Tirana Today
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing
No Result
View All Result
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing
No Result
View All Result
Tirana Today
No Result
View All Result
Home Sport

Xhejms Naismith, mësuesi i fizkulturës që shpiku lojën e basketbollit

4 vjet ago
in Sport, Të Gjitha, TT
Xhejms Naismith, mësuesi i fizkulturës që shpiku lojën e basketbollit

Xhejms Naismith (1861-1939), mësuesi kanadez i edukimit fizik, por i natyralizuar nga Shtetet e Bashkuara, dhe që jepte mësim në Kolegjin Springfill në Masaçusets të Bostonit, është shpikësi i lojës së basketbollit.

Në vitin 1891, për të argëtuar nxënësit e tij në muajt e ashpër të dimrit, ai shpiku një lojë të re dhe të thjeshtë për t’u luajtur në palestër. Ai vari një shportë xunkthi në një mur dhe i ftoi të rinjtë të hidhnin një top në të. Për këtë, Naismith u frymëzua nga një lojë që luhej në fëmijërinë e tij, Duck-ona-rock (Rosë në një shkëmb), në të cilën rregulli kryesor ishte gjuajtja me gurë në formën e një parabole.

Brenda dy javësh, ai paraqiti në kolegj rregullat e kësaj loje të re. Loja e parë u luajt më 15 dhjetor (dhe përfundoi 1 me 0). Suksesi ishte i aq i madh saqë dy javë më vonë Naismith zyrtarizoi rregullat themelore të basketbollit, duke i publikuar ato që në janarin e vitit 1892.

Duke qenë se pas çdo koshi ishte e nevojshëm përdorimi i një shkalle për të rimarrë topin që përfundonte në shportë, u vendos që të pritej pjesa e poshtme. Forma e koshit që njohim sot do të mbërrinte vetëm në vitet 1900. Në fillim në fushë ishin 9 lojtarë për secilin ekip, ndërsa fusha e lojës ishte sa gjysma e asaj që është sot.

Basketboll apo Naismithball?

Për sa i përket emrit “basketboll” të kësaj loje, ai u zgjodh nga një student i Naismith, pasi mësuesi nuk pranoi qët’i vinte sportit të ri emrin e tij. Nëse do të ndodhte e kundërta, sot miliona njerëz, sportistë profesionistë apo amatorë do të luanin“Naismithball”.

Edhe topi i basketbollit është një trashëgimi e Xhejms Naismith. Edhe topi i parë i përdorur nga profesori kishte të disa pjesë të ndara, dhe sipërfaqen e ashpër që i ndihmon atletët t`a kapin topin më mirë pavarësisht duarve të djersitura dhe lëvizjes së vazhdueshme.

13 rregullat mbi të cilat Xhejms Naismith e bazoi sportin e ri u botuan në “The Triangle” në 15 Janar 1892. Kishte lindur loja e re e basketbollit.

Një nga rregullat që nuk është shkruar nga Xhejms Naismith ka të bëjë  me autogolin. Por ai vlen vetëm nëse koshi bëhet rastësisht, dhe jo me qëllim. Është një rregull i futur në Kampionatin Evropian të vitit 1962, kur për të shmangur kohën shtesë, Real Madrid, që priste ekipin italian Ignis, e mbylli ndeshjen duke bërë vullnetarisht një autokosh.

Jeta e Xhejms Naismith.

Naismith lindi në fshatin kanadez Almonte në vitin 1861. Pas studimeve të tij universitare, ai u transferua në Shtetet e Bashkuara, ku filloi të jepte mësim në shkolla dhe universitete të ndryshme.

Pasi shpiku basketbollin në Kolegjin Springfilld, ai u martua, u bë trajneri i parë i një ekipi basketbolli, dhe ishte me fat që shpikja e tij – tanimë e famshme – u shpall një disiplinë Olimpike në Lojërat Olimpike Verore të Berlinit në 1936. Pikërisht në atë aktivitet, Naismith goditi topin e parë në turneun olimpik, dhe i dha Shteteve të Bashkuara medaljen e artë. Vdiq më 28 nëntor 1939.

