Tirana Today
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing
No Result
View All Result
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing
No Result
View All Result
Tirana Today
No Result
View All Result
Home Kryesore

Si mashtrimi me një gjerdan, shkaktoi shpërthimin e Revolucionin Francez

4 vjet ago
in Kryesore, Të Gjitha
Si mashtrimi me një gjerdan, shkaktoi shpërthimin e Revolucionin Francez

Ndoshta populli francez nuk e ka dashur asnjëherë Mbretëreshën e Francës Maria Antoneta, edhe pse pozicioni i saj është rivlerësuar plotësisht përgjatë dekadave dhe shekujve. Por fakt është se fundi i saj ishte tragjik me prerje koke ne gijotinë më 16 tetor 1793, pas një gjyqi farsë, të shoqëruar nga brohorimat entuziaste të njerëzve që kishin mbushur Sheshin e Revolucionit, sot Sheshi i Konkordës.

Një nga ngjarjet që e bëri edhe më antipatike në sytë e popullit ndodhi rreth një dekadë më parë, midis viteve 1784-1785, dhe lidhej me një mashtrim të famshëm. Fjala është për skandalin e gjerdanit, që ishte një nga arsyet që shkaktoi Revolucionin Francez dhe fundin e Ancien Régime (Regjimit të Vjetër).

Gjerdani në fjalë ishte një xhevahir i mrekullueshëm i punuar nga argjendarët e njohur Sharl-August Bohmer dhe Pol Basenzhe, i përbërë nga rreth 160 pjesë, përfshirë diamante dhe margaritarë. Një objekt me një vlerë shumë të madhe.

Për kohën vlerësohej në mbi 1 milion e gjysmë livre. Ai ishte prodhuar me porosit të mbretit Luigji XV, që dëshironte t’ia dhuronte gjerdanin të dashurës së tij të preferuar, Konteshës Mari-Zhan dy Barri. Me vdekjen e mbretit më 10 maj 1774, kontesha u largua menjëherë nga oborri mbretëror, ndaj nuk mundi ta marrte dot gjerdanin që mbeti në punishten pariziane të Bohmer dhe Basenzhe.

Gjithsesi, ai iupropozua sovranëve të rinj, Maria Antoneta dhe Luigji XVI të kurorëzuar më 11 qershor 1775. Por oborri e konsideroi shumë të papërshtatshme një blerje aq të shtrenjtë në një periudhë vështirësish ekonomike.

Luigji XVI ishte i interesuar të rimerrte kontrollin e kolonive të humbura në Amerikën e Veriut. Por ai shkaktoi shumë pakënaqësi tek francezët për shkak të krizës së rëndë financiare, që çoi në rritje të reja të çmimeve dhe kushte gjithnjë e më të vështira të jetesës. Përveç kësaj, mbretëresha e re paragjykohej për shkak të origjinës së saj austriake.

Pra, nuk mund të kryhej një shpenzim i tillë i madh, në kushtet kur njerëzit po vdisnin nga uria. Por në vitin 1782, tek argjendarët Bohmer dhe Basenzhe mbërriti një lajm i papritur:

Mbretëresha Maria Antoineta ishte e interesuar për xhevahirin.

Fjala u përhap nga një njeri i afërt i monarkes, zonja Zhan dë la Mot. Pasi u takuan me këtë të fundit, argjendarët i premtuan asaj një përqindje të mirë nëse mund ta bindte mbretëreshën të blinte gjerdanin. Në fakt ndërmjetësi kryesor i shitjes ishte kardinali i Rohan Lui-Eduard de Gemene, ish mik i konteshës Mari-Zhan dy Barri.

Por artizanët e ngratë nuk e dinin se thashethemet që arritën deri në veshët e tyre ishin thjesht absurde, të stisura nga Mari-Zhan në bashkëpunim me burrin e saj Nikolas dë La Mot, pak fisnik dhe aventurier, dhe gjithmonë në kërkim të mashtrimeve për të siguruar jetesën.

Që të dy punësuan disa zonja të reja dhe shoqëruese që mund të ngjanin me Mbretëreshën

e Francës. Kështu, në gushtin e vitit 1784 kardinali i Rohan u takua në kopshtet e pallatit të Versajës me atë që ai besonte të ishte Mbretëresha Maria Antoineta.

