëheqësit e tyre janë tepër të dobët, ndaj nisën të kërkojnë “opsione të tjera” midis njerëzve që ndanin pasionin e tyre të veçantë politik. “Opsionet e tjera”, patën një ndikim spektakolar në zgjedhjet e fundit evropiane në Britaninë e Madhe:Partia Liberale rilindi si një parti e vendosur anti-Brexit, ndërsa Partia Brexit, e shpikur së fundmi nga lideri i saj Najxhëll Fareixh, pati një sukses mahnitës, duke tërhequr si magnet konservatorët që duan një “Brexit tani”.
Pra, kush është Boris Xhonson, dhe cilat janë shanset e tij për të zgjidhur “rebusin Brexit”, duke e shpëtuar kësisoj partinë dhe vendin e tij nga katastrofa e pritshme? Xhonson është një elitist klasik britanik – nga shkollimi në Iton, Oksford, dhe lidhjet e tij familjare – që zotëron në një shkallë të jashtëzakonshme konsensusi, siç dëshmohet nga zgjedhja 2 herë si kryetar i Bashksisë së Londrës.
Ashtu si idhulli i tij, Uinston Çërçill, që para vitit 1940, nuk kishte besimin e konservatorëve, pasi konsiderohej gjerësisht si “i ç’rregullt dhe jo i besueshëm”, Xhonson ka të ngjarë të jetë kryeministër vetëm për shkak të një emergjence të rëndë kombëtare.
Siç e dinë të gjithë, Çurçilli i zhgënjeu të gjithë kritikët, dhe u ngrit në lartësinë e detyrës. Sa për Xhonsonin, këtë do ta tregojë vetëm koha. Dhe ai ka shumë pak kohë të çmuar nga tani deri më 31 tetor, afati i vendosur nga BE për Britaninë, për të pranuar “marrëveshjen” e ofruar ndaj zonjës Mej, ose për të dalë nga unioni pa asnjë marrëveshje.
Duke komanduar vetëm një shumicë të ngushtë në Dhomën e Komunëve, Xhonson i premtoi premtoi elementëve anti-Brexit në partinë e tij, se do të kërkonte një “marrëveshje më të mirë” nga Bashkimi Evropian, ndërsa e siguroi elementin pro-Brexit, se Britania do të largohet nga BE më 31 tetor, në rast se ai nuk e merr dot një marrëveshje të re.
Ndërkohë, vetë BE është në kurthin e një dileme që e ka prodhuar vetë. Në mënyrë të përsëritur, Brukseli i ka kanë thënë Britanisë se nuk do të ketë rinegociim të “marrëveshjes” së ofruar ndaj zonjës Mej. Sidoqoftë, udhëheqësit evropianë e dinë se marrëveshja u kundërshtua me forcë nga parlamenti britanik, dhe tani ata po përballen me një kryeministër që është një mbështetës entuziast i “Brexit”, dhe që e pa se nuk u përmbys bota pas referendumit të 3 viteve dhe parë, dhe sigurisht që nuk do të përmbyset as tani.
Dalëndagalë po bëhet e qartë se BE-ja e ka keqpërdorur pozitën e saj në negociatat me Londrën, dhe se në këtë “Betejë për Britaninë” të kohëve moderne është ajo – dhe jo Mbretëria e Bashkuar – ajo që në fund do të jetë humbësja më e madhe./ TIRANA TODAY