Nga Klodian Tomorri
Dy ditë më parë, Autoriteti Portual i Durrësit hapi një tender 3.7 miliardë lekë ose 30 milionë euro për të dhënë menaxhimin dhe operimin e terminalit të kontenierëve tek privati për 5 vjet. Në fakt, tenderi me firmën e drejtorit Pirro Vengu, është një koncesion i maskuar, që privatizon buxhetin e Autoritetit Portual të Durrësit, ndërsa procedura e prokurimit një aferë kamikazësh.
Sipas dokumenteve, kompania e përzgjedhur do të menaxhojë dhe operojë terminalin e kontenierëve për 5 vjet dhe për këtë shërbim do të paguhet 30 milionë euro nga Autoriteti Portual. Kompania private nuk bën asnjë investim dhe asnjë shpenzim mirëmbajtje të infrastrukturës së Portit. Thjesht ngarkon-shkarkon kontenierët dhe paguhet me shifrën e majme nga Autoriteti Portual, ndërkohë që investimet dhe mirëmbajtjen do e kryejë vetë Autoriteti me para publike. Kjo e bën koncesionin praktikisht një instrument të transferimit të parave publike në llogari private.
Praktikisht përmes këtij koncesioni, Autoriteti Portual ka transferuar të gjithë fitimin e një ndërmarrje publike tek një biznes privat. Në vitin 2018, fitimi i terminalit te kontenierëve ishte sipas të dhënave zyrtare 430 milionë lekë. Përmes koncesionit, Autoriteti Portual i transferon privatit, 750 milionë leke në vit. Ky është një mekanizëm i pastër i transferimit te parasë publike në llogari private.
Ky është objekti ulëritës i koncesionit. Procedura e Prokurimit është edhe më ulëritëse. Sipas ligjeve në fuqi, çdo procedurë prokurimi me vlerë mbi 1 miliardë lekë duhet të jetë e hapur dhe ndërkombëtare. Autoriteti Kontraktor është i detyruar që pasi të shpallë garën të bëjë njoftim në gazetat ndërkombëtare dhe të vendosë një afat të paktën 52 ditë për dorëzimin e ofertave, për t’u lënë kohë sa më shumë kompanive që të marrin pjesë në tender. Kjo rrit konkurrencën në tender dhe ul koston që paguajnë qytetarët.
Por në vend të tenderit të hapur ndërkombëtar që dikton ligji i prokurimeve, Autori Portual i Durrësit ka zgjedhur një procedurë të kufizuar, thuajse prokurim të drejtpërdrejtë, që zhvillohet me dy faza. Fillimisht Autoriteti Portual njofton kompanitë të shprehin interes, s’kualifikon ato që sipas tij nuk plotësojnë kriteret dhe kompaninë ose kompanitë e kualifikuara i fton të dorëzojnë ofertat ekonomike. E gjithë kjo procedurë zhvillohet brenda vetëm 20 ditëve duke asgjësuar praktikisht konkurrencën në garë dhe duke e servirur koncesionin e maskuar, atje ku është paracaktuar.
Nën zë flitet se koncesioni është ngjizur në një konsensus mes Ministrisë së Energjisë dhe funksionarët historikë të pushtetit lokal në Durrës, me garantë biznesmenë në fushën e energjisë. Tashmë llokma 30 milionë euro me risk zero transferohet te privati, në prag të fushatës elektorale dhe ajo që mbetet për t’u parë është se kush janë përfituesit këtë herë, pikërisht në Qarkun ku Edi Rama do të kandidojë për deputet.