Gëzim, fishekzjarre, shampanjë në orën 12 të mesnatës, numërimi i sekondave mbrapsht, dhe ndoshta një puthje me njeriun e zemrës. Kjo është pak a shumë atmosfera që mendojnë shumica për festën e Vitit të Ri. Në fakt, nëpër botë ka disa zakone të çuditshme që lidhen me këtë festë. Ja cilat janë ato:
Italia dhe vendet e Amerikës Latine: Duhet të vishni të brendshme me ngjyrë të kuqe
Në Itali është traditë të vishen të brendshme me ngjyrë të kuqe gjatë kësaj feste, për të ndjellë fatin e mirë. Kjo traditë, thuhet se është e trashëguar që nga mesjeta. Ndërkohë disa vende të Amerikës Latine si Brazili, Meksika dhe Bolivia, besojnë se pasuria e vitit që vjen përcaktohet nga ngjyra e mbathjeve tuaja. Për shembull, e kuqja sjell dashuri, e bardha paqen, ndërsa e verdha sjell pasuri dhe fat.
Danimarkë: Thyhen sa më shumë pjata tek dera e miqve
Në Danimarkë, njerëzit thyejnë enët e kuzhinës, dhe kryesisht pjata para dyerve të shtëpive të miqve të tyre. Pjatat e vjetra ruhen gjatë gjithë vitit, dhe kur mbërrin mesnata e datës 31 dhjetor, njerëzit vrapojnë nëpër lagjet e tyre, duke i thyer ato në dyert e banesave të miqve të tyre. Sa më shumë copa pjatash të thyera të ndodhen jashtë derës së dikujt, aq më shumë miq vlerësohet se ka ai, dhe aq më i mirë do të jetë fati i tij për vitin që vjen.
Spanjë: Secili ha 12 kokrra rrushi njëherësh, për të pasur fat në 12 muajt e vitit
Kjo traditë e bazuar më shumë bestytni, daton të paktën që nga viti 1895. Ajo është bërë popullore nga disa vreshtarë, që synonin të shisnin sa më shumë bistakë nga rushi që kishin vjelur në verë. Sipas besimit, kjo traditë sjell 12 muaj fat të mirë, me kushtin që 12 kokrat e rrushit, të hahen në të njëjtën kohë.
Rumani: Njerëzit ua thonë në vesh kafshëve dëshirat e tyre për Vitin e Ri
Në çdo rast shpresohet që njerëzit të mos kuptojnë, se çfarë “thonë” kafshët e tyre. Një komunikim i suksesshëm dhe deshifrimi i atyre që thonë, do të nënkuptonte një fat të keq. Nëse komunikimi nuk do të jetë i suksesshëm, viti në vazhdim do të jetë i mirë.
Kili: Njerëzit flenë gjumë mbi varret e të afërmve të tyre
Banorët e qytetit të Talkas në Kili, shkojnë natën e Vitit të Ri në varrezat e zonës për të fjetur. Banorët besojnë se atë natë, shpirtrat e të dashurve të tyre të vdekur kthehen në varreza për të kremtuar festat e fundvitit. Ndaj ata ndezin zjarre, çojnë ushqime, i dekorojnë varret, dhe në fund vendosin krevatët e tyre midis varreve, dhe flejnë për disa orë.
Zvicër: Hidhen përtokë akullore
Ndërsa rënia e akullores përtokë, shkakton zakonisht të qara tek shumë fëmijë të vegjël, në Zvicër njerëzit blejnë enkas akullore natën e ndërrimit të viteve, për t’i hedhur ato përtokë, në rrugë ose në dyshemenë e shtëpisë. Ky gjest, mendohet se sjell më shumë bollëk vitin e ardhshëm.
Kolumbi: Banorët bëjnë gati valixhen dhe vrapojnë përreth lagjes
E kush nuk e dëshiron një vit plot udhëtime dhe aventura? Kur troket ora 12 e mesnatës, kolumbianët rrëmbejnë valixhet e tyre me rroba, zbresin poshtë në rrugë, dhe vrapojnë rreth lagjes së tyre sa më shpejt që të munden. Nëse e bëjnë këtë në frymën e duhur, do të udhëtojnë gjatë vitit që vjen.
Tajlandë: Njerëzit lagen me ujë, dhe u hidhet pudër
Viti i ri në Tajlandë kremtohet në muajin prill. Ai festohet duke lagur me ujë dhe spërkatur më pudër njerëz të rastësishëm në rrugë. Uji është një mënyrë për të shfaqur respekt ndaj njerëzve, dhe simbolizon pastrimin. Në disa zona, uji është i përzier me lule dhe parfume tradicionale. Pudra konsiderohet një bekim për vitin e ardhshëm. Kjo festë quhet Songkran, e cila vjen nga fjala sanskrite “Samkranti”, që do të thotë “kalim astrologjik”, pra transformim dhe ndryshim.
Ekuador: Përdoren dordolecë me fytyrat e të famshmëve
Kur mbërrin mesnata e 31 dhjetorit në Ekuador, njerëzit dalin në rrugë me dordolecë, që kanë si fytyrë imazhet e figurave të njohurës së kulturës pop, politikanëve etj. Ndërsa simbolizon pastrimin nga e keqja e vitit të kaluar, kjo traditë daton që nga epidemia e etheve të verdha e vitit 1895, kur njerëzit i mbështillnin arkivolet me veshjet e të vdekurve, dhe i vinin atyre zjarrin si një simbol i pastrimit.
Peru: Ndeshje me grushta, ku përfshihen dhe gratë
Në Peru, festivali “Takanakuy” përkthehet në “kur vlon gjaku”. Por festimet përfshijnë kostume me ngjyra të ndezura, të ngrënët dhe të pirët, muzikën, vallëzimin. Në fund njerëzit mblihen nëpër arena, për të parë anëtarët e komunitetit që ndeshen me ngrushta me njëri-tjetrin. Kjo traditë përfshin të gjitha moshat dhe gjinitë, pra edhe gratë. Ajo shpresohet të krijojë lidhje më të forta brenda komuniteteve, të zgjidhë konfliktet, dhe të arrijë një paqe më të madhe për vitin që vjen.
TIRANA TODAY
