Një ditë më parë ministri i Brendshëm francez, Gerard Collomb, ishte i pranishëm në Tiranë për të vlerësuar planin lidhur me luftën kundër emigrimit të shqiptarëve. Ai pati një takim me homologun e tij shqiptar Fatmir Xhafaj, me të cilën arritën një marrëveshje lidhur me numrin e lartë të azilkërkueseve shqiptarë në Francë. Ndërsa vetëm një ditë pas vizitës së tij në vendin tonë mediat franceze shkruajnë se për shqiptarët Franca është si “El Derado”, shkruan huffingtonpost.fr.
“Ky është një vend, i cili nuk njihet, por komuniteti i të cilit vazhdon të rritet në Francë. Në vitin 2016, Shqipëria u bë vendi i parë i origjinës së azilkërkuesve në Francë, me 7432 kërkesa të regjistruara nga Zyra Franceze për Mbrojtjen e Refugjatëve dhe Personave pa Shtetësi. Ky është numri, më i lartë se i qytetarëve që vijnë nga vendet e luftës tilla si Siria dhe Afganistani, Sudani apo Iraku”, saktëson më tej HuffPost.
Por, lidhur me numrin e lartë të kërkesave të shqiptareve për azil në Francë, Ministri i Brendshëm Gerard Collomb ishte dje i pranishëm në Tiranë, ku bisedoi me autoritetet shqiptare lidhur me situatën.
Me rastin e kësaj vizite, Franca dhe Shqipëria u zotuan të forcojnë luftën kundër emigracionit të parregullt. Një marrëveshje u nënshkrua në Tiranë nga ministri i Brendshëm dhe homologu i tij shqiptar Fatmir Xhafaj, për të “luftuar në mënyrë më efikase kundër të gjitha formave të krimit të organizuar”, me dërgimin e oficerëve të policisë dhe shkëmbimin e informacionit.
Katër agjentë së shpejti do të vendosen në Francë, Metz dhe Lyon, cilët do të përqendrohen në pjesën më të madhe të aplikimit për azil të shtetasve nga Shqipëria. Këta punonjës policie do t’u sjellin kolegëve të tyre francezë ekspertizën teknike dhe mbështetjen operacionale ndaj emigracionit të parregullt.
Rritja e numrit të azilkërkuesve
Vizita e Gérard Collomb në Shqipëri vjen tre muaj pas prezantimit në Francë të një plani veprimi nga ministri i Jashtëm shqiptar, i cili do të “përforcojë, në kufijtë e Shqipërisë, kontrollet e nisjeve në Francës dhe vendeve të tjera të BE-së, dhe lufta kundër emigrimit të të miturve të pashoqëruar, si dhe kundër mashtrimit”.
Detajet e këtij plani – që nuk përcaktojnë objektiva sasiorë – nuk janë komunikuar ende. Por, vizita në terren e Gérard Collomb duhet të bëjë të mundur hartimin e një bilanci.
Franca, dhe më gjerësisht Bashkimi Europian, shihen si “El Dorado” në Shqipëri, një vend prej 3 milion banorësh pak më i madh se Brittany (qytet francez), ku dukuria e emigrimit është rritur ndjeshëm që nga viti 2010.
Sipas shifra zyrtare, 17,095 shqiptarë kanë bërë kërkesë për azil brenda zonës Shengen në nëntë muajt e parë të vitit. Gjermania është gjithashtu e njohur, me 4750 kërkesa, por Berlini e ka frenuar këtë fenomen.
Ndryshe nga Franca, ku trendi pritet të rritet sikundër raportoi ministri i Brendshëm në fund të tetorit një rritje “absolutisht eksponenciale”, duke deklaruar se “në gjysmën e parë, ne kishim 4200” kërkesa nga shtetas shqiptarë.
Bastet e Francës mbi “dëbimet”
Për të shpjeguar këtë fenomen, zëvendësministrja e Brendshme shqiptare, Rovena Voda, foli se Franca ka një “legjislacion më fleksibël”, lidhur me kohën e shqyrtimit të aplikimeve që varion “nga gjashtë në nëntë muaj”. “Kjo gjë i motivon njerëzit, me shpresën e qëndrimit, të gjejnë një punë. ” Të rinjtë – përfshirë të miturit – përbëjnë pjesën më të madhe të këtij emigracioni, të shtyrë nga prindërit e tyre ose pa dijeninë e tyre. Fenomeni është bërë aq i përhapur, saqë fëmijët që largohen me dijeninë apo pa dijeninë e familjarëve, prindërit e tyre dënohen me gjobë ose me burg.
Për të përballuar këtë emigracionit masiv Franca ka katërfishuar këtë vit numri e “dëbimeve” në Shqipëri, një procedurë që OJQ-të e shohin si një dëbimin masakrues. Në mes të 1 janarit dhe 22 nëntor 2017, në 1329 qytetarët shqiptarë kishte pranuar tashmë kursimet e propozuara e 300 euro për t’u kthyer në shtëpi dhe “ne do të tejkalojnë 1.500 kthimit vullnetar në vitin 2017,” i tha Didier Leschi, drejtori Gjeneral i Zyrës Franceze për Imigracionin dhe Integrimin (Ofii). Kjo përfaqëson një katërfishim të madh në krahasim me vitin 2016, i cili kishte regjistruar 362 kthime të asistuara.
