Zhvlerësimi i euros kundrejt lekut regjistroi një rekord të ri të enjten. Sipas kursit zyrtar të këmbimit të Bankës së Shqipërisë, euro u këmbye me 132.4 lekë, çka përfaqëson nivelin më të ulët që nga maji i vitit 2009.
Sipas ekspertëve, rënia në nivelin më të ulët në tetë vitet e fundit motivohet nga oferta e lartë e monedhës së përbashkët europiane në treg.
Ky zgjerim i ofertës në dy vitet e fundit është shpjeguar me rritjen e investimeve të huaja direkte, të të ardhurave nga turizmi, por edhe me një kontribut në rritje nga aktivitetet e jashtëligjshme.
Më specifikisht, gjatë muajit qershor, besohet se sasia e euros në qarkullim është zgjeruar për shkak të shpenzimeve për fushatën zgjedhore.
Mbetet për t’u parë nëse nënçmimi euros do të frenohet pas zhvillimit të zgjedhjeve, megjithatë, nëse i referohemi tendencave historike, muajt e verës kanë më shumë të ngjarë ta zhvlerësojnë më tej monedhën europiane, raporton Scan.
Në sezonin veror, historikisht euro dobësohet, për shkak të prurjeve në rritje nga turizmi dhe remitancat.
Nëse e njëjta gjë do të konfirmohet edhe këtë vit, euro mund të zhvendoset drejt kufirit të ri të 130 lekëve, pasi për afro një dekadë niveli referues kishte qenë ai i 140 lekëve.
Zhvlerësimi i euros është një problem për sektorët eksportues të ekonomisë shqiptare. Nëse në industrinë nxjerrëse dobësimi i euros po kompensohet nga rritja e çmimeve të lëndëve të para, më e rrezikuar është industria e fasoneve, ku rritja e çmimeve është e vështirë, për shkak të kontratave dhe konkurrencës më vendet e tjera.
Dobësimi i euros do të ulë fitimet dhe do të rrezikojë rritjen e punësimit në këtë sektor të ekonomisë.
Një tjetër degë e rëndësishme e ekonomisë që do të preket nga zhvlerësimi i euros është turizmi.
Në përgjithësi, subjektet dhe individët që kanë të ardhura në euro, ndërsa shpenzimet i kryejnë në lekë janë të penalizuara nga zhvlerësimi i monedhës europiane. Kjo vlen edhe për depozituesit që kanë zgjedhur t’i mbajnë kursimet në euro, tendencë kjo në rritje gjatë dy viteve të fundit.
Përkundrazi, nga zhvlerësimi i euros përfitojnë individët dhe subjektet me të ardhura në lekë dhe shpenzime në euro. Grupi më i rëndësishëm janë kompanitë importuese.
Zhvlerësimi i euros krijon hapësira për rritje të fitimeve ose për ulje të marzheve, për të qenë më konkurrues në shitjen e produkteve të importit në tregun e brendshëm.
Një euro më i dobët rrit premisat që shqiptarët të paguajnë më pak për mallrat e konsumit të përditshëm, shumica e të cilave importohen në euro.
Zhvlerësimi i euros është një faktor që dobëson presionin e inflacionit të importuar në ekonomi dhe mund të sjellë vlera më të ulëta të inflacionit nga ato të parashikuara nga Banka e Shqipërisë.
Në teori, një zhvlerësim i ndjeshëm i euros do të ngushtojë deficitin e llogarisë korrente të vendit. Përfitime kanë edhe bizneset apo familjet që kanë kredi në euro dhe të ardhura në lekë, sepse në konvertimin e këstit të kredisë ata paguajnë më pak.
Dobësimi i euros gjithashtu mund të favorizojë investimin në pasuri të paluajtshme, ku përgjithësisht çmimet ende janë të kuotuara në monedhën europiane.
