Tirana Today
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing
No Result
View All Result
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing
No Result
View All Result
Tirana Today
No Result
View All Result
Home Shqipëria Aktualitet

Ekzekutimi i Çausheskut shmangu përmbysjen e regjimit komunist në Shqipëri

5 vjet ago
in Aktualitet, Bota, Rajoni, Shqipëria, Të Gjitha, W-Instant
Ekzekutimi i Çausheskut shmangu përmbysjen e regjimit komunist në Shqipëri

Diktatura komuniste rumune, ishte e përgjakshme. Ndaj fundi i përgjakshëm i diktatorit të saj Nikolae Çaushesku dhe bashkëshortes së tij Elena më 25 dhjetor 1989, u duk i natyrshëm për shumëkënd. Gati gjysma e Evropës, vuajti për gati gjysmë shekulli pasojat e rregjimeve moniste.

Por ai rumun ishte tepër i egër. Kur Çaushesku u ngjit në pushtet në vitin 1965, forcat rumune të sigurisë (Sekuritate), kishin vetëm një qendër kombëtare të përgjimit të ngritur nga KGB-ja sovjetike, dhe 11 degë rajonale. Në vitin 1978, ajo kishte 10 qendra kombëtare përgjimi, 24 qendra rajonale dhe zotëronte 1000 njësi të lëvizshme përgjimi.

Gruaja e Çausheskut, Elena porositi shërbimin sekret që edhe e bija, Zoja, që e kishte kritikuar kultin e individit dhe situatën e rëndë ekonomike të rumunëve të zakonshem, të survejohej çdo minutë të jetës së saj. Apartamenti i saj u mbush me mikrofona në të gjitha dhomat, deri në banjo.

Disa agjentë u ngarkuan ta ndiqnin ditë natë. Madje në një rast e shoqja e diktatorit në prani të shefit të sigurimit, ndiqte përgjimin e momenteve intime të së bijës me të dashurin e saj gazetar. Gruaja e diktatorit vendosi ta çojë gazetarin në Afrikë, për të mundësuar eleminimin pa zhurmë të tij në ndonjë aksident të rastësishëm të sajuar, që s’mund të vërtetohej si vrasje.

Nën sundimin e Çausheskut, në Rumani përdoreshin 10 milionë mikrofona përgjimi, për të gjithë popullatën. Sipas të dhënave zyrtare, mbi 300 mijë rumunë vdiqën gjatë diktaturës rumune, dhe mbi 650 mijë të tjerë u burgosën. Çaushesku lindi më 26 janar 1918 në Skorniceshti, në një familje fshatarësh.

Kur ishte 11-vjeç u transferua në Bukuresht për t’u bërë këpucar. Ai u anëtarësua 3 vjet më vonë në Partinë Komuniste, duke u arrestuars disa herë. Në vitin 1943 internohet në kampin e përqendrimit Targu Jiu, ku njihet me George Dej që do të bëhej udhëheqës i vendit pas luftës, deri në vdekjen e tij në vitin 1965-ën, kur në krye u ngjit Çaushesku.

Ai ruajti një kurs stalinist, ndonëse pati marrëdhënie me vendet perëndimore, përfshirë SHBA-në. Çaushesku ishte i fiksuar të linte gjurmën e vet tek Rumania. Ndaj në vitet 1970, nisi zbatimin e një projekti gjigant të rindërtimit të vendit, në fshatra dhe qytete.

Në kryeqytet ndërtoi atë që njihet si “Shtëpia e Popullit”, godina më e madhe në Evropë, ku aktualisht ndodhet selia e parlamentit rumun. Por pavarësisht veprave madhore, varfëria në vend mbeti e madhe. Politikat e tij kundër abortit, përfshirë edhe taksën deri 20 për qind mbi pagën për të gjithë rumunët mbi 25 vjeç që nuk ishin bërë ende prindër, shtuan ndjeshëm popullsinë, duke e thelluar më tej varfërinë.

Mijëra fëmijë u braktisën në jetimore, si pasojë e pamundësisë për t’i rritur. Investimet pa përfitime të mëdha, e zhytën vendin në borxhe të mëdha, mbi 13 miliardë dollarë, duke e bërë të pashmangshme rënin e regjimit. Ndaj në dimrin e vitit 1989, nisën protestat fillimisht në qytetin e Timishoarës.