Në realitet, ajo ishte një prostitutë e re e Palais-Royal, një kompleks parizian në të cilin, midis salloneve luksoze, parukerive dhe dyqaneve, ajo praktikonte profesionin më të vjetër në botë. Në këtë rast luajti rolin e sundimtares, dhe emri i saj ishte Nikol d’Oliva, e veshur me kujdes, e stiluar dhe edukuar nga çifti djallëzor dë la Mot.

Dorëzimi i gjerdanit, me ndërmjetësimin e besuar të kardinalit, u krye në janarin e vitit 1785. Me këtë rast, Zhan de la Mot mori përsipër t’i dorëzojë personalisht gjerdanin e mrekullueshëm mbretëreshës dhe të rregullojë pagesën me disa këste të përshtatshme.

Natyrisht premtimi nuk u mbajt. Gjerdani u çmontua dhe diamantet dhe perlat shumë të çmuara u çuan në Londër dhe iu shitën shpejt disa argjendarëve vendas. Mashtrimi kishte qenë i suksesshëm.

Kaluan disa muaj dhe ende nuk ishte paguar asnjë nga këstet për shitjen e gjerdanit. Ndaj Sharls-August Bohmer mori guximin dhe shkoi në Versajë për të takuar mbretëreshën dhe pyetur se kur do të paguante për xhevahirin e çmuar.

Mbretëresha e pa me habi, duke mos kuptuar se çfarë po luhej. Mashtrimi u zbulua. Kardinali naiv i Rohanit, u burgos menjëherë në Bastijë dhe u mor në pyetje publikisht. Por ai veprim rezultoi të ishte një gafë, pasi ky mashtrimi u botua shpejt në gazetat e gjithë vendit, duke zemëruar të gjithë popullin francez, nga Alsasa në Korsikë.

Maria Antoneta e kuptoi gabimin, por dëmi tashmë ishte bërë:Për popullin, ajo e kishte porositur blerjen e gjerdanit, për shkak të etjes së saj të shfrenuar për luks. Dhe siç do të argumentonte më vonë Jozef Gëbels, ministri famëkeq i propagandës së Rajhut të Tretë,

një gënjeshtër e përsëritur 100, 1000 apo 1 milionë herë shpejt do të bëhet një e vërtetë.

Në verën  e vitit 1785, të gjithë njerëzit e përfshirë në atë mashtrim ishin burgosur në fortesën e famshme pariziane, përveç Nikola de La Mot, që qëndroi në Londër dhe u dënua në mungesë.

Përveç kardinalit u arrestuan Nikol d’Oliva, Maria Antoneta e rremë, Reto dë Vilet, bashkëpunëtori i saj, Xhuzepe Balsamo, kont i Kaliostros, një figurë kontroverse me origjinë italiane, që u fajësua direkt për mashtrimin nga Zhan dë la Mot. Dhe natyrisht edhe vetë kjo e fundit.

Gjyqi u ndoq me shumë interes nga fisnikëria dhe populli i thjeshtë. Në fund të gjyqit, Reto dë Vilet u shpall fajtor dhe u dëbua, Xhuzepe Balsamo u shpall i pafajshëm por u përjashtua nga Mbretëria. Nikol d’Oliva u lirua nga të gjitha akuzat.

Edhe kardinali i Rohanit u lirua, por u privua nga të gjitha funksionet e tij të mëparshme. Zhan de la Mot, ideatorja e mashtrimit të madh vuajti dënimin më të ashpër. Ajo u dënua me fshikullim dhe burgosje në burgun Salpetrier. Për më tepër, për t’i kujtuar përjetë gabimin që kishte bërë, ajo u markua në gjoks me hekur të nxehtë me gërmën V, për fjalën franceze “voleuse”(hajdute).

