Vitin e kaluar, një sondazh i Programit të Zhvillimit të OKB-së zbuloi se gati tre të katërtat e kosovarëve besojnë se ka njerëz të radikalizuar në zonën e tyre lokale, që vetëm 70 për qind mendonin, se radikalizmi ishte një problem në komunitetin e tyre. Historia e tensioneve fetare dhe etnike të Kosovës e bën atë veçanërisht të ndjeshme ndaj ekstremizmit fetar, shkruan Tirana Today.
Pas shpërbërjes së ish-Jugosllavisë në vitet 1990, një lëvizje separatiste nga komuniteti me shumicë myslimane etnike shqiptare u brutalizua nga serbët etnikë të krishterë, të cilët janë një minoritet në territor por dominues në Serbi. Mijëra u vranë dhe 90 përqind e popullatës së Kosovës u zhvendosën para ndërhyrjes së NATO-s në 1999.
Por ekspertët thonë se ekstremizmi është shumë më tepër sesa feja. Megjithë përpjekjet për ta rindërtuar pas luftës, Kosova është ende e trazuar, sipas James Ker-Lindsay, profesor i politikës në Universitetin St Mary’s në Londër.
Ai vuri në dukje një listë të gjatë çështjesh duke përfshirë korrupsionin e shfrenuar dhe faktin se gjykatat e reja për krimet e luftës po ngrenë përsëri fantazmat e viteve 1990 – një politikan i shquar serb i Kosovës u qëllua kohët e fundit në ditën kur filluan bisedimet e normalizimit mes Kosovës dhe Serbisë (që ende nuk e njeh pavarësinë e rajonit).
“Pastaj, ekzistojnë problemet e prapambetjes ekonomike”, shtoi Ker-Lindsay. “Elementi xhihadit del nga ky problem shumë më i madh i një vendi që ende përballet me shumë vështirësi politike, ekonomike dhe sociale. Është terren pjellor për ekstremizmin”.
Papunësia në Kosovë qëndron në 30.6 për qind, dhe shqiptarët e Kosovës kanë pak mundësi për të lënë rajonin e tyre të trazuar pa viza.
Jo vetëm
Përkundër numrave, do të ishte gabim ta mbanim Kosovën vetëm përgjegjës për luftëtarët e radikalizuar të rajonit. Pak më shumë se kufiri, në rajonin me shumicë myslimane të Serbisë, një familje ende po përballet me pasojat e veprimeve të djalit të tyre.
Eldar Kundakoviç la vetëm një shënim të me fytyra të buzëqeshura për t’i treguar nënës dhe babait të tij se ai kishte shkuar për të ndihmuar shokët e tij myslimanë në Siri. I riu 27-vjeçar, vdiq në prill 2013 gjatë një ofensivi me një njësi të vogël luftëtarësh të Ballkanit për të liruar të burgosurit rebelë.
Babai i tij, Esad, dhe nëna, Nasija, ende jetojnë me tronditje dhe pikëllim. Eldari u radikalizua pasi pa videot e mediave sociale që myslimanët po persekutoheshin.
Rajoni i Sanxhakut është i varfër dhe të rinjtë nuk kanë mundësi punësimi. Shumë prej tyre shkojnë dhe studiojnë në Beograd ose Stamboll për të provuar të dalin nga flluska e vogël.
Në Serbi, dënimet për terrorizëm zakonisht janë rreth tetë vjet dhe kërkuesit thonë se radikalët shpesh mbahen në qeli të burgut me të dënuarit e tjerë jo të radikalizuar (një praktikë që Kosova e shmang).
Dënimet e rënda të burgut nuk do të ndihmojnë të kthyerit, tha Esad, i cili, si Berisha, tani punon për të luftuar ideologjinë radikale.
Ai beson se është kundërproduktive për të ndëshkuar tepër njerëz pasi vijnë në shtëpi, pasi kjo vetëm inkurajon më shumë njerëz që të radikalizohen: “Nuk është koha të ndëshkojmë, sepse do t’u japë mbështetje të rinjve që shkojnë për të luftuar”. TIRANA TODAY