Policia ndërhyri në mënyrë brutale, duke vrarë dhjetëra protestues. Kjo sjellje, vetëm sa e ndezi më tej revoltën. Më 21 dhjetor, Çaushesku organizoi një tubim të madh në Bukuresht, për të treguar se popullin e donte. Por sapo nisi të flasë, turma filloi ta fishkëllejë. Ajo skenë nuk ishte parë asnjëherë në 24 vitet e sundimit më dorë të hekurt.

Ai dhe bashkëshortja e tij, u larguan prej andej me helikopter. Protestat u përhapën në mbarë vendin. Një nga arsyet kryesore, ishte tradhtia e gjeneralëve të ushtrisë, që u bashkuan me manifestuesit. Dikatori rumun u kap në qytetin e Tërgovishtes. Pas një procesi gjyqësor që zgjati vetëm 1 orë, ai u shpall fajtor për krimet ndaj popullit, dhe u dënua me vdekje.

Ngjarjet në Rumani bënë xhiron e botës. Ato konstrastonin dukshëm me rënien paqësore të Murit të Berlinit, dhe bashkë me të edhe të regjimit komunist në Gjermaninë Lindore. Por edhe me Revolucionet e Kadifenjta në vendet e tjera të Lindjes si në Poloni, Çekosllovaki apo Hungari.

Ndërkohë ngjarja u prit me entuziazëm në Shqipëri nga populli, dhe me frikë nga udhëheqja e lartë komuniste. Të frymëzuar nga rumunët, shqiptarët nisën të ndëmerrnin aktet e para të rebelimit ndaj regjimit. Më 14 janar 1990, në Shkodër u mbajt demonstrata e parë antikomuniste në Shqipëri.

Mijëra shkodranë, dolën në qendër të qytetit, duke u përpjekur të rrëzojnë bustin e Stalinit. Policia dhe ushtria arritën ta shpërndajnë turmën. Dhjetëra protestues u arrestuan, dhe u dhunuan në burgje. Ndërkohë më 26 mars 1990, shpërtheu një tjetër demonstratë antikomuniste në qytetin e Kavajës.

Rebelimi nisi që në stadiumin e qytetit, ku po luhej një ndeshje e kampionatit të futbollit. Sërish forca të shumta policore e shtypën me egërsi demonstratën. Por frika tashmë ishte vrarë. Më 2 korrik 1990, mijëra njerëz mësynë në selitë e ambasadave në Tiranë.

Njëkohësisht, mijëra të tjerë nisën të arratisen në rrugë tokësore në Greqi dhe ish-Jugosllavi, ku për fat të keq dhjetëra prej tyre mbetën të vrarë nga rojet kufitare. Ngjarjet kulmuan në dhjetor 1990, me lëvizjen studentore që çoi në shpalljen e pluralizimit partik pas 45 vitesh.

Në disa intervista më vonë, Ramiz Alia e pranoi se udhëheqja politike u trondit nga ngjarjet në Rumani, dhe i druhej një skenari të ngjashëm në Shqipëri, që mund të degradonte në një luftë civile. Veç kërkesës popullore për ndryshimin e regjimit, ai kishte edhe presionin e zyrtarëve më radikalë komunistë, që kërkonin mbajtjen e pushtetit me çdo kusht.

Alia deklaroi publikisht se Shqipëria nuk ishte “as lindje as perëndim”, se ajo ishte një rast i veçantë, që nuk kishte lidhje me zhvillimet në vendet e tjera. Gjatë vitit 1990, ai tentoi të ndërmerrte disa reforma ekonomike, brenda suazës së ekonomisë së centralizuar.

Por ishte tepër vonë. Shqipëria ishte zhytur në një krizë të gjithanshme, nga e cila nuk mund të dilej ndryshe veçse përmes ndarjes me regjimin monist. Shembja relativisht paqësore e një diktature që në 46 vite kishte derdhur shumë gjak shqiptarësh, i detyrohet shumë revolucionit rumun. Por ndryshe nga Rumania, Shqipëria është ende sot shumë prapa me hapjen e dosjeve, zbardhjen e plotë të krimeve të diktaturës, dhe distancimin e shoqërisë prej tyre.

