Macet shtëpiake në periferi të Britanisë mund të vrasin deri në 270 milionë kafshë në vit, thotë një studim. Macet periferike që jetojnë në buzë të zonave natyrore, vrasin mesatarisht 34 kafshë secila në vit, sipas studimit.
Ato që jetonin në periferi, por të rrethuar nga shtëpi të tjera dhe më larg nga habitatet natyrore, vranë mesatarisht 15 secili.
Macet në të dy llojet e zonave vranë sasi të ngjashme zogjsh, por ato në buzë të hapësirave të gjelbra vranë më shumë gjitarë, zbuluan studiuesit nga Universiteti i Reading dhe Universiteti Royal Holloway i Londrës.
Dr Rebecca Thomas, nga Universiteti Royal Holloway i Londrës, e cila ishte pjesë e ekipit hulumtues tha: “Ata janë një specie jo vendase. Ata arrijnë dendësi tepër të larta – dhe në mënyrë të panatyrshme, veçanërisht në mjediset periferike. Ato ushqehen nga pronarët e tyre dhe u jepet kujdes veterinar, në mënyrë që t’i konsideroni si super grabitqarë.”
Në Britani ka rreth 9.5 milionë mace shtëpiake në pronësi, thuhet në studim. Dhe nuk është vetëm vrasja e drejtpërdrejtë e presë ajo që është çështja, tha autorja kryesore e studimit Dr Tara Pirie, e cila tani është e bazuar në Universitetin e Surrey.
Thjesht prania e maceve në një zonë, mund të ketë atë që njihet si ‘efekti nënvdekjeprurës i frikës’, i cili më pas ka pasoja për numrin e kafshëve në fund.
“Vetëm prania e një grabitqari mund të bëjë që kafshët e egra të ndryshojnë sjelljen e tyre, ose duke reduktuar të ushqyerit përmes vigjilencës së shtuar ose duke qëndruar larg një foleje duke e lënë të ekspozuar, për shembull”, tha Dr Pirie.
“Kjo mund të zvogëlojë mbijetesën si të të rriturve ashtu edhe të pasardhësve. Macet gjithashtu mund të bartin sëmundje të tilla si Toxoplasma gondii, të cilat mund të transmetohen në kafshë të egra, duke reduktuar përsëri shkallën e mbijetesës së tyre”.
Për studimin, të botuar në revistën Peisazhi dhe Planifikimi Urban, ekipi gjurmoi lëvizjet dhe sasinë e gjahut të sjellë në shtëpi nga 79 mace që jetonin në të gjithë Berkshire dhe Hampshire, gjatë një periudhe prej një viti. Ata krahasuan shkallët e grabitjes së atyre që jetojnë brenda 100 metrave të tokës natyrore dhe atyre që jetojnë rreth 1 kilometër larg saj. Kafshët shtëpiake pranë tokës natyrore qarkulluan mesatarisht 3.42 hektarë rreth shtëpisë së tyre, ndërsa të tjerët bredhin në 2.01 ha.
“Një ekstrapolim i thjeshtë i bazuar në shkallën e grabitqarëve të gjetur në këtë studim, sugjeron se 9.5 milionë mace shtëpiake në Britaninë e Madhe mund të vrasin në rajonin e 160-270 milionë individëve pre në vit,” shkroi ekipi në punimin e tyre kërkimor.
Ata shtuan: “Macet shtëpiake sjellin gëzim dhe shoqëri të madhe për pronarët e tyre, me përfitime për shëndetin dhe mirëqenien mendore. Por ato gjithashtu shkaktojnë humbjen e dhjetëra miliona kafshëve çdo vit përmes grabitqarëve, të cilat në disa raste mund të shkojnë përtej shqetësimeve për mirëqenien e kafshëve dhe të bëhen shqetësime të ruajtjes. Vetëm duke kuptuar efektet e mundshme negative ekologjike që macet shtëpiake mund të ushtrojnë në biodiversitetin e tyre lokal, ne mund të fillojmë të zhvillojmë qasje të përshtatshme për pronësinë e maceve të ndjeshme ndaj mjedisit.”
Dr Pirie tha se hulumtimi i mëparshëm kishte zbuluar se veshja me zile ndihmon në reduktimin e vrasjeve dhe se mund të ndodhë që macet në studimin e tyre ishin ‘gjuetarë shumë të mirë dhe pronarët kishin vendosur një pajisje sepse ishin të vetëdijshëm për këtë’.
Por dhënia e më shumë ushqimit me shpresën se mbingopja e tyre do të parandalojë gjuetinë, nuk ka gjasa të ndihmojë.
“Siç sugjerojnë kërkimet tona dhe kërkimet e tjera, lënia e ushqimit jashtë nuk duket se zvogëlon kthimin e gjahut”, tha ajo.
“Kjo ka kuptim sepse macet janë të intriguara nga lëvizja – mendoni për një mace që luan me një lodër – dhe mund të jetë lëvizja e gjahut që thjesht nxit sjelljen e maces gjatë gjuetisë”.
Burimi i lajmit: dailymail. Përshtatur nga Tirana Today
