Nga Tyson Barker “Politico.eu”/ Çfarë ndryshimi sjell një ditë! Ndërsa zgjedhjet e mesit të mandatit në SHBA, i dhanë fund kontrollit të plotë të republikanëve në Uashington, dhe i hapën rrugën një ashpërsimi të madh të raporteve midis degëve amerikane të qeverisë, vëzhguesit kanë filluar tashmë të veçojnë rezultatet për kujdesin shëndetësor, sigurinë kufitare dhe buxhetimin.
Por zgjedhjet, nënkuptojnë ndryshime edhe për Evropën. Një ri-rreshtim politik në Uashington do të sjellë perspektiva të reja – dhe mundësi të reja – për marrëdhëniet midis SHBA-së dhe BE-së, NATO-s dhe Evropës, të cilat kanë vuajtur veçanërisht gjatë vitit të kaluar nga presidenti Trump dhe republikanët në Kongres, për shkak të indiferencës dhe armiqësisë.
Tani që demokratët e kanë marrë kontrollin e Kongresit, ata do të jenë në gjendje të përpiqen të përdorin dëgjesat dhe mbikëqyrjen parlamentare, për të lidhur pikat mes ndërhyrjes ruse në zgjedhjet presidenciale në SHBA dhe Evropë, si dhe të hetojnë akuzat për korrupsionin e Trump.
Procesi i hetimit nga prokurori special Robert Myler, do të ofrojë mundësi për ngritjen e komisioneve të shumta hetimore, për të shqyrtuar temat rast pas rasti. Demokratët, ka të ngjarë të përpiqen të përdorin fuqinë e tyre buxhetore, për ta anuar administratën në drejtim të objektivave për të cilat Shtetet e Bashkuara kanë rënë dakord më herët, si p.sh Marrëveshjen e Klimës së Parisit, si dhe të inkurajojnë përdorimin e energjisë së pastër.
Do të jetë një luftë e egër, e drejtuar me gjasë nga Nensi Pelozi dhe grupi i saj progresiv, që do të jetë i vendosur të orientojë politikën amerikane në drejtim të veprimeve më të mëdha klimatike, të këndshme për shumëkënd në Evropë. Kontrolli demokratik do të ndryshojë situatën edhe për euro-vëzhguesit profesionistë të Kongresit.
Në 6 vitet e fundit, organi kryesor i Kongresit që merret me Evropën, ka qenë në thelb në kaos. Kryetari i saj, Dana Rohrabaher nuk arriti të rizgjedhej këtë herë. I njohur për mburrjen e tij se dikur kishte bërë mundje dore me presidentin rus Vladimir Putin dhe kishte humbur, ai e përdorte kohën e tij në krye të nënkomitetit evropian, për të penguar përpjekjet për zgjerimin e integrimin evropian, si dhe për të mbështetur Rusinë.
Aq shumë saqë udhëheqësi i shumicës në largim në Kongres, Kevin Mekarthi, u kap duke spekuluar se Rohrabaher, ishte në listën e pagesave të Kremlinit. Ndërsa Rohrabaher lejoi njëfarë shqyrtimi të rrëshqitjes demokratike të Turqisë, ai bllokoi diskutimin në Kongres të veprimeve të SHBA-së, mbi disa nga çështjet më të mëdha që prekin marrëdhënien SHBA-Evropë, duke përfshirë autoritarizmin e Rusisë, korrupsionin dhe aneksimin e Krimesë; luftën e zymtë në rajonin Donbas të Ukrainës; rënien e demokracisë në Poloni dhe Hungari; integrimin e Maqedonisë në Evropë; zgjerimin e NATO-s me Malin e Zi; Brexit; dhe një mori çështjesh BE-SHBA, duke filluar nga kriza e eurozonës tek Partneriteti Transatlantik i Tregtisë dhe Investimeve.
Rikthimi i drejtimi të Kongresit nga demokratët, do ta rrikthejë dëgjesat mbi çështjet evropiane nga nënkomiteti për Evropën, që kishte rënë në gjumë që nga viti 2012. Kjo do të thotë më shumë aktivitet; më shumë vëmendje ndaj Evropës Qendrore; mbështetje më të madhe për BE dhe NATO; një monotorim më të rreptë ndaj korrupsionit dhe autoritarizmit; dhe ndaj përpjekjet për të afruar Trump me disa prej impulseve më të ndyra të udhëheqësve si kryeministri hungarez Viktor Orban, Putin dhe presidenti turk Rexhep Taip Erdogan.
Përtej nënkomitetit të Evropës, do të ketë një interes dramatikisht të ngritur ndaj trupës kryesore të punëve të jashtme të Kongresit mbi Rusinë dhe Ballkanin. Vëmendja ndaj Rusi është e dukshme. Por ndaj Ballkanit jo dhe aq. Dhe kjo jo vetëm për shkak të rëndësisë së re gjeopolitike
të rajonit, por edhe për shkak të interesit personal të kryetarit të ardhshëm.
Kongresmeni i Nju Jorkut, Eliot Engel, ka qenë prej vitesh “njeriu” i Kosovës në Kongres, si dhe një administrator personal i marrëdhënieve të SHBA-së në Malin e Zi, Maqedoninë dhe Bosnjen. Kongresi i ri i demokratëve, do të sjellë ndërkohë energji të reja, në mënyrën sesi anëtarët angazhohen me shtetet dhe komunitetet evropiane.
Në presim një vëmendje të njëjtë edhe për çështjet e diasporës. Grekët, irlandezët, portugezët, polakët, italianët, irlandezët, armenët dhe të tjerët kanë shoqata lobuese të fuqishme që punojnë për çdo gjë në Kongres, duke u bazuar nga heqja e vizave tek financimi i programeve të shkëmbimit. Kjo nuk do të ndryshojë.
Shënim: Tyson Barker, është anëtar i Institutit Aspen në Gjermani. Ai ka qenë ish-këshilltar i ndihmës sekretarit amerikan të shtetit për çështjet evropiane dhe euroaziatike në Departamentin e Shtetit.
Përashtati për Tirana Today, Alket Goce
