Me gjithë përparimin e rëndësishëm në zgjerimin e mbrojtjes sociale në shumë pjesë të botës, e drejta e njeriut për sigurinë shoqërore ende nuk është një realitet për shumicën e popullsisë së botës.
Vetëm 45 për qind e popullsisë globale mbulohet në mënyrë efektive nga të paktën një përfitim për mbrojtjen sociale, ndërsa 55 për qind e mbetur – deri në 4 miliardë njerëz – mbeten të pambrojtur, sipas shifrave të bëra publike së fundi nga Organizata Botërore e Punësimit.
Shqipëria sipas shifrave, është e shtata në Europë dhe Azinë Qendrore, me mbulim më të ulët të të papunëve me pagesë sociale. Bëhet fjalë, sipas studimit, për 6.9 % të të papunëve që u sigurohet pagesa sociale (ndihma ekonomike) për personat në moshe moshe. Në një vështrim rajonal, Bosnja e Hercegovina ka mbulimin më të ulët se sa ne, me rreth 2%. Ndërsa Serbia me 8.8 %, Maqedonia me 11.5%. Tre shtetet që kanë politikë sociale më pak favorizuese, sipas ILO, janë Armenia me 0 %, Turqia me 1.4 % dhe Azerbaxhani me 1.6 %. Në këtë grupshtetesh, kryesojnë Irlanda, Finlanda, Gjermania, Belgjika dhe Austria me 100 % mbrojtje sociale.
Sipas ILO, mbrojtja sociale luan një rol kyç në sigurinë e të ardhurave për gratë dhe burrat në moshe pune, në formën e pagesës së lindjes, mbështetjes së papunësisë, mbrojtjes nga dëmtimet e punësimit dhe përfitimet e aftësisë së kufizuar.
Këto skema kontribuojnë për të ardhurat dhe kërkesën agregate, për të rritur kapitalin njerëzor dhe për të promovuar punësim të denjë dhe produktiv. Mbrojtja sociale gjithashtu lehtëson ndryshimet strukturore brenda ekonomive dhe tregjeve të punës, si dhe kontribuon në rritjen gjithëpërfshirëse dhe të qëndrueshme-shkruan Monitor. Gjetje të tjera të raportit:
– Mbulimi i mbrojtjes sociale për personat në moshë pune është ende i kufizuar. Pavarësisht nga ndikimet pozitive të zhvillimit të mbështetjes së grave që lindin fëmijë, vetëm 41.1 për qind e nënave me të porsalindurit marrin një përfitim lindjeje, ndërsa 83 milionë nëna të reja mbeten të zbuluara.
– Ndërsa vetëm 21.8 për qind e punëtorëve të papunë janë të mbuluar nga përfitimet e papunësisë, 152 milionë punonjës të papunë mbeten pa mbulim, në botë.
– Vetëm një pakicë e fuqisë punëtore globale ka qasje efektive në mbrojtjen sociale.
– Të dhënat e reja të ILO gjithashtu tregojnë se vetëm 27.8 për qind e personave me aftësi të kufizuara në mbarë botën marrin një përfitim invaliditeti.
– Vlerësimet e shpenzimeve tregojnë se në mbarë botën vetëm 3.2 për qind e PBB-së shpenzohen në mbrojtjen sociale publike, për të siguruar sigurimin e të ardhurave për personat në moshë pune, megjithëse ato përbëjnë një pjesë të madhe të popullsisë globale.