Por, përderisa këto masa mund të kufizojnë imigracionin shqiptar në tokën franceze, ato nuk adresojnë shkaqet e emigrimit masiv.
“Varfëria, papunësia, korrupsioni dhe favorizimi i miqve me pushtet, i shtyjnë të rinjtë të gjejnë një të ardhme më të mirë diku tjetër,” tha, Le Figaro Vangjel Dule, deputet i Kuvendit të Shqipërisë.
Korrupsioni, narko-shteti dhe diskriminimi
Shqipëria i ka hedhur sytë nga BE-ja për më shumë se një dekadë. Në vitin 2006, vendi nënshkroi Marrëveshjen e Stabilizim-Asociimit me BE-në, i cili ishte hapi i parë drejt aplikimit për kandidaturën. Në qershor të vitit 2014, Shqipëria u bë zyrtarisht kandidate pas tre përpjekjeve të pasuksesshme.
Kryeministri socialist Edi Rama flet për “fillimin e një sfide të madhe” dhe pranon se “ende ka shumë punë për t’u bërë”. Për t’u integruar BE-në, Shqipëria duhet së pari “të intensifikojë përpjekjet e saj për të reformuar administratën publike, gjyqësorin dhe luftën kundër krimit të organizuar”.
Shqipëria duhet gjithashtu të intensifikojë përpjekjet e saj për respektimin e të drejtave të njeriut dhe politikat kundër diskriminimit, kryesisht ndaj pakicave “, thuhet në raportin e Këshillit Evropian.
Që nga zgjedhjet në vitin 2013 të socialistit Edi Rama (gjithashtu një ish-student në Beaux-Arts de Paris, siç thekson Le Monde), situata politike është stabilizuar në Shqipëri, e cila pa dyshim ka luajtur një rol vendimtar në njohjen e statusit të kandidatit të tij në BE. Kryeministri i ri u angazhua me të vërtetë sapo mori detyrën për të kryer reformat e nevojshme për këtë qëllim.
Zgjedhjet parlamentare të qershorit 2017 konfirmuan qëndrimin e partisë së Edi Rama, e cila fitoi një shumicë të madhe në Parlament. Por problemi i narkotikëve ka dobësuar kohët e fundit pozicionin e saj.
Në nëntor, krah i djathtë i Edi Ramës i cili deri në pranverën e vitit 2017 mbajti postin e ministrit të Brendshëm, u implikua në trafikimin ndërkombëtar të kanabisit.
Opozita e kapi menjëherë çështjen dhe e denoncoi “një trafikant droge të qeverisë që duhej hetuar pasi mbante lidhjet mes qeverisë dhe anti-mafias”.
Vendi prej vitesh ka qenë eksportuesi më i madh i kanabisit në BE, përfshirë Italinë, sipas raporteve të njëpasnjëshme nga Europol. Kjo tregti do të përfaqësonte një të tretën e vlerës së Produktit të Brendshëm Bruto të Shqipërisë ose më shumë, sipas burimeve diplomatike perëndimore. Në raportin e fundit të përparimit, Brukseli beson se autoritetet “dështuan në identifikimin e grupeve kriminale”.
Në nëntor, qeveria shqiptare paraqiti një plan “kundër krimit të organizuar dhe në veçanti, kundër lidhjeve midis krimit dhe zyrtarëve të lartë ose udhëheqësve të shtetit”. Por ai gjithashtu beson se është “një problem evropian” dhe ka kërkuar ndihmë nga bashkësia ndërkombëtare.
Përveç trafikimit të narkotikëve, raporti i Këshillit Evropian thekson diskriminimin kundër pakicave që jetojnë në Shqipëri dhe korrupsionin në fushën e drejtësisë. Ndonëse është bërë progres në këto fusha.
Në vitin 2015, një raport i Komisionit Evropian kundër Racizmit dhe Intolerancës (ECRI) theksoi përparimin që nga viti 2009, duke përfshirë krijimin e një plani veprimi për përfshirjen e Romëve (paketa e dytë më e madhe në vend).
Raporti i vitit 2017 i Amnesty International gjithashtu thekson përparimin në luftën kundër korrupsionit gjyqësor, falë një reforme gjyqësore të miratuar në korrik nga Parlamenti.
Të gjitha nuk janë fituar ende. Në frontin ekonomik, Shqipëria mbetet një nga vendet më të varfra në kontinentin evropian me një GDP për kokë banori prej rreth 4000 euro (për krahasim, ajo e Francës ishte 31.800 euro në vitin 2016).
Por formalizmi i saj si kandidat për Bashkimin Evropian i ka dhënë disa përparësi: për periudhën 2014-2020, Shqipëria do të përfitojë nga gati 650 milionë euro për të mbështetur reformat e saj, si dhe për të zhvilluar bujqësinë e saj, luftën kundër papunësia dhe shfaqja e politikave sociale. Një investim që duket se ka pasur efekte, me një rritje prej 2.5% në vitin 2015.
Shefja e diplomacisë evropiane Federica Mogherini, tha në nëntor, se viti 2018 jetë një “një mundësi unike për të bërë përparim të vërtetë në rrugën drejt integrimit në BE” të vendeve të Ballkanit, përfshirë edhe Shqipërinë. Hapi i ardhshëm do të jetë në shkurt të vitit 2018, kur Komisioni Evropian do të shqyrtojë ecurinë e fundit të vendeve të Ballkanit. TIRANA TODAY