TIRANA TODAY

Tags: Nikolae Çausheskuramiz aliazoja

TË LIDHURA

GJKKO lë në fuqi sekuestrot për 3 pasuritë e Arben Ahmetajt
Politikë

GJKKO lë në fuqi sekuestrot për 3 pasuritë e Arben Ahmetajt

13:49 | 14/06/2025
Aksident në Rrugën e Arbrit, lëndohen dy turistë, përfundojnë në spital
Aktualitet

Aksident në Rrugën e Arbrit, lëndohen dy turistë, përfundojnë në spital

13:45 | 14/06/2025
Seanca në Parlamentin Europian, Berisha: Europa është e vendosur që Shqipëria të bëjë zgjedhje të lira
Politikë

Farsa elektorale/ Berisha liston të gjitha arsyet: Ja pse vota e shqiptarëve vdiq pa rënë në kuti

13:19 | 14/06/2025
Next Post
Ndërrojnë jetë dy fëmijë shqiptarë/ Haradinaj e Pacolli shprehin ngushëllime

Ndërrojnë jetë dy fëmijë shqiptarë/ Haradinaj e Pacolli shprehin ngushëllime

Lulzim Basha ka meritën që sillet si politikan normal

Basha: Lutjet e mia janë për të dëmtuarit e tërmetit

Serbia riaktivizon dy brigadat famëkeqe të krimeve të luftës në Kosovë

Serbia riaktivizon dy brigadat famëkeqe të krimeve të luftës në Kosovë

JU REKOMANDOJMË

Tragjedi: Foshnje dhe grua të pajeta, trupa të braktisur në shkurre!

Tragjedi: Foshnje dhe grua të pajeta, trupa të braktisur në shkurre!

22:29 | 07/06/2025
Radari kapi rrugën e avionit para tragjedisë, piloti arriti të thoshte vetëm një gjë

Radari kapi rrugën e avionit para tragjedisë, piloti arriti të thoshte vetëm një gjë

13:54 | 12/06/2025
Përbërësi që largon gjarpërinjtë më shpejt se çdo gjë tjetër

Përbërësi që largon gjarpërinjtë më shpejt se çdo gjë tjetër

15:02 | 11/06/2025
FOTO/ I mbijetuari i vetëm: “Dëgjova zhurma të mëdha, trupa rreth meje”

FOTO/ I mbijetuari i vetëm: “Dëgjova zhurma të mëdha, trupa rreth meje”

18:31 | 12/06/2025




TË FUNDIT

GJKKO lë në fuqi sekuestrot për 3 pasuritë e Arben Ahmetajt
Politikë

GJKKO lë në fuqi sekuestrot për 3 pasuritë e Arben Ahmetajt

by mirseda
13:49 | 14/06/2025
0

Apeli i GJKKO le ne fuqi sekuestrot per 3 pasurite e ish-zv kryeministrit Arben Ahmetaj per te...

Aksident në Rrugën e Arbrit, lëndohen dy turistë, përfundojnë në spital

Aksident në Rrugën e Arbrit, lëndohen dy turistë, përfundojnë në spital

13:45 | 14/06/2025
Seanca në Parlamentin Europian, Berisha: Europa është e vendosur që Shqipëria të bëjë zgjedhje të lira

Farsa elektorale/ Berisha liston të gjitha arsyet: Ja pse vota e shqiptarëve vdiq pa rënë në kuti

13:19 | 14/06/2025
Vjedhje, mashtrim dhe shpërdorim detyre/ Në 24 orë arrestohen pesë persona të shpallur në kërkim

Vjedhje, mashtrim dhe shpërdorim detyre/ Në 24 orë arrestohen pesë persona të shpallur në kërkim

12:55 | 14/06/2025
Pesë të arrestuar për vjedhje, mashtrim dhe shpërdorim detyre

Aksident në Levan/ Shoferi humb kontrollin e mjetit, kamioni përfundon në kanalin anës rrugës

12:50 | 14/06/2025

Tirana Today


© 2024 TiranaToday Dev By: Techzero1.com


© TIrana Today. All rights reserved.

Kontakt

EMAIL : [email protected]

Cel: +355694040005

Follow Us

Tirana Today

© TIrana Today. All rights reserved.

EMAIL : [email protected]

Cel: +355694040005

© 2022 TiranaToday Dev By: wearedope.com

Follow Us

No Result
View All Result
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing

© 2024TiranaToday Dev by : Techzero1.com