“Ne u përpoqëm një kohë të gjatë për të bashkëpunuar, por nuk funksionoi”. Kështu është shprehur një mësues shqiptar nga Lugina e Preshevës, për median gjermane “Der Spiegel”.
Eksodi masiv nga Lugina e Preshevës është gjithashtu pasojë e margjinalizimit të pakicës shqiptare në Serbi. Kontrasti midis serbëve dhe shqiptarëve në rajonin e Ballkanit Perëndimor shkon shumë larg në histori për shumë aspekte. Serbia ka bërë pak në dekadat e fundit që pakicat e saj si; hungarezët, rumunët dhe mbi të gjitha shqiptarët.
Nexhat Agushi i ulur në një kafene në Preshevë lavdëron kohën jugosllave. Ai nuk është aspak nostalgjik, por në atë kohë, thotë ai, kishte mundësi më të mira arsimore për gjuhën shqipe.
Agushi, 57 vjeç, ka punuar si mësuese i gjuhës angleze në Shkollën e Lartë Teknike në Preshevë për tre dekada. “Në tekstet e sotme, historia dhe letërsia shqiptare janë të pakta”, ankohet ai.
Serbishtja nuk mësohet si gjuhë e huaj, por si gjuhë kryesore. Më e rëndësishmja, diploma nga Universiteti i Prishtinës, ku shumica e studentëve kanë studiuar pas diplomimit, nuk njihen në Serbi që nga viti 2008, vit kur Kosova shpalli pavarësinë e saj. Prandaj, të diplomuarit do të ballafaqohen me zgjedhjen e kërkimit për një punë jashtë vendit ose pranimin e një pune me pagesë të ulët pavarësisht shkallës së tyre universitare. “Si të ndihemi si në shtëpi në një situatë të tillë”, tha Agushi i zemëruar./Përshtati Tirana Today/