Burimi i lajmit: https://www.focus.it/cultura/storia/james-naismith-basket

Përshtatur nga TIRANA TODAY

Tags: basketbollmesues fizkultureXhejms Naismith

TË LIDHURA

Do të luajnë në shtator dhe në tetor, Kombëtarja kuqezi drejt 2 miqësoreve
Sport

Do të luajnë në shtator dhe në tetor, Kombëtarja kuqezi drejt 2 miqësoreve

20:35 | 14/06/2025
Merkatoja e verës, Teuta me “arnime” në të tria repartet
Sport

Merkatoja e verës, Teuta me “arnime” në të tria repartet

19:19 | 14/06/2025
Sforco financiare tek Milan, klubi italian synon mesfushorin shqiptar
Sport

Sforco financiare tek Milan, klubi italian synon mesfushorin shqiptar

19:07 | 14/06/2025
Next Post
Një tjetër shqiptar drejt Serisë A, Udineze kërkon mesfushorin 22-vjeçar

Një tjetër shqiptar drejt Serisë A, Udineze kërkon mesfushorin 22-vjeçar

Kitet dhe respiratorët u blenë më shtrenjtë/ Si i shpëtoi Manastiriliu SPAK-ut

Kitet dhe respiratorët u blenë më shtrenjtë/ Si i shpëtoi Manastiriliu SPAK-ut

Hetimet për vdekjen e Maradonës, zemra i peshonte dy herë më shumë se normalja

Zbulohet një tjetër fakt tronditës për Maradonën, mjeku i ka falsifikuar firmën

JU REKOMANDOJMË

Radari kapi rrugën e avionit para tragjedisë, piloti arriti të thoshte vetëm një gjë

Radari kapi rrugën e avionit para tragjedisë, piloti arriti të thoshte vetëm një gjë

13:54 | 12/06/2025
Përbërësi që largon gjarpërinjtë më shpejt se çdo gjë tjetër

Përbërësi që largon gjarpërinjtë më shpejt se çdo gjë tjetër

15:02 | 11/06/2025
Përplasje Rama–Veliaj: “Rrini të tërbuar, e di kush më çoi në qeli, ishte…”

Përplasje Rama–Veliaj: “Rrini të tërbuar, e di kush më çoi në qeli, ishte…”

21:28 | 12/06/2025
FOTO/ I mbijetuari i vetëm: “Dëgjova zhurma të mëdha, trupa rreth meje”

FOTO/ I mbijetuari i vetëm: “Dëgjova zhurma të mëdha, trupa rreth meje”

18:31 | 12/06/2025




TË FUNDIT

Shqiptarja masakrohet me thikë nga ish-burri në Itali
Aktualitet

Shqiptarja masakrohet me thikë nga ish-burri në Itali

by mirseda
22:56 | 14/06/2025
0

Tolentino (Macerata), 14 qershor 2025 – Vrasje në Tolentino në zonën e Maceratës, ku një grua u...

Frederik Ndoci: Elinarën ia lashë Erandit, Ylli më ngacmoi e më preku

Frederik Ndoci: Elinarën ia lashë Erandit, Ylli më ngacmoi e më preku

22:37 | 14/06/2025
Madonna bën ‘karshi’ me një çantë që kushton 100,000 dollarë

Madonna bën ‘karshi’ me një çantë që kushton 100,000 dollarë

22:26 | 14/06/2025
Presidenti i Iranit: S’ka bisedime bërthamore, sa kohë vazhdojnë sulmet izraelite

Presidenti i Iranit: S’ka bisedime bërthamore, sa kohë vazhdojnë sulmet izraelite

22:16 | 14/06/2025
Rekursi i Veliajt arrin në Gjykatën e Lartë, caktohet relatorja që do e gjykojë

Rekursi i Veliajt arrin në Gjykatën e Lartë, caktohet relatorja që do e gjykojë

21:47 | 14/06/2025

Tirana Today


© 2024 TiranaToday Dev By: Techzero1.com


© TIrana Today. All rights reserved.

Kontakt

EMAIL : redaksia@tiranatoday.com

Cel: +355694040005

Follow Us

Tirana Today

© TIrana Today. All rights reserved.

EMAIL : redaksia@tiranatoday.com

Cel: +355694040005

© 2022 TiranaToday Dev By: wearedope.com

Follow Us

No Result
View All Result
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing

© 2024TiranaToday Dev by : Techzero1.com