Pas disa vitesh, kur shpërtheu Revolucioni Francez, të cilin ajo e kishte ndihmuar për të nxitur me mashtrimin e saj, Zhan de la Mot u arratis duke u strehuar edhe ajo në Londër si bashkëshorti. Vdiq aty më23 gusht 1791, duke u rrëzuar nga një dritare në rrethana të paqarta.

burimi: https://www.vanillamagazine.it/lo-scandalo-della-collana-il-gioiello-che-fece-scoppiare-la-rivoluzione-francese-2/

përshtatur për Tirana Today

Tags: bizhuterihistorimaria antuanetarevolucioni francez

TË LIDHURA

“Strazimiri: Rama shkarkon me një të rënë të lapsit”
Aktualitet

“Strazimiri: Rama shkarkon me një të rënë të lapsit”

20:58 | 07/07/2025
“Lala: Kriminel i kërkuar nga SPAK pas ndërtimeve në Theth”
Aktualitet

“Lala: Kriminel i kërkuar nga SPAK pas ndërtimeve në Theth”

19:46 | 07/07/2025
Situatë kritike në Dukat, helikopteri ndërhyn për të shuar zjarrin në malin Vastak
Aktualitet

Situatë kritike në Dukat, helikopteri ndërhyn për të shuar zjarrin në malin Vastak

18:19 | 07/07/2025
Next Post
Vaksinimi, Manastirliu jep shifrat: Deri tani kemi injektuar 138,846 doza

Nis vaksinimi i gazetarëve të terrenit, Manastirliu: Nesër vijojmë me policët

“Groposjet për së gjalli, prerjet e organeve të ndryshme trupore si hundë, vesh”/ Çamëria, plaga e pa mbyllur e Shqipërisë

“Si lindi çështja ‘çame’, pse fashistët grekë masakruan popullsinë”

Lufta kundër Rusisë/ Britania dërgon anijen shkatërruese në Detin e Zi

Lufta e ftohtë midis Ukrainës dhe Rusisë, kërcënon të nxehet sërish

JU REKOMANDOJMË

Paralajmërim për të nxehtë ekstrem: Vjen një valë tjetër më e fortë

Paralajmërim për të nxehtë ekstrem: Vjen një valë tjetër më e fortë

17:15 | 03/07/2025
Rinumërimi në Fier nxjerr skandal: Klosi manipulim votash, Jahja veproi me urdhër të Ballukut

Rinumërimi në Fier nxjerr skandal: Klosi manipulim votash, Jahja veproi me urdhër të Ballukut

10:25 | 02/07/2025
Valeri i Big Brother vjen plot surpriza, firmos kontratë me spektaklin e njohur

Valeri i Big Brother vjen plot surpriza, firmos kontratë me spektaklin e njohur

15:27 | 21/06/2019
Pasuria milionëshe që la pas Diogo Jota pas tragjedisë fatale

Pasuria milionëshe që la pas Diogo Jota pas tragjedisë fatale

18:31 | 05/07/2025




TË FUNDIT

“Sekretet e kremit të diellit: SPF 30 apo 50?”
Kuriozitete

“Sekretet e kremit të diellit: SPF 30 apo 50?”

by mirseda
22:25 | 07/07/2025
0

Dielli na ofron dritë, ngrohtësi dhe jetë, por rrezet e tij ultravjollcë mund të shkaktojnë dëme serioze...

Sa duhet mbajtur temperatura e kondicionerit gjatë verës

Sa duhet mbajtur temperatura e kondicionerit gjatë verës

22:22 | 07/07/2025
Zbuloni fuqinë e limonit për rritjen e flokëve

Zbuloni fuqinë e limonit për rritjen e flokëve

21:49 | 07/07/2025
SHBA heq Al-Nusran e Sirisë nga lista e organizatave terroriste

SHBA heq Al-Nusran e Sirisë nga lista e organizatave terroriste

21:39 | 07/07/2025
Tërmeti me magnitudë 5 ballë “shkund” këtë vend, ja ku ishte epiqendra

Tërmeti me magnitudë 5 ballë “shkund” këtë vend, ja ku ishte epiqendra

21:35 | 07/07/2025

Tirana Today


© 2024 TiranaToday Dev By: Techzero1.com


© TIrana Today. All rights reserved.

Kontakt

EMAIL : [email protected]

Cel: +355694040005

Follow Us

Tirana Today

© TIrana Today. All rights reserved.

EMAIL : [email protected]

Cel: +355694040005

© 2022 TiranaToday Dev By: wearedope.com

Follow Us

No Result
View All Result
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing

© 2024TiranaToday Dev by : Techzero1.com