Presidenti Joe Biden thotë se përpjekjet për të evakuuar njerëzit nga aeroporti i Kabulit po përshpejtohen, me trupat amerikane që zgjerojnë perimetrin rreth vendit. Mijëra afganë janë në radhë para portave, në përpjekje të dëshpëruara për të ikur nga vendi, pasi talebanët erdhën në pushtet më 15 gusht.
Biden tha të dielën se SHBA kishte larguar gati 28.000 njerëz nga aeroporti javën e kaluar. Ai po përballet me presionin për të zgjatur një afat për evakuimet përtej 31 gushtit. Presidenti tha se diskutimet po zhvilloheshin me udhëheqësit e vendeve të tjera, për shtyrjen e afatit. “Nuk ka asnjë mënyrë për të evakuuar kaq shumë njerëz pa dhimbje dhe pamjet zemërthyese që shihni”, u tha Biden gazetarëve në Shtëpinë e Bardhë.
“Ne kemi bërë ndryshime, duke përfshirë shtrirjen e zonës së hyrjes përreth aeroportit – zonës së sigurt”, tha ai, duke shtuar: “Ne kemi një rrugë të gjatë për të bërë dhe shumë gjëra ende mund të shkojnë keq”.
Të hënën, Zv. presidentja e SHBA-së, Kamala Harris tha se SHBA do të kryejë “një analizë të fortë të asaj që ka ndodhur” në Afganistan javët e fundit.
“Por tani për tani nuk ka asnjë dyshim, se fokusi ynë duhet të jetë në evakuimin e qytetarëve amerikanë dhe afganë”, tha ajo gjatë një vizite në Singapor.
Më herët, Pentagoni tha në një deklaratë se 18 avionë komercial do të përdoreshin për të ndihmuar transferimin e të evakuuarve në vendet e treta, nga vendet e sigurta jashtë Afganistanit.
Të paktën 20 persona kanë vdekur, ndërsa mijëra të tjerë janë në radhë në aeroportin e Kabulit, tha një zyrtar i NATO-s për agjencinë e lajmeve Reuters, mes raporteve se disa ishin duke u shtypur për vdekje.
Ministri i Forcave të Armatosura të Britanisë së Madhe, James Heappey, tha se talebanët po bashkëpunonin dhe po fusnin njerëzit në radhë në Aeroportin Ndërkombëtar ‘Hamid Karzai’, duke e bërë procesin më të shpejtë për ata që shpresojnë të largohen.
Mbretëria e Bashkuar ka evakuuar 5.725 njerëz që nga 13 gushti, tha Ministria e Mbrojtjes (MM) vonë të dielën. Mbretëria e Bashkuar ka më shumë se 1.000 personel të Forcave të Armatosura të dislokuar në Kabul.
Mobilizimi i një flote ajrore civile
Të dielën, Departamenti Amerikan i Mbrojtjes njoftoi aktivizimin e Flotës Ajrore të Rezervës Civile (CRAF), për të ndihmuar në evakuimin. Kjo i lejon SHBA-të të mobilizojnë linjat ajrore civile, për të ndihmuar në rast urgjence. Ajo u përdor për herë të fundit para dhe gjatë pushtimit amerikan të Irakut në 2003, dhe Luftës së Gjirit të 1990-1991.
Sipas deklaratës, aktivizimi i nivelit të parë është për 18 avionë: 4 nga United Airlines; 3 secila nga American Airlines, Atlas Air, Delta Air Lines dhe Omni Air; dhe 2 nga Hawaiian Airlines.
Aktivizimi i CRAF do të ndihmojë avionët ushtarakë të përqëndrohen në operacionet brenda dhe jashtë Kabulit, shtoi deklarata. “Këto fluturime me rezerva civile do të ndihmojnë në lehtësimin e transportit të sigurt [të evakuuarve] në vendet e treta”, tha Biden të dielën. “Askush nuk do të zbarkojë në Kabul”.
“Ne do t’i mirëpresim këta afganë që kanë ndihmuar Amerikën, në shtëpitë e tyre të reja – sepse ne jemi ata”, shtoi Biden.
Lajmi vjen pasi këshilltari i Shtëpisë së Bardhë për sigurinë kombëtare Jake Sullivan, njoftoi se kishte ende disa mijëra qytetarë amerikanë që mendohej se ishin në Afganistan.
Duke folur për programin e Shtetit të Bashkimit të CNN të dielën, Sullivan tha se nuk mund të jepte një numër të saktë, por vuri në dukje se puna po vazhdonte për t’i evakuuar ata.
Sullivan përshkroi gjithashtu kërcënimin e sulmeve nga grupi i Shtetit Islamik kundër aeroportit si “të vërtetë”. Zyrtari taleban Amir Khan Mutaqi ndërkohë ka fajësuar SHBA për “dramën e evakuimit” në aeroport.
Të dielën, Mutaqi gjithashtu adresoi pakënaqësinë e mundshme brenda radhëve të talebanëve, duke argumentuar se “vendime të caktuara merren në interesin afatgjatë” të lëvizjes dhe rolit të saj në Afganistan. Ai deklaroi se talebanët ishin në bisedime me “të gjitha fraksionet”, për të arritur një marrëveshje mbi një qeveri të ardhshme.
Burimi i lajmit: BBC. Përshtatur nga Tirana Today