Kur shohim një modele në internet, në një revistë, apo në një poster të madh në rrugë, priremi ta kemi zili për bukurinë që ka. Në shoqërinë tonë moderne, supozojmë se bukuria është “bileta” që të jep lumturinë. Shumëkush, beson se gjëja më e keqe që ato përjetojnë, janë çrregullimet me të ngrënit.
Realiteti i trishtë është se industria e modelingut, abuzon në shumë mënyra me të rinjtë që bëhen pjesë e saj, ku për shumicën prej tyre nuk flitet zakonisht në media, e cila ndalet kryesisht vetëm në aspektin e shndritshëm të kësaj industrie.
- Të mitura të pashoqëruara
Në shumë raste, modelet e nisin karrierën e tyre që kur janë vetëm 13 vjeçe. Në një dokumentar me titull “Girl Model”, një 13-vjeçare ruse e quajtur Nadia, rekrutohet si modele gjatë një konkursi në Siberi. Ajo udhëton e vetme drejt Japonisë, ku udhëzohet të gënjejë për moshën. Ajo trukohet rëndë, dhe udhëzohet të pozojë në mënyrë provokative para aparatit fotografik.
Në shumë raste modelet vishen dhe zhvishen para stilistëve, projektuesve, fotografëve dhe gazetarëve. Ato nuk lejohen të kenë privatësi. Departamenti i Punës në Nju Jork nuk mbronte të drejtat e fëmijëve modele deri në vitin 2013, kur plasën një sërë rastesh të trafikimit seksual të fëmijëve.
- Varfëri dhe borxhe
Shumë njerëz e imagjinojnë jetën e një supermodeleje me famë botërore, mes udhëtimeve të shumta nëpër botë dhe banimit në shtëpi luksoze. Në realitet, në atë pikë mbërrin vetëm një pjesë e vogël e tyre. Kur janë ende të reja, modelet jetojnë në apartamente bashkë me njerëz të tjerë, që janë në pronësi të agjencive.
Zakonisht ato flenë 5 vetë në një dhomë, në krevate marinari. Agjencitë u llogarisin qiranë e shtëpisë 5 herë më shtrenjtë se sa norma e tregut. Modelet paguhen vetëm pasi agjencia rimbursohet, për shpenzimet e qirasë dhe ato të udhëtimit.
- Punojnë falas vetëm për të pasur qasje në një studio të njohur
Shumë vajza që aspirojnë të bëhen modele, postojnë fotot e tyre në Instagram. Kompanitë si Glossier kanë punësuar modele amatore direkt përmes Instagramit. Sidoqoftë, ato detyrohen të punojnë për disa muaj falas, në mënyrë që të fitojnë të drejtën e ekspozimit. Supermodelja e famshme botërore Karlie Kloss, ka treguar se në fillim të karrierës ishte me shumë fat, që familja e saj e mbështeti karrierën e saj. Ajo nuk kishte nevojë të hynte në borxhe, si shumë vajza të tjera.
- Abuzimi seksual
Një nga skandalet më të mëdha në botën e modës, ishte zbulimi se Dov Sharni, themeluesi i shtëpisë së modës “American Apparel”, kishte ngacmuar seksualisht modelet dhe punonjëset e tij gjatë punës. Ai i detyronte ato të pozonin nudo ose gjysmë nudo, dhe i bindte të kryenin marrëdhënie me të, në këmbim të vendit të punës. Dhe ai nuk është rasti i vetëm. Vetë Sharni, ka pohuar se sjellja e tij është normale në këtë industri. Gati çdo modele, ka një histori abuzimi seksual. Këto rrethana dëshpëruese, ishin të mjaftueshme ta shtynin drejt vetëvrasjes modelen 20-vjeçare ruse Ruslana Korshunova. Ajo u zhvendos në Nju Jork për të modeluar kur ishte vetëm 15-vjeçe.
- Ndërhyrjet e shpeshta kirurgjikale në fytyrë dhe trup
Në Korenë e Jugut, kirurgjia e modifikimit të qepallës, për t’i bërë sytë të duken më perëndimorë, është një kërkesë e domosdoshme për t’u bërë modele. Motrat Kendall dhe Kajli Xhener, iu nënshtruan ndërhyrjeve të shumta të kirurgjisë, për të arritur famën që kanë aktualisht pranë Kim Kardashian.
- Shijet ndryshojnë shpejt
Moda ndryshon vazhdimisht, edhe pamja e natyrshme e një modeli të caktuar mund të quhet shpesh e vjetëruar. Në vitet 1980-1990, gratë e bardha me flokë bionde dhe sy blu ishin shumë të kërkuara nga revistat e modës në Tokio. Sot jo më. Për momentin, modelet që kanë një përzierje dyracore, janë më në modë në Japoni, dhe ato marrin më shumë punë.
- Abuzimi me drogën
Ekziston stereotipi sipas të cilit, modelet konsumojnë kokainë për t’i ndihmuar ato të qëndrojnë të dobëta. Mjerisht, e vërteta është ndryshe. Sipas Vice, trafikantët e drogës dinë se ku të sillen gjatë javëve të modës, pasi bëjnë shumë para nga modelet që kërkojnë të blejnë lëndë narkotike. Modelja e “Calvin Klein”, Kajli Shabo, e filloi karrierën e saj kur ishte vetëm 13 vjeç, dhe e braktisi pas 4 vitesh. Stili i jetesës e kishte bërë të ndërvarur nga droga, teksa ishte prekur nga një çrregullim i rëndë i të ngrënit.
- Mashtrime dhe abuzime në punë
Shumë vajza që përpiqen të bëhen modele, janë pre e lehtë e rrëmbimit dhe trafikimit seksual. Një ish-oficer policie në Majemi, SHBA, kishte hapur një faqe online, ku postonte një reklamë që kërkonte modele të reja. Sapo vajzat mbërrinin në vendin e caktuar, do të goditeshin aq fort sa të humbnin ndjenjat dhe më pas do të përdhunoheshin. Ai dhe bashkëpunëtorët e tij u arrestuan, por raste të tilla janë të zakonshme.
- Çdo cm ka rëndësi
Kur njerëzit thonë se modelet kanë “probleme me trupin”, nuk bëjnë shaka. Në fakt, edhe shtrëngimi më i vogël i xhinseve që veshin, mund të nënkuptojë humbjen e punës. Ato duhet të matin përditë përmasat e tyre trupore. Presioni, i detyron modelet të bëjnë gjëra të çmendura për të humbur peshë, si marrja e laksativëve, simulimin e të vjellave, ose të konsumojnë topa pambuku. Nëse vazhdojnë për një kohë të gjatë me praktika të tilla, shumë prej tyre rrezikojnë të dëmtojë përgjithmonë trupat e tyre dhe mundësitë për të pasur një ditë fëmijë.
- Secila prej tyre e ka një “datë skadence”
Duke pasur parasysh se industria e modës punëson vajza tepër të reja, vjen koha kur një modele është tepër e “moshuar” për të vazhduar punën. Fatkeqësisht, shumë prej këtyre vajzave braktisin shkollën e mesme në këmbim të jetës si modele. Dhe kur arrijnë në mesin e të 20-ave, papritmas e kuptojnë se kanë shumë pak aftësi për t’u marrë më ndonjë gjë tjetër jashtë fushës së modelimit. Zakonisht kur një vajzë arrin moshën 30-vjeçare, konsiderohet si një modele “klasike”, që është një mënyrë elegante për të thënë “e moshuar”./ TIRANA TODAY
