“Paqja ka sjellë një rritje të moderuar ekonomike, dhe uljen e varfërisë në Ballkanin Perëndimor. Por korrupsioni dhe papunësia, sidomos ajo e të rinjve, që varion nga 39 për qind në Malin e Zi në 54 për qind në Bosnje dhe Hercegovinë, mbetet një plagë e vazhdueshme. Jo rastësisht, pakënaqësia me politikën dhe politikat është gjithashtu në rritje – 71 për qind e qytetarëve në rajon, nuk kanë besim në efektivitetin dhe paanshmërinë e sistemit gjyqësor.
E gjitha kjo do të thotë se njerëzit kanë një pritshmëri shumë të ulët për të ardhmen e tyre. 43 për qind e shtetasve të Ballkanit Perëndimor, kanë menduar të emigrojnë diku tjetër. Përtej sfidave të ngjashme ekonomike, të gjashta shtetet e Ballkanit Perëndimor kanë të përbashkët tensionet e ndezura etnike, megjithëse secila ka specifikat e veta,”shkruan ekspertja bullgare, Vessela Tcherneva, në një analizë për “European Council of Foreign Affairs”.
Shqipëria
Shqipëria vuan nga ndarje të thella politike, ku politikat dhe marrëdhëniet e klaneve ndërthuren në një rrjetë hakmarrjesh dhe korrupsioni. Trafiku i drogës dhe pastrimi i parave, lulëzojnë nën këtë mjedis. Në vend se të përgjigjet për këto dështime të qeverisjes, kryeministri shqiptar, Edi Rama, ka bërë më të keqen kohët e fundit duke rritur spektrin e Shqipërisë së Madhe, dhe ushqyer frikën e separatizmit shqiptar në Maqedoninë fqinje.
Bosnja dhe Hercegovina
Bosnja dhe Hercegovina, vuan ende nga stanjacioni dhe mosmarrëveshjet, edhe 22 vjet pas përfundimit të luftës së saj civile. Ndarjet në Bosnje dhe Herzegovinë midis tre grupeve etnike, janë thelluar gjatë 10 viteve të fundit. Pak prej institucionet shtetërore funksionojnë siç duhet (në një mënyrë multietnike). Për shembull, Banka Qendrore ka tre udhëheqës konkurrentë me njëri-tjetrin, dhe ushtria ka gjasa të shpërbëhet përgjatë vijave etnike në rastin e ndonjë krize. Besnikëria etnike, ka rezultuar të jetë më e fortë sesa ndaj çdo institucioni të ndërtuar nga të huajt.
Kosova
Kosova po përpiqet të krijojë një qeverisje të mirë, teksa përballet me tensionet e ripërtërira me Serbinë. Kryeministri aktual i Kosovës dhe heroi i luftës, Ramush Haradinaj, u gjykua dy herë në gjykatën e krimeve të luftës në Hagë, madje kërcënoi se do të paraqesë një kërkesë për një të tretën e territorit të Serbisë. Prishtina ka arritur gjithashtu të ndezë tensionet me Malin e Zi, gjatë përcaktimit të kufirit mes të tyre.
Maqedonia
Në Maqedoni, një krizë e brendshme politike ka shkaktuar tensione ndëretnike, dhe madje edhe dhunë. Përleshjet e përsëritura nuk bëjnë më dhe aq përshtypje, por kriza më e madhe vazhdon. Udhëheqës si ish-kryeministri Nikola Gruevski, vazhdojnë të luajnë me “kartën etnike” për përfitime politike, gjë që rrezikon ndezjen e dhunës.
Mali i Zi
Mali i Zi arriti t’i bashkohet NATO-s, dhe t’i shpëtojë një përpjekje të dukshme për një grusht shteti të ndihmuar nga Rusia. Por është ende në fillim të procesit të reformave që kërkon anëtarësimi në BE, dhe ka nevojë të stabilizojë financat e veta publike.
Serbia
Së fundmi, zyrtarët nga Serbia janë po aq të prirur për të provokuar tensione rajonale. Ministri i Jashtëm serb, Ivica Daçiç, vuri në dukje kohët e fundit se Serbia nuk duhej ta kishte njohur kurrë Maqedoninë me emrin e saj aktual. Vërejtje të tjera të politikës serbe, i bëjnë jehonë akuzave në politikën e brendshme maqedonase, që e përshkruajnë kryeministrin Zoran Zaev dhe koalicionin e tij të ri me shqiptarët, si një hap drejt shkatërrimit të Maqedonisë, dhe krijimit të një Shqipërie të Madhe.
