Nga: Marsela Sinani/Dikush ka vrarë burrin, nënën, vjehrrën, fëmijë të vegjël. Disa janë të reja, por ka edhe gra në moshë. Të gjitha i bashkon një fat, ajo e qëndrimit në burg, për të kaluar bashkë pjesën e dënimit. Ka nga ato që janë penduar, e kjo reflektohet nga sytë e përvuajtur, por padiskutim që ekziston edhe ana tjetër e medaljes.
Të gjitha mbajnë mbi supe një masë dënimi, ku do e kalojnë në prani të njëra-tjetrës. Ish drejtoresha e Burgut të Grave, Xhoi Jakaj, përmes intervistës ekskluzive dhënë për “Tirana Today”, ka rrëfyer dëshirën për të ndryshuar ndjesinë e trishtë në burg.
Ndaj, ajo e ka gjetur të udhës duke apeluar që të shtohet numri i shkollave, kjo si një masë për të reduktuar edhe më shumë numrin e personave që kryejnë krime. Në sistemin e burgjeve ndodhen 24 burgje gjithsej, 23 për burra e 1 për gra, e ndarë në dy sektorë, paraburgim dhe burg.
A ka gra që janë dënuar padrejtësisht?
“Padyshim që ka gra që kanë marrë dënime të rënda për vepra penale të lehta, për shkak se kanë qenë të pamundura ekonomikisht të pajtojnë një avokat të mirë, por janë ndjekur me avokat kryesisht të caktuar nga shteti”.
Çfarë është bërë me to?
“Pyetje e vështirë, që ka pak përgjigje brenda. Të drejtat e grave edhe në liri mezi fitohen, jo më në ambiente me tela dhe hekura të ftohta”.
Kemi një rritje të numrit të grave të dënuara? (Duke marrë parasysh harkun kohor kur keni qenë në krye të këtij institucioni)
“Ka rritje të numrit të grave në paraburgim dhe burg, kjo vjen për shkak të dhunës, papunësisë, mungesës së shkollimit, shtimit të veprave penale, psh ka shumë gra të përfshira në kultivim droge, mashtrim, që më parë nuk ishin shumë prezente kjo kategori grash në burgje”.
A ka diskriminim ndaj tyre?
“Nuk ka diskriminim, sepse në sistemin peritenciar funksionon një sektor me psikolog të kualifikuar, që bëjnë shumë punë të mirë në këtë drejtim, përpos faktit që punonjësit e rolit bazë janë gra dhe shumë të kujdesshme. Sa kam drejtuar unë, e kam vënë theksin vazhdimisht të respektimi i të drejtave të grave rome, komunitetit LGBT dhe adoleshentëve…
Por dhe sot që drejton një gazetare, kam dëgjuar që behet punë e mirë po aq sa në kohën time. Unë flas mirë gjithnjë për ata që ulen në pozicionin ku kam qenë më parë, më udhëheq parimi … puna e mirë flet vetë dhe mendo pozitivisht për koleget dhe kur nuk je pjesë e sistemit”.
A ka pasur dhunë brenda ambienteve të burgut? Janë raste sporadike, apo të shpeshta?
“Mes grash ka me shumë llafe dhe intriga, pra dhunë e tipit psikologjik, por më pak dhunë fizike. Nuk mungonin rastet edhe të dhunës fizike, sepse ndaj është burg, për të bërë dënim dhe rehabilitim”.
A ka pasur raste që familjarët u kanë sjellë drogë, dhe ku i kanë fshehur? Sa raste mund të mbani mënd, dhe është një tendencë në rritje apo jo?
“Sa kam drejtuar unë, ka ekzistuar vetëm një rast që kanë tentuar, por u zbulua direkt që në kontroll dhe çështja i kaloi Prokurorisë dhe sektorit SHKB.
Ka tendenca për rritje se tashmë droga është bërë pjesë e shqiptarëve në kultivim dhe përdorim, me keqardhje e them që rreshtohemi në 10 vendet e para për numër popullsie në botë …
Nëse në jetën e lirë ka drogë, kurrsesi nuk shpëton sistemi i burgjeve, ku dhe për këto vepra penale vuajnë një numër i madh dënimin, si kultivues dhe përdorues.
Kam një thirrje ndaj shtetit, shtoni numrin e shkollave dhe reduktoni burgjet!”, përfundon ajo.
Intervistë me Xhoi Jakaj- Doktoreshë e Shkencave, pedagoge, ish-drejtoreshë e Burgut të Grave.
TIRANA TODAY
