Nga Pierre Haski “Internazionale”
Diplomacia amerikane është vënë në lëvizje. Përshkallëzimi i përplasjeve midis Hamasit dhe Izraelit nuk i la asnjë zgjedhje tjetër administratës së re të presidentit amerikan Xho Bajden, e cila sigurisht nuk e përfshinte çështjen e konfliktit izraelito-palestineze në mesin e prioriteteve të saj kryesore.
Shtetet e Bashkuara janë vendi i vetëm në botë që është i aftë të ketë një ndikim në këtë konflikt, ndryshe nga Evropa apo Kombet e Bashkuara, sidomos duke pasur parasysh faktin që Xho Bajden i është rikthyer një doktrine më klasike pas viteve të presidencës së Donald Trump:mbështetjes së Izraelit në raport me të tjerët në rajon, por me disa kufizime.
Një i dërguar i Uashingtonit do të kërkojë një armëpushim mes palëve për të shmangur një luftë disa javore, siç ndodhi në vitin 2014. Administrata e Xho Bajden ka filluar tashmë që të konsultohet me Benjamin Netanjahun
Por kryeministri izraelit, që po merret aktualisht me krizën aktuale në mungesë të një shumice qeverisëse në parlament, përsërit se dëshiron që ta shkatërrojë Hamasin. Ky qëndrim e favorizon atë në aspektin politik, por ai është gjithashtu në përputhje me opinionin publik izraelit të nxitur nga ngjarjet e ditëve të fundit.
Negociatat kanë filluar
Për të kontaktuar me Hamasin, amerikanët do të kërkojnë ndërmjetësimin e Egjiptit ose Autoritetit Palestinez të drejtuar nga Abu Mazen, që megjithatë është tërësisht jashtë
loje në situatën aktuale. Do të duhet pak kohë, por aktualisht negociatat janë duke u zhvilluar.
Luftërat kanë logjikën e tyre, si në fillim ashtu edhe në fund. Hamasi është i gatshëm që të ndalet pasi dërgoi një mesazh të fortë politik përmes lëshimit të raketave në një përpjekje për të imponuar udhëheqjen e tij lëvizjes palestineze.
Në frontin izraelit situata është më pak e qartë, pasi nuk mund të ketë kompromis pas ngjarjeve të 3 ditëve të fundit. Netanjahu dëshiron që t’i japë një goditje të rëndë lëvizjes islamike në Gaza, përpara se sa të shqyrtojë mundësinë e një armëpushimi, një lëvizje kjo që gjithashtu synon mos-humbjen përfundimtare të ndikimit politik në vend.
Por tani pyetja e vërtetë që duhet ngritur është diçka tjetër:Çfarë do të ndodhë më pas? Në fund të kësaj lufte, që nuk i ngjan asnjërës prej krizave të mëparshme, dhe që i kundërvihet shtetit hebre dhe të gjithë përbërësve të shoqërisë palestineze (të rinjtë e Jeruzalemit, islamikët e Gazës, por gjithashtu për herë të parë edhe qytetarët arabë të Izraelit,të cilët jetojnë në qytete etnikisht të përziera si Lod, Ramleh ose Saint Jean-d’Acre), si mund të jetojnë krah për krah njëri-tjetrit?
Është një pyetje pa përgjigje, sepse izraelitët dhe palestinezët nuk mund të jetojnë as së bashku, dhe as të ndahen nga njëri-tjetri. Kancelaritë perëndimore,u kujtojnë vazhdimisht zgjidhjen me themelimin e 2 shteteve. Por mbi 50 vite kolonizim kanë krijuar një realitet të pakapërcyeshëm, që e bën të pamundur lindjen e një shteti palestinez.
Alternativa është ajo e një shteti të vetëm, por izraelitët hebrenj nuk do ta pranojnë kurrë një situatë në të cilën ata do të mbeten një pakicë. Dhe një shtet i përbashkët, në të cilin shumica nuk ka të drejta ka ekzistuar edhe në të kaluarën:ai i aparteidit në Afrikën e Jugut.
Nëse Lindja e Mesme do të ishte në Alpe, ajo do të ishte Zvicra, me kushtetutën e saj konfederale, kantonet e saj, dhe ndarjen e pushtetit kombëtar. Të gjithë mund të menaxhonin shoqërinë e tyre, me stilin e tyre të jetesës, traditat e tyre dhe policinë e tyre. Besimtarët e të gjitha besimeve do të kishin gjithashtu hapësirën e tyre.
Por Lindja e Mesme nuk është Zvicra. Diplomatët nuk e kanë gjetur ende formulën e mrekullueshme të bashkëjetesës. Sot ekziston rreziku që në mungesë të një alternative armëpushimi,të ketë vetëm një pauzë midis dy periudhave të luftës.
burimi: https://www.internazionale.it/opinione/pierre-haski/2021/05/13/biden-israeliani-palestinesi
Përshtatur për Tirana Today