Nafta është produkti thuajse më i kërkuari në Kosovë, i cili importohet nga vendet e rajonit dhe të Evropë, ndërsa shpesh janë evidentuar edhe raste të kontrabandës me naftë dhe derivate të saj në pjesën veriore, në kufirin me Serbinë.
Shoqata e Naftëtarëve të Kosovës ka shfaqur shqetësimin se 97 për qind e naftës që hyn në Kosovë nuk kontrollohet, por bëhet vetëm përshkrimi i analizave.
Kreu i kësaj shoqate, Fadil Berjani, tha për Radion Evropa e Lirë se ka kërkuar vazhdimisht që kontrolli i cilësisë së derivateve të naftës të realizohet që në pikat kufitare:
“Karburantet e lëngëta të naftës janë duke hyrë në Kosovë me cilësi të dobët dhe është duke u manipuluar me këtë produkt nëpër pikat e karburanteve brenda territorit të Kosovës. Për këtë problem duhet të merren masa sa më shpejt që është e mundur”, tha Berjani.
Ministria e Tregtisë dhe Industrisë miratoi në muajin shkurt një Udhëzim Administrativ për Cilësinë e Karburanteve të Lëngëta të Naftës, në bazë të të cilit monitorimi i cilësisë së karburanteve bëhet në pikat doganore dhe jo nga trupat inspektues, pasi nafta të ketë hyrë në tregun e Kosovës.
Për shkak të dyshimit të cilësisë së naftës, ka disa ditë që mbi 40 maune me këtë produkt janë bllokuar në terminalin doganor në Morinë.
Mësohet se dogana ka aplikuar sistemin e kontrolleve të bazuara në analizat e riskut. Sipas analizave, tejkalimi i parametrave është shumë i lartë, prandaj mostrat janë dërguar edhe një herë për super analizë në një laborator jashtë shtetit të Kosovës, shkruan REL.
Maunet e bllokuara në kufi, u përkasin tri kompanive që në Kosovë konsiderohen më të mëdhatë në këtë sektor.
Nga ana tjetër, Lulzim Syla, kryeinspektor i Tregut në kuadër të Ministrisë se Tregtisë dhe Industrisë, thotë se kompetent për kontroll të cilësisë së naftës në kufi është Dogana e Kosovës, kurse inspektorati i MTI-së është kompetent për monitorimin e cilësisë së naftës brenda tregut të Kosovës:
“Ne si inspektorë të Ministrisë së Tregtisë dhe Industrisë, vitin e kaluar kemi marrë rreth 580 mostra, nga ky numër 34 kanë dalë jo konform udhëzimit administrativ. Problemi më i madh, ka qenë jo me sulfurin, por më pikën e ndezjes. Mirëpo, sido që të jetë, një parametër sa do i vogël që devijon, ne si Inspektoriat jemi të detyruar ta procedojmë lëndën në gjykatat kompetente”, thotë Syla.
Cilësia e dobët e derivateve të naftës, mungesa e territoreve të lira për të vepruar, krijimi i privilegjeve për kompani të caktuara të naftës, moskontrollimi gjithnjë me rastin e zhdoganimit të këtij produkti, mosfiskalizimi i këtyre operatorëve ekonomikë, që llogariten me qarkullim milionësh, janë vetëm disa nga parregullsitë që përmenden vazhdimisht në këtë sektor.